Na een lange nacht van zware onderhandelingen over migratie zijn de 28 EU-regeringsleiders weer bijeengekomen voor de tweede dag van hun top in Brussel. Op de agenda staan de brexit en de Europese Monetaire Unie, onderwerpen waar geen grote stappen worden genomen.
De leiders slaagden er in een politiek akkoord te bereiken over migratie, waarin rekening is gehouden met de uiteenlopende belangen en standpunten van Noord-, Zuid en Oost-Europa. Veel is nog onduidelijk.
Voor migranten die aankomen in Europa worden in het zuiden van Europa gesloten opvangcentra ingericht. Het plan om buiten de EU ‘gecontroleerde’ centra voor geredde bootvluchtelingen te bouwen wordt uitgewerkt in overleg met de VN.
Waar die centra moeten komen is nog niet besloten. Er moet worden bepaald welke vluchtelingen recht hebben op asiel en welke niet. De bedoeling is degenen die in de EU mogen verblijven op basis van vrijwilligheid te verdelen.
Er komt tot tevredenheid van landen als Polen en Hongarije geen verplicht spreidingsmechanisme. EU-commissaris Avramopoulos (Migratie) riep alle landen op ”solidariteit een realiteit te maken’’.
Verscherping van de controle aan de buitengrenzen is onder de leiders minder controversieel. Zowel de Europese als de Libische kustwacht krijgt meer middelen. Geen enkel (reddings)schip in de Middellandse Zee mag de Libiërs ”hinderen’’.
Hoe het gereis van asielzoekers door Europa moet worden tegengegaan is ook nog niet uitgewerkt. De lidstaten spraken af alle nodige maatregelen te treffen ”om dergelijke bewegingen tegen te gaan en daartoe onderling nauw samen te werken.” Het moet nog blijken of de Duitse bondskanselier Merkel hiermee haar coalitiepartij CSU tevreden kan stellen. Zij kreeg al de toezegging van een aantal landen om mensen terug te nemen vanuit Duitsland.
Premier Rutte sprak van ”een goede, eerste stap in een gezamenlijke aanpak”. Vanuit de linkse fractie van het Europees Parlement klonk harde kritiek. ”Deze top begraaft het recht op asiel in Europa”, reageert fractievoorzitter Ska Keller. Volgens haar volgen de leiders de ”agenda van extreem-rechts”.
ANP