Dat hoor ik uiteraard graag van een eventuele geliefde op mijn toekomstige trouwdag, maar ik heb het hier natuurlijk over mijn liefde voor wijn. Ik heb me de laatste tijd verdiept in de invloed van de maan op de wijnbouw. Er wordt namelijk al enkele jaren heel populair gedaan over zogeheten biodynamische wijnen.
Maar hoe werkt op de stand van de maan afgestemde wijnbouw dan precies? Zijn de druiven en de uiteindelijke wijnen wetenschappelijk beter of is het stiekem één grote marketingtruc?
Om dit vraagstuk op te lossen moeten we eerst even terug naar de start van de “moderne landbouw” tijdens de industrialisatie begin vorige eeuw. Het doel was om een zo groot mogelijke hoeveelheid druiven voort te brengen tegen een zo laag mogelijke prijs. Om dit te bereiken kwamen er bestrijdingsmiddelen zoals kunstmest en chemicaliën op de markt. Onkruid, ziektes en andere plagen behoorden daarna tot het verleden, vooral omdat het gebruik ervan zo eenvoudig en goedkoop was. Echter, één groot nadeel was het schadelijke effect op de natuur en de mens!
Er kwam een tegenbeweging op gang, de biologische wijnbouw met de Oostenrijkse filosoof, architect, pedagoog en grondlegger van de antroposofie Rudolf Steiner voorop. De antroposofie, waar biodynamische wijnbouw op gebaseerd is, ziet de wijnbouw, en landbouw in het algemeen, als onderdeel van het ecosysteem. Het streven is om een gesloten kringloop in stand te houden. Elke wijnstok, elke oogst, elke planeet, ster en de gehele kosmos draagt hieraan bij en men maakt gebruik van zoveel mogelijk vernieuwbare energie- en grondstoffenvoorraden.
Hierdoor zijn de stokken zo vitaal worden dat ze zelf ziektes en dergelijke kunnen voorkomen. De toepassing van chemische bestrijdingsmiddelen is nutteloos als de bodem gezond is! Maar wat is het verschil tussen biologische wijnbouw en biodynamische?
Het verschil is dat de biodynamische wijnbouw er, naast dit alles, ook een kosmisch element, in dit geval de stand van de maan langs de dierenriem, bij betrekt. Dit alles bepaalt het ideale moment voor allerlei wijnbouwactiviteiten, zoals onder andere het cruciale moment om te oogsten! Ook het gebruik van voedingspreparaten voor de wijnstok is specifiek biodynamisch. De filosofie hierachter is dat de kosmische levenskracht van deze preparaten een positieve invloed hebben op de groei van de druiven. Een voorbeeld van zo’n preparaat is preparaat 500. In het najaar worden koeienhoorns met koemest gevuld en in de wijngaard ingegraven. In het voorjaar wordt de mest opgegraven, in water verdund en gebruikt als bijzondere bemesting.
Er wordt verondersteld dat de koeienhoorn in de tussentijd etherische krachten uit de kosmos verzamelt. Zoals je verwacht is er vooral op dit soort biodynamische praktijken veel kritiek…
Hier zijn diverse wetenschappelijke onderzoeken over geschreven. De meest recente is “The myth of Biodynamic Argriculture” van Linda Chalker-Scott van de Washington State University. De titel geeft het antwoord al: tot nu toe kan men niet wetenschappelijk vaststellen dat biodynamische wijnteelt betere druiven voortbrengt. Nu ben ik persoonlijk absoluut niet tegen biodynamische wijnteelt, want het is geweldig als een wijnboer met zoveel passie zijn wijngaard verbouwd. Dat alles moet haast wel fantastische wijnen voortbrengen en baat het niet dan schaadt het zeker niet, dus “No objections on fertile grounds, I won’t speak out and forever hold my peace!”
Beeld: Shutterstock
Dit artikel verscheen eerder op WijnSpijs.nl
