Het scheelde weinig of minister Blok struikelde rond zijn uitlatingen over Suriname als ‘failed state’. Zijn aftreden zou niet hebben misstaan binnen de regenteske VVD, waar diverse bewindslieden en Kamerleden wegens disfunctioneren vroegtijdig het veld hebben moeten ruimen. Politici hebben snel de neiging andere landen de maat te nemen. De door Blok gebruikte krachtterm lijkt echter steeds meer van toepassing op ons eigen land.
Actueel nieuws over wantoestanden bij UWV, ING, NFI en Vmbo-Maastricht, seksueel misbruik binnen de RK kerk, Nederland als hofleverancier van XTC, de collectieve weerstand tegen de afschaffing van de dividendbelasting alsmede de ontevredenheid over arbeidsvoorwaarden binnen de publieke sector bevestigen dit. Allemaal voorbeelden van laakbaar bestuur, waarbij het eigenbelang prevaleert boven het algemene belang en dat van gedupeerden. De burgers zien dat onfatsoenlijke situaties zich stapelen en dat de democratie wankelt. Er is geen vertrouwen meer in de instituties en nog vele andere kwesties doen de verontwaardiging in de samenleving toenemen.
Wat te denken van ons zorgvuldig opgebouwde culturele erfgoed dat in rap tempo wordt verkwanseld. Inmiddels verketteren we onze oorlogshelden liever dan dat wij ze eren. Namen van scholen en pleinen worden zelfs aangepast. Kerken worden omgebouwd tot moskeeën, het sinterklaasfeest is geworden tot een slavernijdiscussie en er zijn al plekken in Nederland waar de kerstboom niet meer welkom is. Verantwoordelijke instanties weten nauwelijks raad met de toenemende vluchtelingenstroom en het kabinet slaat de plank volledig mis in de spraakmakende kwestie rond de Armeense kinderen Lili en Howick.
De Randstedelijke arrogantie waarmee de genderdiversiteit aan de samenleving wordt opgedrongen doet de wenkbrauwen fronsen evenals de afschaffing van referenda. De overheid laat de ouderen in de steek en ook de jonge generatie krijgt het moeilijk op de arbeids- en woningmarkt. Het is bizar dat 30% van de universitaire studenten een burn-out heeft en dat er Mbo-scholen zijn waar de anarchie al is uitgebroken. De krijgsmacht is tot op het bot uitgekleed en de nationale politie is het spoor bijster. Ook de rechtspraak wordt door steeds meer burgers verafschuwd vanwege de disbalans in aandacht voor de dader ten opzichte van het slachtoffer. Verder heeft de marktwerking in de zorg tot perverse prikkels geleid, waardoor ziektekostenpremies alsmaar blijven stijgen.
Deze en meer sluimerende ontwikkelingen brengen ons maatschappelijk welbevinden in een neerwaartse spiraal. Bij de burgers leidt dat tot irritatie en frustratie. Een ontwikkeling die politici en bestuurders liever niet zien, omdat ze meer met hun eigen ‘merk’ bezig zijn dan met de publieke taak. Kernwaarden als integriteit, betrouwbaarheid en moreel besef worden met het grootste gemak geschonden. Allemaal signalen die in samenhang gemakkelijk kunnen leiden tot een maatschappelijke crisis. Er is maar weinig voor nodig om bij de bevolking de vlam in de pan te doen slaan. Dat zagen we al na de moord op Pim Fortuyn, toen een bestorming van het Binnenhof nog net kon worden afgewend.
Het begrip ‘failed state’ van minister Blok krijgt plotsklaps toch betekenis. Maar dan wel vanuit nationaal perspectief. Natuurlijk is Nederland nog steeds een prachtig land om te wonen en te werken. We kunnen echter niet ontkennen dat ons land zichtbaar in verval is. Gelukkig zijn we nog geen falende staat en zit revolutionair optreden niet in onze genen. Laten we er met z’n allen voor waken dat het ook nooit zover komt.
