AMSTERDAM/ALMERE/UTRECHT – De bedrijfsrechercheur onderzoekt de fraude. De advocaat regelt de ontslagprocedure. En de deurwaarder zorgt dat het verduisterde geld of de gestolen goederen terugkomen. Voor het eerst in Nederland gaan drie gespecialiseerde disciplines samenwerken om bedrijfsfraude te bestrijden.
Bedrijfsfraude is een veelvoorkomend fenomeen, al haalt alleen het topje van de ijsberg het nieuws. De meeste fraudeurs zijn werknemers van het bedrijf zelf. Steeds vaker zijn het vrouwen en jongvolwassenen. Of de baas zelf. En met zogeheten CEO-fraude door gewiekste criminelen zijn enorme bedragen gemoeid.
Om fraudezaken sneller, efficiënter en daadkrachtiger op te kunnen lossen hebben advocaten- en notarissenkantoor Lexence, Hoffmann bedrijfsrechercheurs en incasso- en deurwaardersbureau GGN gezamenlijk Fraude.nl opgericht.
Via het webportaal willen de drie een centraal loket bieden voor fraude. ,,Voor veel bedrijven blijkt de aanpak van dit soort zaken toch te ingewikkeld,” legt commercieel directeur Kees van den Heuvel van GGN uit. ,,Naast het onderzoek heb je te maken met arbeidsrecht voor het ontbinden van de arbeidsovereenkomst, met strafrecht als bedrijven aangifte doen en met civielrecht als er iets verhaald kan worden of als er beslag gelegd moet worden. Dat kan heel complex zijn. Daarom hebben bedrijven er behoefte aan dat dit vanuit één hand geregeld wordt.”
Bij bedrijfsfraude draait het om zaken als diefstal, verduistering, corruptie, belangenverstrengeling of onrechtmatige concurrentie, maar ook om oplichting, vervalsing van de administratie of andere misdrijven en vormen van bedrog. In de meeste gevallen is het reden voor ontslag, maar een kwart van de daders blijft gewoon in dienst, blijkt uit een onderzoek dat bedrijfsrecherchebureau Hoffman in maart 2017 publiceerde. Het aantal vrouwelijke daders is het afgelopen jaar gestegen van 27 naar 31 procent, het aantal jongvolwassen daders in de afgelopen twee jaar van 6 naar 11 procent. Ook de rechtszaken tegen de directies van woningbouwcorporaties Laurentius en Vestia staan niet op zichzelf. Bij één op de vijf fraudegevallen is de directie of het management zelf de dader, blijkt uit de cijfers. Ook een leermomentje: 97 procent van de fraudeurs blijkt niet gescreend bij hun indiensttreding. Stalen werknemers in de jaren 2013-2015 vooral geld, nu bedrijven minder met contant geld werken worden vooral goederen verduisterd.
Hoffman constateert verder dat CEO-fraude toeneemt. Hierbij vragen criminelen medewerkers van een bedrijf uit naam van de CEO of een ander directielid om met spoed een geldbedrag over te maken naar een leverancier of andere crediteur. Dat verzoek ziet er zo echt uit, dat medewerkers geen argwaan krijgen. Meestal moet het geld naar een buitenlandse vestiging overgemaakt worden, waarna het snel verdwijnt. Lexence werd al eens ingeschakeld door een internationaal opererend Nederlands familiebedrijf toen een medewerker door een vervalste factuur van een buitenlandse leverancier een half miljoen overmaakte naar Roemenië. Het advocatenkantoor kon binnen 24 uur het geld en het rekeningnummer traceren en de bankrekening laten blokkeren.
Omdat bedrijven niet op negatieve publiciteit zitten te wachten doen ze nauwelijks aangifte. Omdat bedrijfsfraude voor politie en OM geen prioriteit heeft, komt de afhandeling steeds vaker op het bordje van private onderzoeksbureaus te liggen. Die bezitten soms meer kennis dan de politie en kunnen daardoor doelgerichter te werk gaan. In het nieuwe samenwerkingsverband bundelen de drie partijen hun normaliter gescheiden bedrijfsvoering. Hierdoor valt onderzoek, juridische ondersteuning en asset tracing & recovery in een enkel pakket.
Hoffman bedrijfsrecherche voert het onderzoek uit en komt met een advies. Als de fraudeur bekent en er volgt een ontslagprocedure, dan neemt Lexence dat voor haar rekening. De volgende stap is het terugvorderen van gestolen geld of goederen. ,,Die wordt vaak vergeten,” zegt Van den Heuvel. ,,Je kunt wel aangifte doen, maar het vorderen van schade moet je via civielrechtelijke weg doen. Wij kunnen dan als deurwaarder kijken of er iets te halen valt, snel een procedure starten en zo nodig beslag leggen.”
Andere voordelen van de samenwerking zijn dat Hoffman en GGN onder de geheimhoudingsplicht van het advocatenkantoor werken en dat GGN – onder strikte voorwaarden – toegang heeft tot persoonsgegevens uit het bevolkingsregister die van belang zijn voor de opsporing.
De lange arm van de deurwaarders reikt zelfs tot in het buitenland, omdat GGN samenwerkt binnen een Europees netwerk van deurwaarders. Van den Heuvel geeft een voorbeeld waarbij Hoffman en GGN samen een geval van hypotheekfraude oplosten. ,,Het ging om een fraudezaak van een half miljoen euro, waarbij de dader naar het buitenland was vertrokken,” vertelt hij. ,,Via deskresearch kwamen we erachter dat hij in België zat, waar hij op naam van zijn partner een nieuw bedrijf had opgezet. Hoffman heeft geobserveerd en gesproken met die partner en daarna hebben wij via een Belgische deurwaarder beslag laten leggen op haar bezittingen. Zo hebben we de zaak kunnen oplossen.”
Fraude.nl werd begin april gelanceerd tijdens een seminar over de Nederlandse private security-markt. Sindsdien melden zich de eerste klanten. Van den Heuvel: ,,Als je dit als organisatie zelf wilt aanpakken moet je zelf een advocaat, bedrijfsrechercheur en deurwaarder zoeken en drie keer hetzelfde verhaal vertellen. Bij ons hoef je maar één keer je verhaal te doen. Wij willen de complexiteit eruit halen en zeggen: laat het ons oplossen.”
