Vaak komt het niet voor maar vorige week zondag gebeurde het dan toch: een verkiezing zonder echte verliezers. Duitsland koos een nieuwe Bundestag en eigenlijk kreeg iedereen wat ze wilde. CDU/CSU en FDP mogen regeren en Die Linke en Grünen gaan met versterking boe roepen vanuit de oppositiebankjes. De SPD kan zich eindelijk terugtrekken uit de hectiek van de regeringsdeelname voor wat veel te lang uitgestelde zelfbezinning (hoewel ze dat natuurlijk ook weer niet en public toegaven).
Slachtoffers
Helemáál zonder verliezers? Nou nee, dat ook weer niet. Voor extreem-rechts werd het een drama. Waar een economische crisis normaal gesproken spekkie voor het bekkie van rechts is, ging vooral de links-populistische Die Linke (de Duitse SP, waarin die goede oude SED ook nog ergens verstopt zit) er ditmaal met de stem van de ontevredenen vandoor. Maar de onrust kon ook zijn plaats vinden bij de ‘traditionele’ partijen en dat is een groot compliment aan de Duitse politiek.
Ook op het persoonlijke vlak vielen er slachtoffers, of liever: vallen die binnenkort. Het meest opvallende exemplaar zal ongetwijfeld Franz Müntefering heten. Als een ware Wiegel beheerste deze inmiddels negenenzestigjarige de achterkamers van de SPD, plande hij coups en bleef hij het stoïcijnse gezicht van elf jaar regeringsdeelname. Zowel in de onverwachte opkomst van lijsttrekker Frank-Walter Steinmeier als de spectaculaire afgang van Hessisch kopstuk Andrea Ypsilanti was de hand van Müntefering duidelijk te ontwaren.
Nieuwe generatie
Meteen na de eerste prognoses begonnen de jonge honden van de SPD de messen al te slijpen. Steinmeier en Müntefering probeerden nog te benadrukken dat het slechtste resultaat dat de SPD ooit boekte (na 1949, althans) zonder gevolg kon blijven, maar dat lijkt wishful thinking. De nieuwe garde dient zich aan en in zijn eerste ARD-interview presenteerde de Berlijnse burgemeester Klaus Wowereit (zeker een kandidaat) zich op niet eerder geziene staatsman-achtige wijze. De nieuwe generatie SPD-leiders kan zich bij voorbaat al verheugen op vier jaar waarin de nieuwe regering gedwongen is de ene na de andere bezuinigingsmaatregel te nemen.
Zoals gebruikelijk wordt in dit land weinig aandacht besteed aan de Duitse verkiezingen; we doen graag zelfs wat lacherig over de plechtstatigheid van Duitse politici. Maar de werkelijkheid is dat de Duitse politiek veel beter dan de Nederlandse in staat blijkt om gevoelens van onzekerheid en ontevredenheid op te vangen en vorm te geven. En dát is pas echt winst voor iedereen.
