De oorlog van Israël in de Gaza-strook wordt in Nederland dunnetjes overgedaan. Aan de ene kant heb je mensen die het militaire optreden van Israël door dik en dun verdedigen, ook al zijn er tientallen, zo niet honderden Palestijnse doden gevallen. Israël zou het recht hebben om zichzelf te verdedigen en Hamas zou bovendien burgers gebruiken als menselijk schild. Aan de andere kant heb je mensen die het militair optreden van Israël veroordelen. Het Israëlische leger maakt veel meer slachtoffers dan de raketten van Hamas. Op twitter zie ik veel onsmakelijke foto’s van dode kinderen en vrouwen voorbijkomen, waarvan sommigen (zo blijkt achteraf) vermoord zijn door ISIS. Sommige Israël-critici gaan nog een stapje verder en trekken vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust.
De Nakba, de verdrijving van honderdduizenden Palestijnen door Israël in 1948, wordt door radicale islamitische activisten de schaduw-Holocaust genoemd. Op last van de burgemeester van Utrecht werd op 4 mei jongstleden een geplande Nakba-herdenking van Bewust Moslim afgelast, omdat deze ‘toevallig’ samenviel met de Dodenherdenking. Op de Gaza-demonstratie van zaterdag 12 juli werd de vergelijking met de Holocaust ook getrokken. Rapper Appa, één van de sprekers, riep: ‘Zolang de Palestijnen niet vrij zijn is 4 en 5 mei een leugen.’ Deze nogal krasse uitspraak werd gevolgd door een luid applaus. Overigens viel de demonstratie in Den Haag erg mee in vergelijking met die in Brussel, waar ‘Dood aan de Joden’ werd gescandeerd.
Uiteraard is de nazi-analogie niet louter een radicaal islamitisch dingetje. Zo schrijft de linkse activist Michael Blok, opiniemaker bij Joop (daar zijn ze gek op linkse activisten, hoe extremistischer hoe beter), op twitter:
Op de concentratiekampschaal is #Gaza geen Sobibor, maar de afgelopen dagen wel opgeschoven van Amersfoort naar Westerbork.
— Michael Blok (@MisterBlok) July 21, 2014
Michael Blok doet een doorzichtige poging om genuanceerd te zijn. Als we zijn woorden namelijk letterlijk interpreteren dan beschouwt hij Gaza dus als een doorvoerkamp, waar Palestijnen op transport worden gesteld naar de concentratiekampen Theresienstadt, Bergen-Belsen, Buchenwald en Ravensbrück en de vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor.
Hoe komt dit in vredesnaam in Blok’s hoofd op? Waarom moeten veel Israël-critici per se de vergelijking met de Holocaust trekken als ze kritiek hebben op het militaire optreden van Israël? Helpt dit de discussie? Zorgt dit voor wederzijds begrip, voor eventuele verzoening?
Hoewel ik zelf erg kritisch ben over het optreden van Israël – het nederzettingenbeleid, de vernederende controles bij checkpoints, het excessieve geweld in de Gazastrook, het aan de laars lappen van VN-resoluties – word ik misselijk van het veelvuldig gebruik van de Godwin in de Israël-discussie. Niet alleen omdat het optreden van Israël – hoe fout ook – in het niet valt bij de misdaden van de nazi’s (onderdrukking en geweld is wat anders dan doelbewuste genocide op industriële schaal), maar ook en vooral omdat het Joodse volk het belangrijkste slachtoffer was van deze nazi-misdaden. Natuurlijk misbruikt de staat Israël de Holocaust soms voor politieke doeleinden en worden Israël-critici vaak te gemakkelijk voor antisemiet uitgemaakt, maar dat geeft Israël-critici nog geen morele vrijbrief om deze misselijke vergelijking telkens maar te trekken, gewoon puur om te kwetsen.
De Holocaustanalogie zal vast wel binnen de vrijheid van meningsuiting vallen en ik ben ook absoluut niet voor een verbod op dit soort vergelijkingen, maar het houdt voor mij dan wel op.
Block.
