Katholieken vindt men vooral in het zuiden van Nederland en protestanten meer noordelijk. In het Midden-Oosten zijn de meeste mensen moslim. Is de religie nu een persoonlijke keuze of hangen mensen een bepaalde religie aan doordat ze erin werden geïndoctrineerd tijdens de opvoeding en onder druk van de omgeving? Het is duidelijk: religie is geen persoonlijke keuze, maar het gevolg van hersenspoeling. In dit geval is atheïsme de meest logische en beste keuze. Bovendien is het beeld van een God die Zijn waarheid aan ons opdringt via psychisch en soms fysiek geweld, godslasterlijk. De mens verdient een betere God.
In deze bijdrage ga ik in op het probleem van geweld dat met religie samengaat. Voor de goede orde: mijn persoonlijke levensovertuiging speelt hierbij geen rol. Eerlijkheidshalve wil ik er eerst iets over zeggen. Het christendom ligt mij na aan het hart, omwille van de menselijke boodschap en de normen en waarden die de westerse samenleving zo aantrekkelijk hebben gemaakt dat de hele wereld naar ons wil emigreren. Ik houd mij echter verre van alle ballast, magie, de sprookjesachtige rituelen en het bijgeloof dat vaak samengaat met het katholicisme. Als niet-jood is het judaïsme mij ook heel dierbaar, omdat de wijsheid die hierin is te vinden, het resultaat is van eeuwenlange ononderbroken studie. Over de islam weet ik te weinig, alhoewel ik mij graag zou willen verdiepen in de mystiek van het soefisme. Ik ben een tijdlang atheïst geweest, omdat dit een noodzakelijke stap is om zich los te maken van dom en mensonwaardig geloof. Op dit laatste kom ik verder terug.
Religie die dwingend is opgelegd is geen religie. Zelfs godslasterlijk. Waarom laten miljarden mensen zich zo makkelijk bedotten? Volgens Sigmund Freud is het ‘onweerlegbaar dat de religieuze behoeften herleid moeten worden tot de infantiele hulpeloosheid en het daardoor opgewekte verlangen naar een vader’. Dit verlangen wordt permanent gevoed door de angst voor de overmacht van het noodlot. Religie hangt dus samen met een behoefte aan een zorgende vader en volgens Freud:
“Dit alles is zo apert infantiel, staat zo ver van de werkelijkheid af, dat het voor iemand met menslievende ideeën pijnlijk is te bedenken dat de grote meerderheid der stervelingen nooit boven deze opvatting van het leven zal kunnen uitrijzen.”
Er zijn uiteraard andere middelen om de angst voor de overmacht van het noodlot te bezweren. In een samenleving waar de religie nauwelijks een rol speelt, nemen de mensen hun toevlucht tot alcohol, drugs en antidepressiva. De medici hebben de rol van fetisjmannen en priesters overgenomen. Daarnaast zijn er de vele goeroes en heksen die via mindfulness en andere onzin in het gat van de markt springen dat de religies hebben achtergelaten.
Het allerbelangrijkste middel om onze angsten te milderen wordt geboden door de wetenschap, de techniek en de cultuur in het algemeen. In het Westen hebben we hierdoor de religie min of meer overbodig gemaakt. Althans de infantiele en mensonwaardige vorm ervan.
Religie hangt niet alleen samen met onze angst voor het noodlot, maar is ook een handig middel om de individuen in het gareel te houden. De samenleving moet namelijk de individuele vrijheid beperkingen opleggen. De individuen moeten zich houden aan bepaalde regels. Hun driften en lusten moeten worden beteugeld. Alle actuele ophef over seksuele intimidatie herinnert ons weeral aan de moeilijk te beheersen lusten van de man. De vrouwen weten er uiteraard ook wat van. Boze lieden vertalen de hashtag #metoo als: ‘Ik ook, graag’.
Het probleem is echter dat de driften en lusten een uitweg moeten vinden of op een of andere manier gecompenseerd moeten worden. Is dit niet het geval, dan is er een grote kans dat de individuen en soms hele groepen ernstige stoornissen zullen ontwikkelen. Hier ligt dè oorzaak van alle geweld, van oorlog en terrorisme.
Een religie die de lusten en de driften beteugeld, zonder dat er een uitweg is, leidt noodzakelijkerwijs tot terreur en oorlog. Hypocrisie, het verdringen van alles wat met seksualiteit te maken heeft en het wegstoppen van de lustobjecten: dat zijn allemaal tekenen van verdringing zonder mogelijke compensatie. Dit leidt tot een onhoudbare toestand en dus tot excessen. De seksuele intimidatie op nieuwjaarsnacht in Keulen kan zich steeds overal herhalen en Weinsteintjes zitten er in elk hoekje.
Om terrorisme te bestrijden zijn er drie strategieën die tegelijkertijd toegepast moeten worden: een seksuele revolutie, culturele prestaties die als compensatie voor de onderdrukking van de driften kunnen functioneren en een Verlichting die leidt tot een persoonlijke en bewuste keuze van de religie voor wie dit wil. De sleutel voor de oplossing ligt in goed onderwijs voor alle kinderen en bij volwassenen die door hun wetenschappelijke en culturele prestaties een voorbeeld zijn voor de rest van de bevolking. Als het volk het land echt wil gaan opbouwen, verdwijnt de drang naar destructie.
Rest nog de vraag of er nog een plek is voor religie. Atheïsme is beslist een noodzakelijke fase om af te komen van een mensonwaardig geloof. Dan pas is er plaats voor ‘een godsdienst voor volwassenen’. Dit is een godsdienst die geen dwang kent en alleen een appel doet op het individu om zich verantwoordelijk te gedragen voor de naasten, voor de planeet Aarde en omwille van de toekomstige generaties. Of dit appel nu van God komt, is een zaak die elk voor zichzelf moet beantwoorden. Een godsdienst van volwassenen zal geen oorlog en terrorisme brengen, maar kan er definitief een einde aan maken.