Sorry Oddball. De positieve vibraties laten nog even op zich wachten. En aan de vorige week beloofde suggesties om Defensie weer op orde te brengen wordt nog ‘gewerkt’ hoewel een oudere invulling is bijgevoegd. Kortom, typisch Defensie, dus uitstel en ‘ouwe zooi’.
De reden waarom de ‘negative waves’ blijven klinken zijn de toezeggingen van de aankomende regeringscoalitie. Her en der is te lezen dat Defensie er structureel anderhalf miljard bij krijgt. Waar de CDA fractievoorzitter Sybrand Buma best trots op is. De Telegraaf schrijft:
“Buma benadrukt graag dat er anderhalf miljard euro naar defensie gaat. Een succes dat hij bij dezen claimt. Volgens hem is die grote plus te danken aan het CDA-congres dat aandrong op nog meer geld voor defensie in het partijprogramma. „Er komt anderhalf miljard voor defensie en dat laatste halve miljard komt van u”, zei hij tegen de christendemocraten.”
Klinkt behoorlijk positief. Toch? Zelfs bij defensie.nl noemen ze deze anderhalf miljard extra ‘fors investeren’. Dus wat zeur je nou Mans?
Er moet luid gezeurd worden omdat de anderhalf miljard erbij zijn uitgesteld. De woorden ‘anderhalf miljard erbij’ gaan pas in 2021 ‘daden’ worden. In 2018 krijgt Defensie er 910 miljoen euro bij.
Bedenk daarbij om te beginnen dat het Nederlandse defensiebudget sowieso deels een schijnbudget is. Defensie is onder andere btw-plichtig, en zal het aankomende verhoogde 6 procent tarief gaan voelen. Ook de pensioenkosten drukken op de begroting. Daarnaast is het uitgesmeerde geheel van anderhalf miljard euro ‘extra’ eerder het deels terugdraaien van een serie traumatisch amputerende, draconische bezuinigingen dan ‘fors investeren’. Er wordt ook met de anderhalf miljard extra verre van voldaan aan de NATO eis van een defensiebesteding van 2 procent van het bbp. Nederland heeft nota bene toegezegd hier naartoe te gaan werken. Met de anderhalf miljard extra haalt Nederland zelfs het gemiddelde bestedingsniveau van NATO landen niet.
Met anderhalf miljard extra per jaar is het maar de vraag of -zelfs wanneer alleen hier aan besteed- de munitievoorraden op peil kunnen worden gebracht. Een groot knelpunt dat het weinige wat Nederland heeft nog ineffectiever maakt. Momenteel beschikt de Krijgsmacht over hoeveelheden waar het “nog geen vijf dagen” mee kan vechten. Als Nederland weer wil voldoen aan de (Koude Oorlog) NATO-standaarden inzake munitiereserves moet er voor 30 dagen in huis worden gehaald. Overigens een reserve-standaard waar meer landen mee worstelen. Dus mogen we tevreden zijn met spullen voor 20 dagen (exclusief oefenmunitie). Wat er momenteel aan munitie en dergelijke in bestelling is (.pdf), is ontoereikend om weer op een acceptabel (20 dagen) reserveniveau te komen.
Laten we bovenaan beginnen. Over de top gaf het FvD reeds een voorzet. Maak de MinDef een vak-minister. Wat wellicht voor alle minister portefeuilles een prima plan is. Net als voor Kamerleden. Kijken we bijvoorbeeld naar de defensie-woordvoerster van D66, Salima Belhaji, vind je niets in haar cv dat haar voorbereidende Defensie kennis&ervaring heeft gegeven. Dit, in tegenstelling tot haar voorgangster Wassila Hachchi.
De suggesties voor een adequate krijgsmacht van een sld 1 b.d. hebben minder gewicht dan van een Commandant der Strijdkrachten (CDS). Of een andere erkende deskundige. Tot op heden heb ik echter geen man-en-paard invullend betoog van een echte deskundige gevonden. Mijn suggesties uit 2013, niet volledig actueel meer, maar wel behoorlijk man-en-paard inhoudelijk staan hier (deel 1, deel 2). De CDS heeft ongetwijfeld ook een visie. Hij weet in ieder geval wél wat er momenteel aan de Krijgsmacht schort. Daarom heb ik hem via zijn Facebook gevraagd inzicht te verschaffen. Onderstaand mijn ‘verzoekschrift’. Of hij (zijn team) er wat mee doet zal afwachten zijn”
“Beste CDS,
In het betoog bij uw aantreden meldde u over de staat van de Krijgsmacht: “Wel weten we wat er aan schort, en we weten voor een belangrijk deel ook wat er moet gebeuren.”
Mijn vraag: wat schort er aan de Krijgsmacht naar uw idee, dat van de staven? Wat moet er gebeuren om weer een serieuze krijgsmacht te worden? Een die op haar taak is berekend. Afgaande op de Defensieparagraaf van het regeerakkoord een fors en ambitieus taken&wensen pakket. Waar u pas in 2021 de toegezegde anderhalf miljard euro extra voor krijgt.
Zijn de 910 miljoen extra volgend jaar, stapsgewijs oplopend tot anderhalf miljard euro, voldoende om het achterstallige onderhoud in te lopen, de munitie&onderdelen situatie op orde te brengen én om allerhande nieuw materieel in voldoende aantallen aan te schaffen? Dit om de Defensieparagraaf van het regeerakkoord invulling te kunnen geven, dan wel om te voldoen aan het eerst gestelde in Art. 97: ‘Ten behoeve van de verdediging en ter bescherming van de belangen van het Koninkrijk [-]..is er een krijgsmacht ([-]: alsmede ten behoeve van de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsorde).
Anders geformuleerd. Hoeveel landmachtbrigades en andere eenheden, van welke ‘aard’ en omvang, moet de Landmacht minimaal hebben om een bruikbare schakel in de NATO verdediging te zijn, of om thuis te kunnen ‘handhaven’? Wat voor vlootomvang en samenstelling moet de Marine hebben om op zee zelfstandig uit de voeten te kunnen? Hoeveel squadrons gevechtsvliegtuigen heeft de Luchtmacht nodig heeft om ten minste het eigen luchtruim en de lucht boven de eigen troepen (elders) een beetje ‘schoon’ te kunnen houden?
Moeten dit soort reëele man-en-paard invullingen om Art 97 van de Grondwet dan wel defensieparagrafen gestalte te geven niet de basis vormen waarop het defensiebudget is afgestemd?
Met vriendelijke groet,
Michiel Mans”
De Defensieparagraaf (bron: defensie.nl)
Mocht behoefte hebben aan meer defensiestof tot nadenken, hier wat aanvullend leesvoer.
Er moet ‘pang, pang’ worden geroepen. Om de frustraties die dit oplevert bekommert Defensie zich meer dan om munitietekorten, zo lijkt het. Defensie geeft gemoedsrust bevorderende (harde?) trainingen. Wat deze kosten kan ook aan scherpe piepers worden besteed. Een kwestie van prioriteitskeuzes.
Meer vakgericht, dit artikel uit maart 2016 ,door Prof. dr. Walle Oppedijk van Veen:
“In het algemeen kunnen we uitgaan van ‘meten is weten’. In het geval van gevechtskracht lijkt het er eerder op dat niet-meten gelijk is aan niet-weten of niet-willen-weten. Vaststaat dat er zonder meten geen duidelijke effecten van de begrotingsmaatregelen op de gevechtskracht zijn vast te stellen, niet anders dan algemene noties dat het afschaffen van tanks, het bijna halveren van het aantal gevechtsvliegtuigen en het afstoten van een of meer mijnenvegers of fregatten de gevechtskracht aantast. Hoeveel gevechtskracht wordt ingeleverd en hoeveel overblijft is en blijft, zonder een objectief en betrouwbaar meetinstrumentarium, giswerk.”
Een artikel uit mei 2016, door Prof. dr. Herman Amersfoort.
Een artikel uit oktober 2015, bevindingen van generaal Mart de Kruif.
Een artikel uit juli 2013, door kolonel Piet Hagenaars.
Een artikel uit mei 2016, door kapitein ter zee Niels Woudstra:
“Het succes van de Fransen is volgens mij eenvoudig te verklaren: dankzij eenheid van politieke wil, unity of command, één taal, eenduidige procedures, geen problemen met insubordinatie en eigen logistiek. Met instemming van de VN voeren de Fransen hun missie zelf uit, zonder in de planning en uitvoering last te hebben van de beperkingen van de VN.”
In The Guradian, 2001: ‘Things are a bit sticky’ betekent niet hetzelfde voor iedere ‘native’ Engels sprekende militair.
En een meer financieel prioriteitsgericht artikel in De Correspondent, aangaande de miljarden die Turkije krijgt. Om het land ‘EU-klaar’ te maken:
“Ook Nederland betaalt mee aan EU-hulp. In 2014 gaf Nederland 488 miljoen euro, oftewel, 11,3 procent van het totale ontwikkelingsbudget aan Brussel.”
Titelfoto: bewerkt screenshot youtube, upload van Mihajlovic Zivorad.
Lees ook: Breng defensie nu écht op orde! (I).
