Woensdag gingen onze honderdvijftig wijzen met elkaar in conclaaf over een bijzonder prangende kwestie: wel of geen steun verlenen aan een militair ingrijpen in Irak. Zoals bekend staan The Artists Formerly Known As ISIS daar te springen om het leven te laten in de gewapende strijd tegen de westerse Shaitan. De Verenigde Staten laten die wens inmiddels in vervulling gaan, gesteund door een gemêleerd gezelschap. Nederland, gidsland bij uitstek, laat nog even op zich wachten. Niet alleen het optreden in Irak moest nog besproken worden, een eventuele uitbreiding naar Syrië zou ook ter tafel komen. Bijzonder ingewikkelde kwestie. Gelukkig vertelt NRC Handelsblad hier wat de Nederlandse burger moet weten om een eigen mening over dit debacle te kunnen vormen. Of, zoals het NRC het noemt, “een kijkwijzer voor bij het debat.”
Om de kijker goed geïnformeerd aan het twistgesprek te laten beginnen laat de redactie de volledige internationale context van de interventie achterwege. Geen informatie over de politieke verhoudingen in Irak, geen melding van het feit dat in en over Syrië niemand meer weet wie tegen wie strijdt, geen lijstje met coalitiepartners. Er is ook geen ruimte voor eventuele internationale tegenstanders van een interventie. Terwijl de Europese verhoudingen met Rusland nog steeds op scherp staan wordt er straks met Nederlandse steun ingegrepen in een gebied waar datzelfde Rusland actieve belangen heeft. Dat is vanzelfsprekend niet het vermelden waard.
Ook doet het er schijnbaar niet toe dat een eventuele deelname van Nederland rijkelijk laat komt, aangezien de luchtaanvallen door de VS al enige tijd bezig zijn en in Washington inmiddels gesproken wordt over boots on the ground. Nee, dan zullen die zes F16’s en honderddertig trainers – in uniform, want buiten Nederland – van harte welkom zijn. Dat laatste is sowieso maar de vraag omdat Nederland, zoals de NRC terecht niet vermeldt, in eerste instantie helemaal niet gevraagd is deel te nemen aan een militair ingrijpen.
De keuze deze informatie achterwege te laten ten faveure van een gedegen politieke analyse van de Haagse verhoudingen in het debat is daarom goed te begrijpen. Een voor een komen alle partijen aan bod, door de redactie voorzien van scherpe observaties over hun beweegredenen in te stemmen met een ingrijpen in Irak. Dat er ingestemd zou worden staat immers allang vast, dat het nog niet gebeurde ligt voor de verandering niet aan de Kamer zelf. Deze maande het kabinet drie weken geleden via een motie tot actie. Afgezien van de SP, waar Harry van Bommel nog steeds liever dode Westerlingen dan dode extremisten ziet, en de Partij voor de Dieren, kent een deelname aan een militaire interventie brede steun.
Waarom er dan tot op heden nog niets gebeurd is acht de NRC het vermelden niet waard. Wederom een begrijpelijke keuze, want een weifelend optreden zal onze reputatie als goede bondgenoot in het geheel niet aantasten en is dus niet relevant. Het is immers veel belangrijker hoe de partijen denken over een missie die er toch wel komt.
Daar wordt dan ook uitgebreid aandacht aan besteed. Dat is maar goed ook, want met name binnen de PvdA is ingrijpen een heikel punt. Bommen op Irak is nog tot daar aan toe want daar hebben we inmiddels de nodige ervaring mee. Straaljagers naar Syrië sturen is vooralsnog echter geen optie, dan moet er eerst een gedegen exit-strategie voor dat land komen. Dat dit een godsonmogelijkheid is en het moorden door IS ondertussen gewoon doorgaat snapt Diederik Samsom zelf ook wel. Daarom kan hij, zoals NRC optekent, zich “als mens” voorstellen dat er ook in Syrië wordt ingegrepen. Als politicus moet je echter verantwoordelijkheid dragen, aldus Samsom inNRC. Dan kun je natuurlijk niet over één nacht ijs gaan.
De duiding van NRC neemt hier welhaast buitenaardse kwaliteiten aan. Ter verduidelijking: Samsom werd eerder deze week voor de zoveelste keer door Adri ‘Brutus’ Duivesteijn onder vuur genomen. De Fryske afdeling van de PvdA weet niet meer hoe de landelijke koers verkocht moet worden aan het electoraat. Zwaargewicht Frans Timmermans vertrok naar Brussel en het sterrenensemble dat Samsom om zich heen had tijdens TK2012 kiest ook al eieren voor zijn of haar geld. De positie van Samsom is, kortom, nog nooit zo sterk geweest. Bovendien, het is niet alsof een militair ingrijpen voor de PvdA gevoelig ligt. Die partij was dankzij Wim Kok in het geheel niet hoofdverantwoordelijk voor de grootste schandvlek in de recente Nederlandse militaire geschiedenis, Srebrenica.
Dat Samsom zegt als mens wel maar als politicus niet zonder meer in te kunnen stemmen met krieg verdient daarom verder geen enkele aandacht. Goed dat NRC het bij één citaat en één enkele regel analyse laat. Chapeau!
De slijpsteen van de geest heeft de burger op ongekende wijze voorbereid door hem of haar te vertellen waar hij of zij op moet letten.
