Anne Faber is dood. Haar foto plakt al twee weken aan de binnenkant van mijn hoofd. De selfie van het meisje op de fiets in de regen. De plannen van het nieuwe kabinet zijn ook belangrijk, maar voelden minder urgent dan de vermissing van de 25-jarige Anne Faber. De arrestatie deze week van zedendelinquent Michael P. maakt razend.
Deze bewoner van de forensisch psychiatrische kliniek Altrecht Aventurijn in Den Dolder kwam niet zomaar in aanmerking als hoofdverdachte. Zijn reputatie is de afgelopen dagen in de media in kaart gebracht en we zien een levensgevaarlijke gek. Zeer gewelddadig, sadistisch en zonder berouw. Woensdagavond heeft Michael P. de plek aangewezen waar Anne gevonden is.
Het is achteraf gemakkelijk oordelen dat het proefverlof voor Michael P. een onvergeeflijke inschattingsfout geweest is. Maar een andere conclusie is er niet.
De inschattingsfout heeft Anne Faber het leven gekost en het leven van haar vriend en familie in een hel veranderd. Om die reden dient er verantwoording afgelegd te worden door iedereen wiens handelen heeft geleid tot het onbegeleid verlof van Michael P..
We hebben te maken met iemand die 6 jaar geleden nog door een rechter voor 16 jaar achter tralies is gezet. De zware gevangenisstraf kwam voort uit de gruwelijkheid van zijn daden en de trots waarmee hij er over sprak. Het is nota bene de openbaar aanklager geweest, die er in hoger beroep nog 5 jaar af gekregen heeft.
Michael P. weigerde tbs en kwam – op zijn terugweg naar de maatschappij – begin dit jaar terecht in de psychiatrische kliniek in Den Dolder.
Over het regime in deze kliniek bestaat een reportage van RTV Utrecht. De beelden zijn 2 jaar geleden gemaakt naar aanleiding van de ontsnapping van de vuurwapengevaarlijke crimineel Ali B. uit de kliniek.
Wat opvalt is dat veroordeelden in en uit kunnen lopen. “Het zijn best wel zware deuren, maar ze staan eigenlijk altijd open”, zegt een begeleider. Ook staan buiten de kliniek tussen de bomen dealers de criminelen van drugs te voorzien. Een andere begeleider adviseert met name jonge vrouwen het fietspad langs de kliniek te mijden vanaf het moment dat het gaat schemeren.
Zonder ook maar het minste toezicht is Michael P. op vrijdagavond 29 september – mogelijk onder invloed van cocaïne en zeker zonder tbs-behandeling – op zoek geweest naar zijn volgende slachtoffer.
Hoe kom je tot de beoordeling dat iemand zonder behandeling en berouw, onder invloed van drugs iets leert, een beter mens wordt en ooit kan terugkeren in de samenleving? In welke sprookjes geloven het bestuur en de begeleiders van de psychiatrische kliniek Altrecht Aventurijn?
Het lijkt me noodzakelijk dat politie en Justitie gaan onderzoeken hoe leiding en medewerkers reilen en zeilen in deze kliniek.
Maar ook de Dienst Justitiële Inrichtingen die toestemming verleende voor het onbegeleid verlof, de rechterlijke macht, de advocaten en het Openbaar Ministerie dienen zich de risico’s aan te trekken die zij genomen hebben, waardoor Michael P. kon aanrichten wat hij heeft aangericht.
De terugval bij mensen zoals Michael P. is groot. Van alle veroordeelden die voor tbs in aanmerking komen maar dit weigeren, pleegt de helft binnen twee jaar een vergelijkbaar delict. Dat is een aanzienlijk hogere recidive dan bij mensen die een tbs-behandeling wel accepteren.
Desalniettemin gaan, binnen twee jaar na hun vrijlating, 9 van de 100 tbs-ers opnieuw de fout in. Na die 2 jaar volgen er meer.
De prijs wordt in alle gevallen betaald door nietsvermoedende burgers. Zij wanen zich veel veiliger dan ze zijn. De vraag dringt zich op of de samenleving nog langer de prijs moet betalen om gewelddadige zedendelinquenten een tweede kans te bieden. Ik kan niet bedenken waarom wel.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op RTLZ.nl.