Deze week werd de kandidatenlijst van D66 Amsterdam bekend. Het was geen fijn nieuws voor lijsttrekker Reinier van Dantzig, die nog wel zo geprobeerd had van iedereen af te komen die hem bij de interne lijsttrekkersverkiezingen niet steunde. Raadslid Meltem Kaya steunde ooit Van Dantzigs tegenstander voor het lijsttrekkerschap en kreeg als dank plaats 31 op de advieslijst. De leden van D66 hebben dat fors gecorrigeerd: Kaya steeg naar plaats 11. Wat zal Van Dantzig gevloekt hebben: D66 heeft ruim voldoende leden die niet naar de voorman luisteren.
Dit is typisch een probleem waar Forum voor Democratie (FvD) totaal geen last van heeft. Deze zaterdag is het partijcongres van FvD in de Amsterdamse RAI. In de ochtend wordt er in een besloten vergadering gepraat over de financiën en over de statuten van zowel de politieke jongerenorganisatie, het wetenschappelijk instituut als Forum for Democracy International. Er zijn ruim 2.000 mensen bij de vergadering aanwezig, maar of het ook dwarse leden zijn met een eigen mening, nou nee. Het zijn eerder makke schapen.
Alle stukken zijn vanochtend goedgekeurd, melden meerdere leden. Uw verslaggever stelt hen een vraag: wat gaat Forum for Democracy International doen? De leden hebben een uur eerder immers ingestemd met de statuten van deze stichting, die volgens de papieren een internationaal netwerk moet bouwen en onderhouden. De vervolgvraag is waarom er een aparte stichting met dit doel moet zijn en waarom ‘een internationaal netwerk opbouwen’ niet door de partij zelf gedaan kan worden.
Uw verslaggever stelt deze vraag aan zeker zes leden. Niemand heeft een antwoord. Waarom hebben ze er dan mee ingestemd? Iedereen bedenkt snel iets: de een heeft ‘niet zoveel ervaring’ en de ander meldt dat hij ‘uitgaat van vertrouwen’ want ‘er is geen reden aan de goede bedoelingen van de partij te twijfelen’. Weer een ander stelt dat de media hem hadden moeten informeren over de statuten. Uw verslaggever probeert hem uit te leggen dat het de verantwoordelijkheid van de leden is om te weten waar ze mee instemmen, niet die van de media.
Er is een belangrijke verklaring voor al dit gedraai: sommige leden weten niet goed wat het lidmaatschap van een vereniging inhoudt. Het is aan hen voorbijgegaan dat een partij een vereniging is en dat de leden daar de basis van vormen. Anderen weten dit wel, maar denken dat je sowieso als lid niets te zeggen hebt. Het meest interessant is dat men zich soms lijkt te spiegelen aan de VVD (!). Daar heb je als lid óók niets te zeggen, zegt een oud-VVD’er. Toch hebben de VVD-leden zaterdag zelf hun nieuwe partijvoorzitter gekozen. De vraag is wat de FvD-leden te kiezen hebben.
Niet veel, want over de top drie van de Amsterdamse kandidatenlijst heeft geen lid zich ooit uitgesproken. Dat stoort hier niemand. De smoes is steeds hetzelfde: FvD is in opbouw en dus worden er fouten gemaakt. Eigenlijk kan elke tekortkoming van FvD met die opmerking worden gepareerd. Dat denken leden tenminste: het komt in niemand op dat bijvoorbeeld de statuten van de jongerenorganisatie niet meer makkelijk te wijzigen zijn. Hetzelfde geldt voor het oprichten van vage stichtingen. Kom er ooit maar weer vanaf.
Ze worden boos als je het zegt, maar FvD-leden zijn makke schapen. Het zijn niet eens zozeer de standpunten van FvD, maar deze totaal kritiekloze houding die angst inboezemt. Zaterdagmiddag wordt een programma afgedraaid met diverse sprekers. Discussie of interactie met de zaal is er niet, met uitzondering van een interview met Theo Hiddema. Dan is er plek voor drie vragen uit de zaal. We leren dat het FvD-programma vooral draait om een herwaardering van de Nederlandse cultuur en geschiedenis. Hoe vaak de sprekers dit ook herhalen, het applaus blijft klinken.
Slechts één keer gaat het mis. Wetenschapsjournalist Marcel Crok vertelt dat de verhalen over klimaatverandering eenzijdig zijn en dat het allemaal wel meevalt. Dagvoorzitter Yernaz Ramautarsing wil verder met de volgende spreker, maar opeens staat een meneer bij de interruptiemicrofoon. Niemand heeft deze na de ochtendsessie uitgezet. De man zegt dat Crok ‘een PVV-punt’ naar voren brengt en dat er inmiddels veel consensus is over klimaatverandering. Boe-geroep uit de zaal en Ramautarsing is even van zijn stuk gebracht, maar hij herpakt zich snel: ‘nu is het klaar met de onderbrekingen.’
Dit partijlid had duidelijk een verkeerd beeld van zijn rol.
