Er is iets gaande. Er borrelt iets. Je voelt het kriebelen in de wandelgangen van de PvdA burelen, nu Hans Spekman zich kandidaat stelt voor het voorzitterschap. Er lopen mensen met tranen in de ogen door de gangpaden van de Tweede Kamer. Assistenten slaan elkaar op de schouders. Secretaresses kleuren hun nagels rood. Inspiratie door transpiratie. ‘Spekman gaat ons opstuwen naar de vijftig zetels’, hoorde ik iemand met een betraand gezicht roepen.
Vorige week heb ik vele uren met Spekman doorgebracht. Voor de televisie. Het debat over Mauro deed hij met gevoel. De mooiste momenten zaten hem in de stilte, in het zwijgen. Dan deed hij zijn ogen dicht om niet te gaan schreeuwen. Niet te gaan slaan op tafel. Hij moest zich duidelijk beheersen om Gerd Leers niet ‘op z’n neus’ te timmeren. Edoch. Hoe emotioneel hij ook was tijdens het debat, hij ging niet slijmerig om de nek van Mauro hangen, zoals ik Dibi (GroenLinks)en Gesthuizen (SP) zag doen, alsof het hun persoonlijke vriend was.
De week daarvoor mocht ik Rinda den Besten, wethouder in Utrecht, interviewen. Ook zij deed haar ogen dicht als ze over haar Hans sprak. Hij had haar destijds de politiek in gepraat. ‘Die drive. Die moed. Dat authentieke.’ Bij dat laatste woord slikte ze even. Een Mona Lisa-achtige glimlach verscheen rond haar lippen. Ze liet haar handpalm zien, om aan te geven: vraag maar niet verder.
Kapitein met trui
De vergelijking met Jan Schaefer is snel gemaakt. Weer dat afschuwelijke woord: authentiek. Zoals Spekman truien draagt, zo droeg Schaefer spijkerpakken. En toch. Er is een groot verschil. Hoewel Jan Schaefer het imago had een mensenmens te zijn, is Hans Spekman het echt.Ik ben destijds eens gaan rondvragen wat voor man wie die Schaefer nu eigenlijk was. Walter Etty en Eberhard van der Laan vertelden los van elkaar dat het imago van Schaefer volstrekt niet klopte. ‘Hij bleef liever thuis als er onrust in de stad was’, vertelde Etty.
Imago en werkelijkheid. Ze kunnen niet altijd kloppen. Hans Spekman ken ik niet persoonlijk. Maar iedereen die hem wel van dichtbij kent, weet dat je met Spekman krijgt wat je ziet. Authenticiteit en gedrevenheid.
Moraal van het verhaal. Spekman is eigenlijk een verbeterde versie van Jan Schaefer. Hij is meer dan een trui. Meer dan ingehouden woede. Meer dan een stratenmaker. In gelul kun je niet wonen. In een trui ook niet. Edoch. Als je een schip bestuurt heb je meer aan een trui, een vorsende blik en een arm met een ankertje erop.
Marcel Duijvestijn is liefdevol lid van de Partij van de Arbeid. En daarom kritisch als het moet.
