Zorgelijk, schokkend, vreselijk. Het Nederlands politiek establishment kwam weer eens woorden tekort. Nee, dit keer geen ‘onverwachte’ rekening vanuit Brussel, of ‘hoe is het mogelijk’ misstanden in verpleegtehuizen. Uit een onderzoek door Motivaction is gebleken dat 90 procent van de Turkse jongeren Syriëgangers best wel helden vindt. En dat ze ook niet echt problemen hebben met het vermoorden (aldaar, wel te verstaan) van andersdenkenden. Groot was de verontwaardiging. Alleen Geert Wilders reageerde juist triomfantelijk – die zag zijn gelijk eindelijk bevestigd: ‘Toen ik eerder dergelijke cijfers noemde, lachte iedereen me uit.’ Geert heeft nooit cijfers gehad maar gaat de komende jaren onherroepelijk wel meer gelijk krijgen. Al heeft hij daar zelf natuurlijk een steentje aan bijgedragen.
Wat Haagse politici (en nog wat aanhangende clubs) vooral schokt, is dat Turkse jongeren blijkbaar niet denken zoals zij. Voor Den Haag is ISIS het summum van het kwaad, en politici hebben de afgelopen maanden hun uiterste best gedaan om die boodschap te verspreiden. Mark Rutte trok zelfs een vergelijking tussen de Tweede Wereldoorlog en de phoney war die we nu vanuit Jordanië voeren. Maar wat blijkt? Turken luisteren niet! Nu blijkt zonneklaar dat Turkse jongeren geen NRC Handelsblad lezen en niet naar Pauw kijken. De discussie in Turkse kring verloopt langs Turkse lijnen. En in Turkije hebben ze hun kaarten gezet op ISIS. Ze kunnen voorlopig niet anders. Turkije heeft jaren geleden de banden met het Assad-regime verbroken en duidelijk gemaakt dat Assad moest verdwijnen. Een dappere stap (het zijn je buren), gezet in de hoop het Westen daarmee over de streep te trekken.
Dat is niet gebeurd. We hadden geen zin. En Turkije voelt zich, zacht gezegd, verraden door het Westen. Assad dreigt nu gewoon te blijven zitten. Straks staat Turkije oog in oog met het Syrische leger. De enige die een dergelijk scenario voorlopig kan voorkomen, is ISIS. Die houden de chaos in Noord-Syrië in stand. Bijkomend voordeel: ze hebben het aan de stok met de Koerdische strijders – en in Turkse ogen zijn dat veel gevaarlijker terroristen dan ISIS. Dus wanneer het Westen roept dat ISIS gestopt moet worden, zijn de Turken maar al te graag bereid om transporten te regelen van Koerdische Peshmerga’s naar Kobani. Opgeruimd staat netjes.
De Turken in Nederland denken als de Turken in Turkije. Ze beschouwen ISIS als nuttige strijders voor de Turkse zaak. Morele principes spelen daarbij geen rol. Bij ons ook niet, dat zien die Turkse jongeren donders goed. Wij zijn immers goede maatjes met Saoedi-Arabië, een land dat veel dichter bij het hier zo gevreesde kalifaat staat dan ISIS ooit zal komen. Waarschijnlijk lopen die Turkse jongeren gewoon vóór op ons, want wanneer straks Irak uit elkaar barst, krijgt de regio te maken met een nieuwe golf sjiitische terreur, gesteund vanuit Iran. En dan kunnen de soennieten in het noorden van Irak ongetwijfeld op Westerse steun rekenen. Dan neemt een hernieuwd ISIS (zelfde mensen, ander logo, zelfde methoden) dankbaar de Westerse wapenzendingen in ontvangst. En reken maar dat we ze dan als dappere strijders zullen eren.
Interessant is uiteraard dat een groot deel van de Turkse jongeren weinig bezwaren heeft tegen het vervolgen van andere geloven, daar in de regio. Dat is natuurlijk vooral een kwestie van jij-bakken, of zo u wilt wraak: ‘het mag, want zij doen het ook’. Dat is een zeer legitieme redenering. Daar kunnen Nederlanders, als ze een beetje moeite willen doen, de logica van inzien want onze luchtmacht doet op dit moment niet anders. Dat verhaal van je op de ene wang laten slaan en de andere wang toekeren, daar heeft Europa nooit wat aan gehad en daar kom je ook niet ver mee in het Midden-Oosten. Betekent dit dat Turkse jongeren erover nadenken om gewapend met baarden en lange messen door Aerdenhout te gaan zwerven? Ik denk het niet. Maar de verontruste reacties geven aan dat Den Haag ze daar, op termijn, wel degelijk toe in staat acht. Minister Asscher formuleerde het heel helder: “We mogen niet accepteren dat deze jongeren zich op deze manier van de samenleving afkeren.” Blijkbaar beschouwt de minister Turkse jongeren als een maatschappelijk risico. Dezelfde enquête liet overigens zien dat 93 procent van deze jongeren positief denkt over democratie. Dat haal je in geen enkele blanke volkswijk.
Even leek het goed te gaan. Even leek het erop dat Geert Wilders zichzelf had overschreeuwd, en dat we terug zouden keren naar de dagen toen we nog onbezorgd tolerant waren. Toen het hier nog gezellig was. ‘De Sociale Staat van Nederland’ van eind 2013 (een tweejaarlijks onderzoek van het SCP), gaf aan dat steeds minder Nederlanders vinden dat er te veel niet-westerse allochtonen zijn, en steeds meer mensen vinden dat de meeste moslims brave burgers zijn. De trend was daar. Voor wie niet verder keek. Want tegelijkertijd laten andere onderzoeken zien dat de moslimgemeenschap zélf steeds conservatiever is geworden. Terwijl de blanke Nederlander denkt (hoopt) dat het beter gaat, constateren moslims dat het alleen maar achteruit gaat met de integratie. Zoiets draagt uiteraard ook bij aan stoerdoenerij, zoals het duimpje opsteken voor Syriëgangers. Het probleem is dat dat soort pesterig gedrag vanuit Den Haag beantwoord wordt met de suggestie dat je dan niet meer bij ‘de samenleving’ hoort. Wat Turkse jongeren alleen maar méér redenen geeft om te denken dat ze door de samenleving uitgekotst worden. Iedereen kan uittellen waar deze neerwaartse spiraal toe zal leiden. Daar hoef je geen goeroe Geert voor te zijn.
