TILBURG – Als zorgverzekeraars cliënten die hun premie niet betalen voor de rechter dagen, kost dat mensen met schulden nog eens honderden euro’s extra. Digitale arbitrage via e-Court is goedkoper, makkelijker, sneller en leidt tot meer afbetaalde schulden, zo blijkt na 3000 e-Courtzaken die incasso- en deurwaardersbureau GGN voerde.
Reden genoeg om deze vorm van digitale rechtspraak op grotere schaal te gaan toepassen, onder meer voor zorgverzekeraars als Menzis, Zilveren Kruis, CZ en DSW en grote webshops. ,,Iedereen ziet digitale arbitrage als de toekomst. Ook de overheid”, zeggen directeur ICT Arno Duijndam en branchemanager Zorg Johan Vekemans van GGN.
Het afgelopen jaar hebben GGN en e-Court de nieuwe methode doorontwikkeld en de kinderziektes eruit gehaald. GGN is nu als bijna enige partij in staat om volledig geautomatiseerd en op eenvoudige wijze elke vorm van digitale arbitrage uit te voeren en te verwerken. Dat blijkt enorme voordelen te bieden voor zowel debiteur als crediteur.
Als aanmaningen en sommaties om de zorgpremie te betalen niet helpen, komt de deurwaarder in actie. Als het dan nog niet lukt om afspraken over betaling te maken, volgt normaal gesproken een gang naar de rechter. Dat is duur en tijdrovend. Met digitale arbitrage is er een alternatief, maar daar moeten beide partijen mee akkoord gaan. Anders wordt de gebruikelijke procedure gevolgd bij de (kanton)rechter.
De belangrijkste reden voor wanbetalers om akkoord te gaan met e-Court is dan ook het kostenaspect. Als het gaat om vorderingen van meer dan 500 euro betaalt de wanbetaler bij de rechter 470 euro griffierecht als hij of zij de zaak verliest. Een e-Courtzaak kost standaard slechts 85 euro. ,,Als je drie maanden je premie niet betaalt zit je met bijkomende kosten al snel boven de 500 euro aan vorderingen. Dat bedrag aan griffierechten komt bovenop de vordering”, legt Vekemans uit. ,,Daarom bescherm je met e-Court de debiteur omdat het de vordering lager maakt.”
Als iemand opgeroepen wordt voor digitale arbitrage krijgt hij of zij een maand bedenktijd om toch voor een rechtbankprocedure te kiezen. In die maand gaan mensen alsnog iets regelen om te kunnen betalen en wordt een kwart van de gevallen opgelost, zo bleek het afgelopen jaar bij de zaken die GGN voerde. Een bijkomend voordeel.
Andere positieve aspecten zijn de laagdrempeligheid en de snelheid van afhandelen. Bij de rechter moet de wanbetaler stukken indienen en op de zitting verschijnen. De meesten doen dat niet en worden bij verstek veroordeeld tot betaling. Bij e-Court kunnen mensen hun zaak digitaal volgen en via de computer stukken indienen, inzien en verweer voeren. ,,Mensen met schulden maken hun brieven niet meer open, maar hun e-mails wel”, weet Duijndam.
Een rechtszaak duurt in de regel anderhalf tot twee maanden. Een e-Courtzaak twee tot drie weken. Dat betekent dat er sneller duidelijkheid is en voorkomen wordt dat schulden in de tussentijd verder oplopen. ,,Daarnaast leven we in een internettijdperk en is het voor een innovatieve organisatie als GGN logisch om voor een digitale vorm van rechtspraak of arbitrage te kiezen.”
Het aantal wanbetalers in de zorg daalt, maar vorig jaar waren er volgens gegevens van het Ministerie van VWS nog altijd 290.000 Nederlanders die hun premie langer dan zes maanden niet betaalden. De aanpak van die groep mensen ligt gevoelig bij zorgverzekeraars. ,,Ze willen hun cliënten niet verder de schuldenproblematiek in duwen”, aldus Vekemans. ,,Digitale arbitrage stelt hen in staat een groot aantal zaken in korte tijd af te doen. Debiteuren zeggen nog steeds niet: fijn, laten we samen naar de rechter gaan. Maar via e-Court maken we het voor de debiteur wel een stuk makkelijker en houden we de kosten zo laag mogelijk.”
Ook bij e-Courtzaken komt er uiteindelijk een deurwaarder aan huis die beslag kan leggen op inkomen of bezittingen. Die heeft daarvoor nog steeds goedkeuring nodig van de rechtbank, iets wat een paar jaar terug tot problemen leidde.
Toen kwam samenwerkingspartner e-Court nogal eens negatief in het nieuws. Omdat bedrijven en instellingen niet in hun algemene voorwaarden hadden staan dat ze dit soort geschillen via digitale arbitrage van e-Court zouden beslechten, werden e-Courtuitspraken ongeldig verklaard. Dat probleem is inmiddels opgelost. Zowel zorgverzekeraars als grote webshops hebben het in hun algemene voorwaarden opgenomen. Rechtbanken toetsen nog of de arbitrage juist is verlopen, maar bekrachtigen in praktisch alle gevallen de uitkomst. Daarna geven ze een zogeheten ‘exequatur’ af, waarmee de deurwaarder het vonnis kan uitvoeren. Hiermee is een uitspraak via digitale arbitrage gelijkwaardig aan een vonnis van een rechter.