Portemonnee

Pensioensparen als zzp’er: dit zijn je opties

08-12-2014 15:54

We zagen dit bericht op Twitter voorbijkomen:

Pensioensparen als zelfstandig ondernemer. Dat je iets moet doen is zeker, dat je er niet te lang mee moet wachten ook. Maar: hoe pak je dat dan aan?

Je kunt op zoek gaan naar een spaarprogramma voor zzp’ers, naar een bank of verzekeraar stappen, het helemaal zelf regelen, noem het maar op.

Check welke optie het beste bij jou past. En naar welke spaarvorm je voorkeur ook uit gaat, maak er in elk geval werk van.

Een pensioenfonds voor zzp’ers

Pensioenuitvoerder APG start in januari met pensioenfonds ZZP Pensioen. Eigenlijk is het niet écht een pensioenfonds, alleen al omdat er geen werkgever is die een deel van de premie betaalt. Het zit allemaal net iets anders in elkaar.

Het werkt als volgt. Je krijgt een eigen pensioenrekening en je kunt zoveel geld inleggen als je wilt en kunt missen. Een deel ervan kun je aftrekken bij de belasting. Je inleg wordt voor jou belegd, op die manier bouw je kapitaal op. Ga je met pensioen, dan ontvang je maandelijks een uitkering. Dat regelt Loyalis, onderdeel van APG.

Je kunt kiezen voor een tijdelijke uitkering, waarbij je kapitaal over een periode van 10, 15 of 20 jaar wordt verdeeld (en als je binnen die periode overlijdt wordt je geld uitgekeerd aan je nabestaanden). Of je gaat voor de levenslange uitkering; dan krijg je geld tot je overlijdt. Die levenslange uitkering is lager dan de tijdelijke.

Over de uitkering betaal je inkomstenbelasting. De belastingtarieven zijn voor AOW’ers overigens wel relatief laag.

Zzp-rekening bij een verzekeraar

Een spaarvorm als die van het pensioenfonds is niet helemaal nieuw. Er bestaan al enigszins vergelijkbare initiatieven. Brand New Day bijvoorbeeld, alwaar je de zogenaamde ZZP Pensioenrekening kunt openen.

Je stort geld – éénmalig of vaker – dat voor jou wordt belegd in beleggingsfondsen. Een deel van die inleg kun je, evenals bij de eerder genoemde optie, van de Belastingdienst terugkrijgen.

Je geld staat vast tot aan je pensioendatum. Heb je die bereikt, dan kun je het overzetten naar een bank of verzekeraar naar keuze. Je koopt dan als het ware met jouw gespaarde kapitaal een inkomen bij die aanbieder, die jou maandelijks een bedrag uitkeert. En daarover betaal je dan inkomstenbelasting.

Lijfrenteverzekering of banksparen

Een andere manier van pensioensparen: een lijfrenteverzekering afsluiten bij een verzekeringsmaatschappij. Je legt dan maandelijks geld in en spaart zo tot je pensioendatum door. Soms wordt er met je kapitaal belegd. Check dat vooraf.

Na afloop wordt een bedrag – de daadwerkelijke lijfrente – stap voor stap uitgekeerd, tot aan je overlijden. Het geld dat op dat moment nog over is blijft bij de verzekeraar. Maar als je langer leeft dan de einddatum krijg je wel doorbetaald.

Een andere optie is banksparen. Ook dan bouw je langzaamaan vermogen op, de bank geeft rente. Het lijkt wel wat op sparen voor lijfrente, alleen krijg je bij banksparen over een vooraf vastgesteld aantal jaren een bedrag uitgekeerd, daarna is het geld op. Overlijd je eerder, dan gaat het geld wél naar je erfgenamen. Hier vind je meer verschillen (én overeenkomsten).

De premies die je betaalt voor je lijfrente of banksparen zijn deels aftrekbaar van de belasting, dus er is sprake van een belastingvoordeel, net als bij het APG-fonds en Brand New Day. En over het opgebouwde vermogen hoef je geen vermogensrendementsheffing van 1,2% (in box 3) te betalen. Je betaalt wel belasting zodra het geld als inkomen wordt uitgekeerd, na je pensioendatum.

Check ook: Vul je pensioen aan in zes stappen

Zelf doen

Je kunt er natuurlijk ook nog voor kiezen om helemaal zelf voor je pensioen te gaan sparen. Geen bank, geen verzekeraar, niks. Een eigen potje vullen, door een spaarrekening te openen of de beurs op te gaan.

Maar ja, wat kies je dan? Gewoon sparen klinkt veiliger dan beleggen, maar het levert uiteindelijk weinig op. Zeker met de lage rente van tegenwoordig. Van beleggingen word je waarschijnlijk (een stuk) rijker. Overigens kun je op heel veel manieren beleggen. 

De fiscale voordelen die je bij je bij de eerdergenoemde pensioenopbouwopties hebt, heb je bij zelfstandig sparen of beleggen niet. Je kunt je inleg niet als aftrekpost gebruiken en bovendien ziet de Belastingdienst je gespaarde geld gewoon als vermogen. En dus betaal je daar jaarlijks 1,2% vermogensrendementsheffing over.

Het geld blijft te allen tijde van jou – je kunt er ook gewoon bij. Dat vergt dus de nodige discipline, maar het betekent wel dat je er (straks) géén inkomstenbelasting over hoeft te betalen.

Tot slot: check de oudedagsreserve

Als ondernemer kun je een deel van je winst reserveren voor de zogenoemde fiscale oudedagsreserve (voorheen ook wel FOR genoemd). Dit houdt in dat je ieder jaar een percentage, maximaal 10,9%, van je winst mag aftrekken. Dit jaar geldt een maximum van 9.542 euro. In 2015 gaat het om 9,8%, met een maximum van 8.640 euro.

Het houdt niet in dat je daadwerkelijk geld opzij zet; het is een uitstel van belastingheffing over een deel van je winst. Op het moment dat je met je onderneming stopt moet je belasting betalen over dat gehele bedrag aan oudedagsreserve. De Zaak schrijft:

“Maar de oudedagsreserve is meer dan alleen uitstel, want als u gestopt bent met het bedrijf komt u meestal in een lagere belastingschijf terecht. Zit u bijvoorbeeld momenteel in een schijf waarin u 50% belasting moet betalen en komt u na pensioneren in een schijf terecht waarin u maar 30% betaalt, dan heeft u een nettovoordeel van 20% van de oudedagsreserve.”

Let op het risico

Klinkt mooi, maar je moet er wel rekening mee houden dat dit ook niet het geval kan zijn. De Consumentenbond schrijft:

“(…) als je je onderneming beëindigt of als je met pensioen gaat, dan moet je over het totale bedrag dat je in de FOR hebt gereserveerd alsnog inkomstenbelasting betalen. Beschik je op dat moment niet over voldoende geld, dan blijf je met een belastingschuld zitten.”

Het kan daarom verstandig zijn die reserve daadwerkelijk achter de hand te houden.

Er geldt overigens ook een aantal voorwaarden. Zo moet je ondernemer zijn voor de Belastingdienst en voldoen aan een bepaald urencriterium. En je moet een eventuele pensioenpremie die je al van je winst hebt betaald nog van je bedrag aan oudedagsreserve aftrekken. Meer info lees je hier en hier.

Lees ook

Stappenplan: bereken je pensioentekort
Ja, beleggen is riskant. Maar de beurs is geen casino.
Collectief pensioensparen voor zzp’ers. Wie zit daar op te wachten?
Zelf sparen voor je pensioen: “Ga het regelen, vandaag nog!”
Denk je dat je geen invloed hebt op je pensioen? Fout.

Dit bericht verscheen eerder op IEXGeld.nl