Waar zijn de boefjes gebleven op de Nederlandse radio en tv? De mensen die de boel vrolijk onderuit trappen, die het anders doen dan het knellende format ze voorschrijft. Maarten van Rossem hield afgelopen zondag op de harde bank van Eva Jinek een pleidooi voor de rommelige talkshow zonder voorgesprekken, leuke tv-fragmentjes of band. Gewoon een tafel en dan maar door elkaar lullen. Theo van Gogh kon dat goed, maar wie moet er tegenwoordig zo’n programma maken?
Met rebellen loopt het sowieso slecht af, maar dat is natuurlijk geen argument om maar op de gebaande paden te blijven. In andere tijden waren Bart de Graaff, Herman Brood, Theo van Gogh, Ischa Meijer en Willem Ruis kleurrijk en opstandig, maar sinds een jaar of tien blijft iedereen binnen de vertrouwde lijntjes, omdat daar de verwarming zo lekker hoog staat. Er is geen ruimte voor vermakelijke, originele en spontane KEET-TV, maar kijkers hebben daar wel behoefte aan.
Vorige week luisterde ik op zomaar een zondagmiddag naar Langs de Lijn op NPO…, eh Radio1. Er waren drie of vier voetbalwedstrijdjes in de Eredivisie, nog wat hockeypotjes en Henry Schut en Hugo Borst mochten dat allemaal aan elkaar praten. Tijd genoeg om het leven te vieren, zou je denken. Wat kan je doen in vier uur radio? Weet ik veel, halverwege een plaat wegdraaien omdat-ie echt te saai voor woorden is (met graag een flauwe woordgrap voor de simpele van geest in de categorie ‘het wordt tijd om deze plaat te vergeten’), aan de verslaggever tijdens NAC-Heerenveen vragen wat eigenlijk zijn lievelingssupermarkt is en waarom? Of de Robin van Persie-Award uitreiken aan de voetballer met de meeste clichéteksten. Verzin iets, doe iets. Maar er gebeurde niks. De uitslagen klopten, de quotes kwamen allemaal op tijd en de goals werden keurig ‘gehaald’. Het trio Ruis, Postema en Koomen had van die franjeloze zondagmiddag een feestmiddag gemaakt en zo hoort het ook.
Waarschijnlijk wil Hugo met alle liefde ontregelen, maar zit hij muurvast in het strakke, serieuze nieuwsformat dat een regisseur of hoofdredacteur met zijn leven bewaakt. Maar het wordt toch pas leuk als Sierd de Vos de groeten aan zijn moeder doet en niet teveel over de wedstrijd lult? Wat doen mensen als ze geen ruimte krijgen om hun eigen keuzes te maken? Dan grijpen ze terug naar het bekende en dan krijg je saai geleuter. Het gaat alleen nog om het profiel van de zender, maar juist opstandigheid en creativiteit trekken kijkers. Maar ja, de arbeidsplekken zijn schaars in de media en dus is het veel te riskant om de boel even lekker op te schudden. Er zijn er genoeg die als boefjes beginnen.
Jan Versteegh, Jan Roos, Spike, Faberyayo, Sander Lantinga, ‘Eus’, Tim Hofman en Lex Uiting zijn vrolijke figuren, maar voor je het weet, maken ze brave televisie omdat dat nu eenmaal het leukste leven oplevert. Chantal Janzen was altijd een opstandig meisje met ondeugende grapjes, maar in haar AVRO-jaren werd ze klaargestoomd voor de RTL-zaterdagavond half negen. Jan Versteegh van BNN is een toptalent, maar in een half uur Koffietijd (ja ik kijk het allemaal terug voor jullie) zei Versteegh tegen Loretta niets over dieren op de barbecue, bleef het aantal MILF-grappen op nul in aantal hangen en zei hij al helemaal niets over Jeroen Pauw om een beetje te plagen. Ik vind dat zorgwekkend.
Hoopvol voor alle Maartens die geloven in een staat van verwarring was het 3FM-interviewtje van de immer compromisloze Rob Stenders met de Jan Vayne-achtige Jacko Zieverink die in ‘The Voice of Germany’ zit. Het werd een feestelijk gesprek met een jongen die nog ouderwets normaal deed. Zo lekker niet ‘kapotgePRd’ door een van de zeshonderd communicatiemensen per omroep. Natuurlijk had hij kúnnen zeggen dat hij het enige niet omdraaiende jurylid best kende.
Maar toen Rob vroeg wie deze Raymond Garvey precies is, antwoordde hij: “Dat vind ik ook een héle goede vraag”. En over de drie die wel hun stoel omdraaiden, had hij kúnnen vertellen dat ze lyrisch waren, maar ook die voorzet kopte hij niet in. “Ik verstond ze eigenlijk allemaal niet en knikte maar een beetje. Ik spreek verder geen Duits, alleen als het over poep en plas gaat dan lukt het allemaal wel”. Een paar dagen later zat diezelfde gast bij DWDD en toen was hij bedachtzamer, meer op zijn hoede. Het is niet te hopen dat hij nu al gaat geloven in de mediawetten. Dan hebben we alleen Jan Roos nog maar over die vraagt aan Sietse Fritsma van de PVV of hij wel eens gepest wordt…. met zijn dikke kale harses.
