Bestuursvoorzitter van Slachtofferhulp Nederland, hoe word je dat? Een organisatie met 350 betaalde en let wel, 1400 niet-betaalde medewerkers. Wat zijn dat voor mensen? Worden ze gescreend, wat is hun achtergrond en wie legt de vinger op hun clichés, platitudes en open deuren? Of mag je überhaupt niets zeggen op een dag als woensdag. De dag van Nationale Rouw.
Moet je louter meegaan in de vaart der volkeren. Langs de route staan. Bloemen en blaadjes werpen en tot mijn verbijstering, klappen als er veertig lijkauto’s voorbij komen. Ik ben van vlees en bloed, daar ligt het niet aan, emoties ken ik ook, maar waarom blijf ik maar naar theater kijken, zonder enige beleving van intimiteit. Zo treffend verwoord door de vrouw die in Hollandse Zaken uitlegt wat het met je doet, als je je man en je kinderen verliest tijdens een klimtocht in Italië.
Zij alleen heeft recht van spreken, zij alleen was woensdag in staat om ons allemaal bij de les te houden. Vooral de media, die de moeder der tochten in een gezamenlijke uitzending versloeg als een Touretappe op eigen bodem. Met helikopters in de lucht en een overbodige commentator die ons wijst op het feit dat “we Maartensdijk binnen rijden”, terwijl ik naar een close shot van het gemeentelijke naambordje staar. Nota bene de omgeving waar ik zelf ben opgegroeid en waar ook mijn eigen vader is gecremeerd, want aan hem denk ik op dat cruciale moment. Nationale Rouw is niet meer dan de zelfreflectie van je eigen pijn en verdriet, dat in de vorm van veertig lijkkisten aan je voorbij trekt.
Cees Grimbergen, de presentator van Hollandse Zaken, durfde als enige het woord “ramptoerisme” te gebruiken. Hij durfde de vraag op te gooien of daar urenlang sprake van was, van minuut tot minuut geregistreerd door tientallen camera’s. Schakelingen naar diverse locaties met doorgewinterde reporters die slechts antwoord willen hebben op één vraag: “Waarom bent u hier?”
De meest treffende reactie: “Ons land is sowieso toe aan wat meer solidariteit en saamhorigheid”. Dus stap je in je auto om dat gemis uit te dragen en laat je je frustraties de vrije loop, als de stoffelijke resten van volslagen onbekende mensen voorbij komen. Mag ik het even niet snappen?
Nee, ik zie het natuurlijk absoluut verkeerd, want ik moet luisteren naar de man die zegt dat hij niemand kent van de slachtoffers en de nabestaanden, maar dat hij vanaf vandaag een persoonlijke band heeft gekregen met ieder individu, dat is omgekomen bij de ramp. “Alsof ik ze allemaal gekend heb”.
Wat moet ik met Danny Nelissen bij Mart Smeets aan tafel, nog steeds een held volgens de presentator, omdat hij ooit heeft toegegeven dat ie geslikt heeft. Waarom moet ik van een schreeuwerige, zelfingenomen ex-wielrenner horen dat hij ook zo trots is op ons volk en vaderland. En dat ook hij urenlang voor de buis heeft gezeten om naar de alternatieve, zwarte Touretappe in eigen land te kijken.
Waarom zit Pieter Broertjes, de mediageile burgemeester van Hilversum, ooit hoofdredacteur van de Volkskrant, ook nog eens in Nieuwsuur. Een herhaling van zetten, waar we de godganse dag al naar hebben zitten kijken. Waarom is de redactie van een zichzelf zeer serieus nemende achtergrondrubriek niet in staat om een andere schwung te geven aan Nationale Rouw. Waarom ook daar weer het oeverloos herhalen van waar we de hele dag al getuige van zijn geweest. Wat wilden de media ons woensdag bewijzen? En hoe serieus wordt u nog genomen als de ramp tot diep in uw strot wordt geduwd, terwijl u al ruim verzadigd bent.
Mijn eigen “verbijstering, ongeloof, rare gewaarwording en brok in mijn keel” worden helaas niet veroorzaakt door close shots van lijkwagens, maar door de politieke kant van de ramp.
Terwijl de hele wereld onze premier aanspoort en zelfs opjut om op dezelfde meedogenloze wijze met de separatisten af te rekenen, komt Rutte niet verder dan het optuigen van een VN-politiemissie, waarin Nederland “leading” is, onder de vlag van de Verenigde Naties. Missie: het beschermen van het onderzoeksteam op de plek des onheils en let op, daar mag nog geen spoortje militair aureool omheen hangen. Dus pistolen thuis laten en de blauwe helmen achter slot en grendel. Ook politiebond ACP steunt dit alternatieve plan, dus alle reden voor de nabestaanden om rustig te gaan slapen.
Geef mij maar senator John McCain. Gelukkig nog wel in Nieuwsuur, die weliswaar voor eigen parochie preekt als hij zegt dat we ook energie uit de VS kunnen betrekken, maar die wel een zuiver beeld schetst van Poetin. “Een KGB-schurk, die het oude Russische rijk wil herstellen”.
Zelfs Clinton zag ik voorbij komen, die onze felle minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken een hart onder de riem stak.
“Als je verhardt in je boosheid, kom je niet toe aan je verdriet” was één van de wijsheden op woensdagavond.
Jammer dan, zou ik willen zeggen, dat verdriet stellen we dan maar even uit. Nadat we massaal hebben gekeken naar de thuiskomst van de slachtoffers, wordt het nu de hoogste tijd voor echte sancties van de regering en hardere vragen van het gezamenlijke journaille over de rol van Poetin.
Economische belangen mogen niet langer meer prevaleren boven onmenselijk lijden.
