“Het beeld van de beruchte Duitse SS (de Schutzstaffel) in de Tweede Wereldoorlog is er een van grote, blonde Ariërs, die meedogenloos te werk gingen en die doodseskaders vormden. Maar dat beeld is incompleet. Wie weet bijvoorbeeld dat de SS een multiculturele organisatie was, waarin tientallen nationaliteiten dienden, onder wie een groot aantal moslims in twee Kroatische divisies?”
Dat zegt historicus Jory Brentjens, die voor het Nationaal Bevrijdingsmuseum in Groesbeek de tentoonstelling ‘De SS: Veelzijdig Extremisme’ heeft ingericht. Voor zover bekend is er in Nederland niet eerder een complete expositie gewijd aan de in de oorlog zeer gevreesde SS.
“Wij denken dat zo’n tentoonstelling zeker zinvol is. Het is een onbekend stukje geschiedenis. Wij laten zien dat de SS een wijdvertakte organisatie van enorme extremen was, die in alle vormen een misdadig karakter had. De SS ging in alles tot het uiterste’’, zegt Brentjens. “Het fanatieke raciale denken veroorzaakte altijd menselijk lijden, niet alleen in de concentratiekampen.”
Zo bezat de organisatie onder andere porselein- en mineraalwaterfabrieken, waar ze gevangenen als slaven lieten werken onder erbarmelijke omstandigheden. De SS beheerde ook kinderopvangcentra met als doel Arisch ras te kweken. Onder invloed van leider Heinrich Himmler kreeg oud-Germaanse mystiek voet aan de grond. Het kerstfeest moest vervangen worden door een Germaans ritueel.
Brentjens: “Door sterke verhalen en stereotypen is de SS nu nog populair bij groepen als neo-nazi’s en rechtsextremisten. Onze tentoonstelling heeft dan ook een missie: we willen geschiedvervalsing over de kwaadaardigste organisatie van de Tweede Wereldoorlog rechtzetten.”
Het Bevrijdingsmuseum is niet bang dat de expositie tot rechts-extremistisch vlagvertoon zal leiden. “Iedereen is welkom. Als ze zich netjes gedragen kunnen ze wat van deze expositie leren.”
De tentoonstelling gaat op 13 oktober open en duurt tot en met 15 april 2018.
ANP
Foto: Grand Mufti of Jerusalem Amin el Husseini reviews 13 January 1944 Bosnian troops who volunteered in the Waffen SS.