“Maar er ontstond ook een overkill aan hulp. De VN probeerden de zaken centraal te coördineren, maar daarvoor was het aantal organisaties veel te groot. Sommige hadden niet eens gemeld dat ze er waren.
Dat leidde soms tot tragikomische taferelen. Teams die huisdieren kwamen redden die de Haïtianen helemaal niet hadden. Clowns without Borders die door kinderen met stenen werden bekogeld. Ook zag ik pallets vol met dekens en winterkleren arriveren in een land dat veel te klagen had, maar weinig over de kou.
Maar het leek er sterk op dat de Haïtiaanse overheid de boel opzettelijk had overdreven, wetende dat het moeilijk zou zijn de aandacht van de wereld vast te houden, zeker met de tsunami van 2004 nog vers in het geheugen.
NGO’s, de VN en veel media slikten het verhaal voor zoete koek. Pas toen ik mijn onderzoeksresultaten had bekendgemaakt, viel er een kritische houding te bespeuren. Alleen was die gericht op mij, in plaats van op de Haïtiaanse regering.
Dat bevestigde mijn beeld dat een ramp een soort beschermde status heeft: je mag er alles over roepen, zolang het maar in dramatische bewoordingen is. Terwijl veel rampen al erg genoeg zijn als je het bij de feiten houdt.
Ik denk dat we af moeten van die bedelshows. Noodhulp of wederopbouw moet niet afhankelijk zijn van wat het publiek toevallig bereid is te doneren. De ene ramp doet het namelijk beter in beeld dan de andere. En je zult maar door een ramp worden getroffen die precies in de weken ná een nationale inzamelingsactie valt. Dan heerst er ‘rampenvermoeidheid’ en kun je het als ramp vergeten.”
Interessant inkijkje in de wereld van ‘kwaliteitsjournalistiek’ en ‘betrouwbaar nieuws’ door NPO-rampenverslaggeving-veteraan Hans Jaap Melissen. Moeiteloos fileert hij in de Volkskrant de Groot Nieuws Show die ‘rampenjournalistiek’ heet en al even moeiteloos zal tot de lezer doordringen dat bij rampen de waarheid altijd en overal ver te zoeken is: bij de overheid die het dodental voor het gemak maar wat opkrikt, bij de vele goedendoelenorganisaties die meer baat hebben bij een ‘onherstelbaar beschadigd land’ dan bij een ‘deels verwoest land’, bij nieuwsredacties die liever beelden hebben van de minderheid aan beschadigde huizen en ontheemde mensen dan aan de meerderheid van het gebied dat niet is getroffen.
En dan zijn er nog de bedelshows, met BN’ers, die altijd even belangeloos, behalve voor hun bekendheid en ego, in belpanels plaatsnemen om mensen geld te laten doneren voor weer die vreselijke ramp, waarvan we immers allemaal dankzij de gegarandeerd nepnieuwsvrije, feitelijke en immer betrouwbare kwaliteitsjournalistieke kanalen weten hoe vreselijk die ramp precies is.
Prima eyeopener dit artikel in de Volkskrant (Blendle-link).
Je kunt mensen niet genoeg waarschuwen: vertrouw nooit zomaar de ‘kwaliteitsjournalistiek’, al helemaal niet als er ‘goede doelen’, zielige mensen en NGO’s met subsidiestromen in het spel zijn.
