In Wolfenstein 2 schiet je nazi’s dood. Let wel, niet het soort nazi waar men het in politiek getinte krantencolumns steeds over heeft (dat zijn mensen met alleen maar een andere mening ergens over), nee, échte nazi’s. Met hakenkruizen enzo.
Al deed je dat in al zijn voorgangers ook, nazi’s doodschieten, zelden was het zo bevredigend als in Wolfenstein 2. Dit komt door een briljant samenspel tussen de intense kwaadaardigheid van de vijand en de middelen ter beschikking om dit te bestrijden. Niet alleen met kogels – waarvan er zeker genoeg rondvliegen – maar vooral dankzij een keur aan exotische wapens. In hoe deze wapens op vlees en botten reageren (bloederig) schuilt dan ook de magie van wat men ‘gameplay’ noemt. Niet altijd is het echter all guns blazing. Er wordt ook geflirt met het wat voorzichtiger genre: de stealth game.
Voordat je een ruimte betreedt wordt ongeveer de positie van de nog onwetende vijanden aangegeven en is het aan de speler hier iets mee te doen of niet. Het zal onkunde of ongeduld zijn maar in mijn geval betekende dit dat ik net twee onoplettende nazi’s om kon leggen, mijzelf onbedoeld in het zichtveld van een ander had gemanoeuvreerd, waarna de hel toch losbrak. Persoonlijk was ik altijd blij met mijn mislukte pogingen ongezien te blijven. Mensen in het gezicht schieten met een lasergeweer blijk ik toch het leukst te vinden.
Wolfenstein 2 is nog zoveel meer dan een bevredigend schiet (en soort-van sluip) spelletje. Het heeft ook iets te vertellen. Je speelt nog steeds al B.J Blazkowicz, een archetypische actieheld die al in het vorige deel een aantal archetypische actieheld-clichés van zich af wist te werpen. Ja, hij is nog steeds een supersoldaat en vrijwel onverwoestbaar. Maar ook een man die kampt met gevoelens van hopeloosheid, neigingen tot fatalisme en slechts een flauwe notie heeft van wat liefde is. Daarbovenop hevig getraumatiseerd door zijn racistische en antisemitische vader; een man die hem een jeugdliefde ontnam (ze was zwart), en zijn hond voor zijn ogen liet doodschieten. Geplaagd door het verleden en bezwaard met een uitzichtloos heden; oneindig gelaagder dan de Hollywood-held waarnaar hij ooit was gemodelleerd. Vrienden en vijanden zijn met evenzoveel aandacht voor karakter en karakterontwikkeling behandeld. Wel, behalve de Nazi’s dan. Die blijven zich voornamelijk gewoon gedragen als nazi’s.
In de lange weg naar de uiteindelijke confrontatie wordt steeds duidelijker hoezeer onze supersoldaat afhankelijk is van de mensen om hem heen. Een diverse cast aan personages ook, waarin iedere minderheid (iedereen die geen nazi is) samenkomt om een gezamenlijke vijand te bestrijden. Mijn moeder zou me uitgelachen hebben wanneer ik destijds, aan de PC gekluisterd met de allereerste Wolfenstein, had gezegd: ‘Mam, ik begrijp je zorgen wanneer je mij dit bloederige spel ziet spelen. Weet alleen dat dit zich zal ontwikkelen tot een game met een hart en een boodschap. Het zal ooit gaan over gelijkheid, liefde en verbroedering en geschreven met gevoel voor drama en noodzaak. Het ziet er nu niet zo uit mamma, maar ooit zal Wolfenstein zich kunnen meten met het proza onder je kussen. Veeg die bezorgde blik dus maar van je gezicht…en laat me met rust.’
Wat Wolfenstein 2 vooral zo goed maakt is zijn gave om uiteenlopende emoties te ontlokken. Ik heb op het puntje van mijn stoel gezeten tijdens vuurgevechten, gelachen om de speelsheid en gegruwd om de horror. Ik heb ook tranen weggepinkt tijdens sleutelscènes en werd zelfs geraakt door zijn boodschap. Men zegt weleens dat de toekomst van de first-person shooter in online-multiplayer schuilt. Laat dit het bewijs zijn dat die toekomst er ook anders uit kan zien.
Wolfenstein 2: The New Colossus / Machine Games / Xbox One, PS4, PC
Eindoordeel: 5 uit 5
