Soms krijg je als Kamerlid eigenaardige berichten, zoals deze brief van het Hof van Justitie van Sint Maarten waaruit zou blijken dat Nederlandse agenten bij de arrestatie van maffiabaas Francesco Corallo ‘een aanzienlijk aantal juwelen’ zouden hebben gestolen. Corallo werd gearresteerd omdat hij wordt verdacht van het omkopen van politici. De brief bevat opmerkelijke taalfouten en de naam die er onder staat is van iemand die hier nooit heeft gewerkt. Ook vreemd is dat deze brief zou zijn verstuurd op 8 januari 2016, terwijl de arrestatie van Corallo plaatsvond op 13 december 2016 – dat is elf maanden later.
Wat is hier aan de hand? Of de mensen bij het Hof van Justitie kunnen in de toekomst kijken, of deze brief is een vervalsing. De beschuldigde agenten zijn onderdeel van een team dat onderzoek doet naar corruptie op het eiland. Frans Richardson, een politicus op Sint Maarten die wordt verdacht van fraude en corruptie, zwaaide deze week met deze brief. Het is niet de eerste keer dat een parlementariër op Sint Maarten de aanval opent op politieagenten die onderzoek doen naar fraude en corruptie. Theo Heyliger, de meest invloedrijke politicus op het eiland, deed dat al eerder. Deze week werd ook duidelijk dat Heyliger zelf onderwerp is van onderzoek, vanwege het omkopen van een andere politicus. Ook zou de leider van de grootste partij zélf zijn omgekocht door een consultant uit Nederland.
In het verleden heb ik vaker geschreven over fraude en corruptie op Sint Maarten, ook over de parlementariërs, van wie de helft onderwerp is van onderzoek, of ondertussen is veroordeeld. Mede op mijn initiatief wordt op dit moment op Sint Maarten onderzoek gedaan naar de verbondenheid tussen de onder- en bovenwereld en het is pijnlijk om te zien hoeveel politici betrokken zijn bij fraude en corruptie.
Dit onderzoek leidde tot een tegenreactie van een aantal politici, die demonstraties organiseerden tegen de bemoeienis vanuit ons land en voorstellen deden om onafhankelijk te worden. Veelzeggend vond ik een discussie in het parlement waarin politici in Nederland werden beschuldigd van ‘slavernij’ en ‘apartheid’. Theo Heyliger sprak, verwijzend naar het lopende anti-corruptie onderzoek, zelfs over ‘Gestapo-methodes’. Ook andere politici stelden dat het eiland onafhankelijk zou moeten worden, met het idee om zo de aanpak van corrupte politici te voorkomen. De uitkomst van dat debat bleef duister, ook omdat halverwege de discussie het licht uitviel.
Het ‘dreigen’ met onafhankelijkheid is niet erg effectief, omdat geen politicus in Nederland dat zou willen tegenhouden. Een voorwaarde is wel dat niet alleen de politici maar vooral de bewoners van het eiland zich daar over uitspreken. Laat de politiek vooral zo’n referendum organiseren, dat lijkt me veel beter dan brieven verspreiden met een onzinnige inhoud.
Ook minister-president Marlin-Romeo van Sint Maarten had eerder kritiek op het corruptie-onderzoek. Dat kwam haar te staan op kritiek uit de Tweede Kamer, omdat deze politieke bemoeienis met strafrechtelijke onderzoeken niet past in een rechtsstaat. Die opmerkingen leidden er weer toe dat de premier afzag van een voorgenomen bezoek aan de Tweede Kamer, om met ons te spreken over de wederopbouw van het eiland na de orkaan Irma van vorig jaar, waarvoor Nederland 550 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld. Minister van Financiën Geerlings besloot wél te komen, als een investering in betere verhoudingen.
In een interview met EenVandaag nam de minister afstand van de uitspraak dat ons land gebruik zou maken van ‘Gestapo-methodes’, maar dat kwam de minister bij terugkomst op het eiland duur te staan. Zelfs de oppositie vond dat de minister in ons land had moeten zeggen dat wij ons bedienen van nazipraktijken. De meeste politici vonden sowieso dat de minister niet met Kamerleden had mogen spreken.
Het maakt me droevig als ik zie hoe politici op Sint Maarten elke hulp die Nederland wil bieden op voorhand verdacht maken en elke poging om fraude en corruptie te bestrijden proberen te frustreren. Laat dat referendum over onafhankelijkheid waar politici mee dreigen maar komen. Dan kunnen mensen kiezen of ze willen leven in een fraudestaat, of liever in een rechtsstaat.
Ronald van Raak schrijft regelmatig over de lokale politiek en de gokmaffia op Sint Maarten.