Update: FPÖ-kandidaat Hofer heeft inmiddels zijn verlies genomen.
De onafhankelijke linkse (groene) presidentskandidaat Van der Bellen staat volgens de eerste prognoses op voorsprong in de Oostenrijke presidentsverkiezingen. De populistisch-rechtse FPÖ-kandidaat Norbert Hofer lijkt op verlies af te stevenen. Volgens de eerste berekeningen wint Van der Bellen met 53,6 procent van de stemmen.
Omdat de uitslag nu in principe zo goed als zeker is heeft Hofer zijn verlies genomen. Het is vrijwel uitgesloten dat Hofer nog kan winnen.
De winst van Van der Bellen, voormalig Groenen-leider, zal gegarandeerd in goede aarde vallen bij pro-Europese politici en hun kiezers aangezien zijn koers vooral pro-Europees is, in tegenstelling tot zijn tegenstander.
FPÖ-er Hofer voerde campagne met een hard anti-immigratie en islamkritisch standpunt en zinspeelde op het vertrek van Oostenrijk uit de EU.
Deze presidentsverkiezingen worden gezien als voorbode voor de komende verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland waarvoor bij het politieke establishment de vrees bestaat dat het een zege zal worden voor de populisten.
Nu Van der Bellen heeft gewonnen kan het Oostenrijkse pro-Eu establishment weliswaar opgelucht ademhalen maar de kloof tussen integratiekritisch populisme en kosmopolitisch liberaal links is er in Oostenrijk niet minder om geworden. Van der Bellen wint met zo’n kleine marge dat het land bijna gelijk verdeeld in deze twee politieke stromingen.
Bovendien is deze kloof in Nederland, Duitsland en Frankrijk nagenoeg hetzelfde. Als er dus al iets kan worden afgeleid van deze Oostenrijkse presidentsverkiezingen is dat het populisme met een klein verschil verliest, of wint en dat er hooguit sprake is van een tijdelijk tot staan brengen van de populistische onderstroom, tot aan de eerstvolgende verkiezingen elders in Europa.
Ook de Italianen gaan momenteel naar de stembus om te stemmen voor of tegen een referendum waarmee het huidige staatsbestel kan worden herzien. Belangrijker is echter het politieke lot van de sociaaldemocratische premier Renzi. Als een meerderheid ‘NEE’ stemt zal Renzi het veld moeten ruimen en worden nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Er is grote kans dat die vervolgens worden gewonnen door populistische partijen, waarvan de Vijf Sterren Beweging van voormalig komiek Beppe Grillo het grootste is. Winst voor populisten in Italië vergroot de kans op het vertrek van Italië uit de EU.
Een dreigend Italexit zal buitenlandse investeerders afschrikken waardoor er kans bestaat op het failliet gaan van meederde banken. Dit zal uiteindelijk een nieuwe Europese monetaire crisis kunnen veroorzaken.
