Vormgeving, artwork, muziek; het totaalpakket, ik blijf er een zwak voor hebben. Ik weet nog hoe ik als tiener op ontdekkingstocht mijn vinger langs platen of cd’s in de kortingsbakken liet rollen. Voor een habbekrats ging ik dan naar huis met albums waarvan ik mij alleen had laten vatten door de hoes. Zo belandden Ani Difranco, The Nymphs, The Cars, The Pizzicato Five, Daisy Chainsaw, Andrew Dorff en velen andere in verschillende formaten in mijn platenkast. Gekozen op de eerste tinteling die de hoes, de vorm van de doos of de bijgevoegde posters mij gaven. Soms was het zelfs de geur – ja, platen hebben een geur, soms zelfs heel bewust gegeven – die mijn verslaving de noodzakelijke prikkel tot aanschaf gaf. En dit zelden met teleurstellend resultaat.
Het was en is het begin van een totaalervaring, vaak later nog versterkt door een weldoordachte live show waarin wederom vormgeving en muziek samenkomen. Artiesten waarbij al deze facetten perfect aansluiten, komen boven de massa te drijven. Bands als Sigur Rós, Holy Fuck, Tool of De Kift vallen op, niet alleen dankzij hun muzikale kwaliteiten, maar ook door de uitvoering waarin deze op de drager en live wordt overgebracht. Geen album van Sigur Rós dat geen speciale vormgeving had, en een ieder die ooit een show van de IJslanders heeft gezien zal bevestigen dat dit een hele ervaring is. Net als een show van De Kift, zij het op een geheel andere schaal. Niet minder indrukwekkend, toch, zoals de band onlangs met Het Brik op het podium stond.
Chromatic
Die relatie tussen vormgeving, met de nadruk op kleur en licht, wordt op een prachtige wijze beschreven in Chromatic. Een goede 400 pagina’s, onder redactie van Alarm Press, over het visuele gedeelte – kleur – van de muziekervaring, waarin de muzikanten zelf maar ook de vormgevers en technici achter het werk aan bod komen. Varierend van witch house act †‡† (spreek uit: Ritualz) die het aan de duistere zijde zoekt en visuals gebruikt om zijn anonimiteit te bewaken tot grote namen als Jonsí, Daft Punk, Blue Man Group en John Zorn waar voor elk van deze de rol van kleur en visuals in hun werk wordt uitgewerkt. En daarnaast nog een aantal uitgebreide artikelen over cover-art, concertposters, ontwerpers (zoals de man verantwoordelijk voor veel hoezen van The Mars Volta) en de ervaring van geluid in kleur.
Psychedelisch
Van een van de bands viel deze week bij mij deze week de live cd-dvd op de mat. KILLL uit Noorwegen draait volledig om de combinatie van muziek en visuals. Losse metal met een jazz-attitude die doet denken aan de geluidsgolf op BlackJazz van landgenoten Shining (NO). Metal voor gevorderde, die ook graag eens een Sun Ra plaat opzetten. Fragmentarisch, rauw en direct, maar met de nodige ruimte voor improvisatie binnen het vocabulaire van de indutrial metal. Een prachtige live registratie, mede omdat de band alles direct inplugt op de geluidstafel, opgesteld uit opnames sinds het eerste optreden in 2003. En meteen het debuut van de band, verpakt in een prachtige psychedelische doos. Een verkleining van de doos waarin ook de optredens plaatsvinden. KILLL is namelijk opgericht voor de live optredens, niet voor de studio. Daarbij staat de band in een doos van RGB backdrops die van kleur en vorm verschieten naargelang welke kleur er uit een groot arsenaal LED-lampen op af wordt geschoten. Een ervaring die al begint met de uitvouwhoes bij deze cd/dvd, die met elke verschuiving in het licht een licht andere vorm aanneemt. Het soort hoes dat meteen tot aankoop aanzet, geen toon gehoord.
Visueel bombardement
Als je dan thuis de dvd er in schuift, ben je helemaal overdonderd. Dezelfde nummers als op de cd, maar hier met de beelden van verschillende liveshow, soms slechts gefilmd met een telefoon of goedkope handcamera, samengebracht tot een sonische en visuele bombardement dat je beter niet kunt aangaan als je epileptisch bent.
Onnodige toevoeging, platen met pracht artwork die je dit jaar toch op zijn minst een keer in de handen moet hebben gehad, al is het alleen om de hoes te aanschouwen op een groter formaat dan je iTunes schermpje (dat is geen ervaring, dat is een belediging).
In willekeurige volgorde en wees vrij toe te voegen.
