Het fel protesteren tegen de arbeidsvoorwaardenregeling (AVR) bij Jumbo en Action kan voor de vakbonden gevolgen hebben. Bij een AVR worden de arbeidsvoorwaarden door het bedrijf en de werknemers gezamenlijk vastgelegd. Bij Jumbo is deze opgesteld in samenspraak met de Centrale Ondernemingsraad en getoetst door breed samengestelde klankbordgroepen met vertegenwoordigingen van medewerkers in alle functies. Ik verwacht dat de AVR in deze vorm een succes wordt en gaat dienen als blauwdruk voor Nederlandse bedrijven in de toekomst. Door zich er met hand en tand tegen te verzetten dreigen de bonden zich buitenspel te zetten.
Wie succesvol wil ondernemen, moet meer dan ooit flexibel kunnen inspelen op de snelle maatschappelijke veranderingen. Dat vraagt niet alleen om flink wat aanpassingsvermogen van ondernemers. Gemotiveerde medewerkers die toegewijd meebewegen zijn minstens zo belangrijk. Succesvolle ondernemers beseffen dat maar al te goed.
Haaks hierop staat het beeld dat de vakorganisaties nog graag uitventen, van ondernemers die alleen maar uit zouden zijn op het – in de woorden van de bonden – nóg verder uitknijpen van de arbeider. Wie volhardt in zulke verouderde denkbeelden, staat modernisering in de weg.
Supermarktketen Jumbo heeft ervoor gekozen de arbeidsvoorwaarden voor haar logistieke medewerkers voortaan op een eigen manier te regelen: zónder de bonden, maar mét de ondernemingsraad. Een eigentijdse arbeidsvoorwaardenregeling (AVR), die bepaald niet onderdoet voor de cao, is daarvan het resultaat. De AVR biedt de Jumbo medewerkers zekerheid en perspectief. Zelf heb ik ervaren hoe goed een AVR kan werken in de praktijk. In het verleden hebben wij bij mijn eigen bedrijf, waar 700 man actief waren, ook een AVR doorgevoerd. Dit bleek allemaal perfect te werken en heeft voor vrijwel geen enkele wanklank gezorgd. Daarnaast zie ik vanuit mijn huidige functie als voorzitter van Ondernemend Nederland bij veel kleine bedrijven dat zij werken met onderling overleg in plaats van een cao. Gezamenlijke afspraken met oog voor de werknemers op een innovatieve en toekomstbestendige manier.
Je zou verwachten dat de vakbondstop het zicht op verbeterde arbeidsvoorwaarden in alle toonaarden toejuicht. Maar nee. De FNV grijpt als in een reflex naar het actiewapen en start met klassieke stemmingmakerij. Ga niet akkoord met de AVR, zo tamboereert de bond. Want oudere werknemers vliegen straks de laan uit in ruil voor goedkopere krachten, en een hypotheek kun je al helemaal vergeten. Met retoriek die nergens op is gebaseerd, bewijs je de achterban geen dienst. Tenzij het je enige doel is om werknemers in onzekerheid te brengen en angst aan te jagen.
Je vraagt je af waar het de bonden om te doen is. Een uiterste poging om gezichtsverlies te voorkomen? Het lijkt er in elk geval op dat de bonden niet weten om te gaan met de werkelijkheid in ondernemersland, waarin succesvolle organisaties investeren in medewerkers en zij-aan-zij de uitdagingen van de toekomst aangaan.
De AVR van Jumbo komt er, en dat juich ik van harte toe. Als de medewerkers en de rest van Nederland zien hoe goed dit instrument werkt bij een bedrijf als Jumbo, kan deze casus dienen als een voorbeeld voor alle Nederlandse bedrijven die in de nabije toekomst met dit vraagstuk te maken krijgen. Ik ben zeker geen tegenstander van de vakbonden, maar voor mij is de toekomstbestendige overlegeconomie het allerbelangrijkste en staat ver boven de vaste structuren. Ik geloof sterk in het AVR-model zoals Jumbo dat hanteert en al bewezen succesvol is bij kleinere bedrijven.
Door zich er met hand en tand tegen te verzetten dreigen de bonden zich buitenspel te zetten.
