De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) raadt aan álle eieren weg te gooien. Uit angst voor economische schade wil men niet vertellen om welke bedrijven het gaat. Maar onder eierboeren houdt men de adem in. Daar wordt gevreesd dat “relatief veel biologische bedrijven” met het verboden goedje fipronil hebben gewerkt.
Onlangs zond de Duitse televisie Die Eierlüge (De Eierleugen) uit. In Nederland, verantwoordelijk voor 40% van de Duitse biologische eierconsumptie, wordt op grote schaal met eieren geknoeid. Net als in Nederland kopen steeds meer Duitse consumenten biologische eieren – beter voor mens en dier, is het idee. Die leveren bovendien meer op en dus is er de afgelopen jaren een flinke markt voor biologische eieren ontstaan. Veel Nederlandse pluimveebedrijven zijn overgestapt van ‘gangbaar’ naar biologisch en met succes. De Nederlanders leveren goedkope eieren en ook nog eens met het predicaat biologisch!
Geen product met zoveel Europese regelgeving als (biologische) eieren. Maar die regels blijken even zo gemakkelijk te kunnen worden omzeild, toont de ARD aan. Zo mogen er in een biologisch kippenbedrijf maar 3000 kippen worden gehouden. Geen punt. Je schakelt tien stallen van 3000 kippen aan elkaar en zie: een ‘efficiënt’ bedrijf van 30.000 kippen is geboren. Bij pluimveebedrijf Torsius uit Putten dat in Nieuwsuur (en trouwens ook in NRC) ten tonele werd gevoerd als ‘slachtoffer’ van de fipronil-affaire, gaat het ook om een dergelijke eierfabriek. Afgezien van de ‘scharrelkippen’ telt het bedrijf maar liefst 20.000 ‘biologische’ kippen. Hoewel zo langzamerhand genoegzaam bekend is dat dergelijke hoeveelheden dieren bij elkaar vrágen is om moeilijkheden, werd daar in de Nieuwsuur-uitzending niet één kritische vraag over gesteld.
Biologische kippen moeten ‘vrij’ naar buiten kunnen en de centimeters grond is per kip door Brussel bepaald. Maar ook die regel blijkt een wassen neus. Van een bedrijf in Nederland in de ARD-reportage (namen worden niet genoemd) grenst de grond die de kippen ‘ter beschikking’ staat zelfs niet aan hun hok. Het stuk groen ligt verderop aan de overkant van een weg. Maar ach, de meeste kippen komen toch niet buiten. De uitloopmogelijkheden zijn (blijkt uit geheime opnames) vanuit hun hok met elektrisch draad afgeschermd, zodat de kippen op straffe van elektrische schokken binnen worden gehouden. Gevraagd naar de reden waarom er geen kippen buiten lopen, beweert de Nederlandse kippenhouder tegen de ARD dat “die beesten liever binnen zitten”.
De hokken van binnen filmen lukte niet met toestemming en dus maakte de ARD stiekem opnames. Wie bij biologisch denkt aan reclames van blij rondfladderende kippen in de wei, desnoods tevreden ’s nachts op een stokje, kan z’n lol op. De dieren zitten opgestapeld in overvolle hokken, sufgepikt, ziek, kaal; de treurige beelden verschillen in niets van de ‘gangbare’ eierfabrieken. De beesten wemelen bovendien van de parasieten zoals bloedluizen, verantwoordelijk voor een mindere ei-opbrengst.
Vanwege de biologische kip mag die bloedluis alleen worden bestreden met ‘biologische’ middelen. Zie daar het succes van het nu aangeklaagde Barneveldse bedrijf ChickFriend, dat zogenaamd met behulp van ‘esoterische oliën’ de bloedluis te lijf ging. Wel zes maanden bleef de bloedluis weg! Het verhaal ging als een lopend vuurtje door pluimveeland. Alleen een oen gelooft dat de pluimveehouders echt meenden het ei van Columbus te hebben ontdekt. Bloedluis, en de aanpak daarvan, is onder de biologische pluimveehouders al veel langer omstreden. Een concurrent van ChickFriend is eerder al eens veroordeeld voor het gebruik van het eveneens verboden nicotine tegen bloedluis.
Van de Nederlandse pluimveehouders kan veel worden gezegd, en zeker die rond Barneveld zijn beslist godsvruchtig. Maar in esoterische oliën en andere sprookjes geloven ze niet. Dat wil zeggen: niet als het om hun bedrijf gaat.
