Stap 1: maak een statement of trek anderszins de aandacht met iets geëngageerds, verbindend, politiek correct, lief, laf, ontroerend, feel good of bruggen bouwend deugend waardoor mensen zich én heel goed voelen én waarmee ze makkelijk hun deugd kunnen etaleren door je statement op social media te delen voorzien met commentaar als ‘DAPPER!’ of ‘MOEDIG!’. Noem je statements zelf altijd ‘kritisch’ maar bega vooral niet de fout ook echt kritisch te zijn. Houd altijd het volgende woord in gedachten, wat je ook doet: ‘Deugen’.
Stap 2: zorg dat je er mee in een medium komt. Dat kan ook een online medium zijn. Maar voor talentloze televisieredacties van gaapverwekkende doodbloedende televisietalkshows, voor en door middelmatige talentlozen, is het handig als je een bekend medium neemt, anders moeten de redacteuren zelf op zoek gaan en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Het helpt overigens enorm als je moeder vroeger hoofdredacteur was van een bekende Amsterdamse jammercourant waarin ze toch al zo graag aan het eenzijdig belichten van verbindende en kleffe pathetiek doen. Redacteuren van televisiepraatprogramma’s nemen oude media sneller serieus (hun belangrijkste bron is vaak Teletekst pagina 101) dan nieuwe media, dus in een courant terecht komen moet altijd een streven zijn.
Stap 3: zorg dat je viraal gaat. Dat gaat in Nederland vrijwel vanzelf, zolang je maar iets maakt wat hartverscheurend pathetisch is, gratuit, klef en beslist niet origineel. Hoe onorgineler hoe beter. Van belang is daarbij dat je niet afwijkt van begaande middelmatige paden, dat anderen het voor je hebben verzonnen (in godsnaam ga niet zelf proberen iets nieuws te verzinnen!), dat je je ook weer niet al te gek veel met je nek boven het maaiveld uitsteekt en dat je jezelf zo serieus en ernstig mogelijk neemt, of in elk geval je best doet om zo humorloos mogelijk over te komen. Hoe minder authenticiteit, hoe sneller je viraal gaat, hoe eerder iemand van een praatprogrammaredactie je opmerkt tussen de 10:00 uur en 15:30 uur (lunchpauze van 12:00 tot 13:00 uur niet meegerekend) dat ze aanwezig zijn. Hoe meer viraal je gaat, en hoe meer je filmpje wordt bekeken, hoe beter. Televisieredacties kunnen dan persberichten uitsturen met teksten als FILMPJE VAN DIE EN DIE IN 24 UUR AL 100.000 KEER BEKEKEN!, dit wordt bovendien ook doodleuk als ‘nieuws’ opgepikt door andere media omdat in Nederland de kijkcijfers van Boer Zoekt Vrouw of het aantal keren dat een Lubach-Trump-bash-filmpje wordt bekeken nou eenmaal serieus voor nieuws doorgaan.
(Viraal gaan werkt overigens het beste vlak na een grote aanslag, dan is een of ander bekend zeikliedje van John Lennon spelen op een piano of huilend in een filmpje zeggen dat de daders eigenlijk ook slachtoffer zijn vaak al voldoende. Hoe dan ook: waag je beslist niet (maar dan ook echt nooit) aan verregaande creativiteit of pogingen tot originaliteit. Dit is heel belangrijk, want originaliteit is iets wat televisieredacties van bloedarmoedige-tv-programma’s en het domme klappende kuddevee dat kijkerspubliek heet absoluut niet trekken, daar worden ze alleen maar jaloers van. Bovendien is viraal gaan erg lastig als je écht iets briljants maakt want dat vinden mensen doodeng, iets briljants. Wat de boer niet kent vreet de boer niet, immers. ‘Herkenbaarheid’ is dus het toverwoord. Een ander toverwoord is: ‘makkelijk’. Iedereen moet kunnen snappen wat je bedoelt, ook Jip en Janneke mensen die serieus afhankelijk zijn van de televisie voor hun dagelijkse nieuws en achtergronden. Hoe langer iemand moet denken, en hoe meer debat en nieuwe gedachten dit veroorzaakt, of, maar nu wordt wel heel bizar, controverse(!) dit veroorzaakt, hoe kleiner de kans dat het viraal gaat, laat staan dat talkshowredacteuren er iets mee willen doen.)
Een voorbeeld van een filmpje dat dankzij het aaneenrijgen van clichés, pathetiek en op de huidige social justice warrior gerichte jammer- en drammarkt viraal ging:
(artikel gaat verder onder filmpje)
Stap 4: maak niet alleen een voor de hand liggend statement (‘negerkindertjes met honger zijn heel zielig’) maar wijs ook altijd een verantwoordelijke aan (‘dat is de schuld van Geert Wilders’). Je hoeft dan alleen nog maar te laten blijken dat je je ‘verzet’ tegen de verantwoordelijke en dat het kennelijk vanzelf wordt opgelost als ‘de verantwoordelijke niet meer bestaat’. Grote voordeel daarvan is dat je verder niks hoeft te kunnen, je hoeft het alleen maar te zeggen. Het is sowieso niet de bedoeling dat je ook echt iets kunt.
Stap 5: gebruik altijd het soort van engagement dat momenteel lekker in de markt ligt. Vroeger was dat bijvoorbeeld christenen bashen en alcoholvrij bier van Heineken haten, tegenwoordig is dat meestal iets wat te maken heeft met ‘seksisme’, ‘inclusiviteit’, ‘moslims’ of ‘gender’.
Stap 6: zorg voor een ludiek maar veilig ‘shockeffect’. Ga naakt, maar net niet helemaal. Scheld iemand uit, maar dan wel zonder echt te kwetsen. Maak een grap, maar doe dat dan wel met correcte Lubach-style-gymnasiumhumor. Klaag iets aan, maar zorg dat je niemand van je vervreemdt. Neem, kortom, nooit écht stelling en kies altijd iets waarvan jij zélf beter wordt, niet een ander. Het helpt wel heel erg mee als je jong en knap en vrouw en blond bent, al helpt een hoofddoekje dragen of niet blank zijn evengoed.
Stap 7: heel belangrijk: blijf met je statements altijd in de randstad, bij voorkeur Amsterdam. Redacteuren van kijkcijferdroppende babbelprogramma’s hebben doorgaans geen flauw benul van leven buiten de randstad. Je valt veel sneller op als je Amsterdam als achtergrond neemt dan bijvoorbeeld Haaksbergen of Zeewolde. Sowieso, alles buiten de randstad wordt als minderwaardig gezien.
Stap 8: gebruik je ontelbare vrinden op social media om viraal te gaan. Gebruik vooral niet je echte vrinden. Daar heb je helemaal niks aan. Je moet viraal gaan om te worden ontdekt door redacteuren van deerniswekkende televisieshows, dus je hebt likes nodig en commentaren waarin ‘OMG WAT SUPERGAAF EN DAPPER XXX-JES KNUFFFF’ staat, geen nuttige kritiek of goede gesprekken waardoor je op verschillende of zelfs originele gedachten (de horror!) zou kunnen komen.
Stap 9: leun achterover en wacht af. Het gaat meestal erg snel. Als je eenmaal viraal bent gegaan durft geen enkele zichzelf respecterende redacteur van een narcisten-BN’ers-praatshow je te negeren, doodsbang als ze zijn voor de concurrentie. Het gaat bij deze lauwe moraalgesprekjestelevisie zelden tot nooit om inhoud, maar uitsluitend om gemakkelijk scoren, want kijkcijfers dicteren alles.
Stap 10: BINGO! (En doe de groetjes aan Peter R. de Vries/Gordon/Dolf Jansen/Jort Kelder/Jan Jaap van der Wal…)
Stap 11 (bonusstap): morgen in RTL Late Night/DWDD/rest…