Opmerkelijk was het wel, het cadeau dat we meekregen na afloop van de bijeenkomst met politici uit het Koninkrijk, vorige week op Sint Maarten: een aandenken met een afbeelding van de rechtbank. Natuurlijk, dit is het oudst en ook het mooiste gebouw op het eiland, maar de parlementariërs van Sint Maarten kan de ironie toch niet zijn ontgaan, omdat zoveel van hen op dit moment onderwerp zijn van een strafrechtelijk onderzoek. Op het eiland merkte ik hoeveel politici boos zijn op mij, omdat ik op TPO zo vaak kritiek heb op de politieke gang van zaken aldaar. Maar op straat werd ik heel anders benaderd: daar kwamen mensen met een grote glimlach op mij af en moedigden ze me aan om vooral door te gaan met mijn kritiek. Veel Sint Maartenaren zeggen dat ze blij zijn dat ik de problemen durf te benoemen waar zij op het eiland zélf niet goed over durven te spreken.
Die steun had ik wel even nodig, omdat de bijeenkomst met de parlementariërs me best somber had gemaakt. Op hoge toon en met grote woorden kreeg Nederland de schuld van zowat alle problemen op deze eilanden, terwijl Aruba, Curaçao en Sint Maarten autonome landen zijn, met een eigen bestuur en eigen verantwoordelijkheden. Zo gaat dat steeds vaker in het Koninkrijk: problemen die de eilanden zélf hebben veroorzaakt moeten door Nederland worden opgelost. Maar als wij dan ingrijpen en misstanden proberen aan te pakken, krijgen we het verwijt van racisme en kolonialisme en de beschuldiging dat we het bestuur willen overnemen. Ik kan iedereen op Aruba, Curaçao en Sint Maarten verzekeren dat dit absoluut niet het geval is. Het tegendeel is waar: hoe minder wij ons in de Tweede Kamer met de eilanden hoeven te bemoeien, hoe liever wij dat hebben.
Veel parlementariërs uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten gaven Nederland de schuld van de problemen op de eilanden met de vluchtelingen uit Venezuela. Maar hoe graag wij dat ook zouden willen, wij kunnen niets doen aan de vreselijke dictatuur in dat land. In de wandelgangen gaven politici van de eilanden toe dat veel Venezolanen ooit als goedkope arbeidskracht naar hun land zijn gekomen, om te werken in de bouw of in het toerisme. Dat zijn dus geen vluchtelingen, maar mensen die door bedrijven bewust en op illegale wijze naar de eilanden zijn gehaald, iets wat het lokale bestuur altijd heeft gedoogd en waartegen nooit is opgetreden. Een aantal politici uit Curaçao eiste dat wij nu vliegtuigen sturen om de duizenden Venezolanen op te halen. Na kritiek van onze kant kwam deze week een serieuzer verzoek en kunnen we kijken hoe we het eiland wel zouden kunnen helpen.
Politici van Sint Maarten waren boos over de trage wederopbouw van het eiland na de orkaan Irma, waarvoor Nederland ruim 550 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld. Maar later bleek dat vooral onwil en onkunde op Sint Maarten zélf tot uitstel en vertraging leiden. Nederland wil 100 miljoen euro investeren in de wederopbouw van het zwaar getroffen vliegveld en Schiphol is graag bereid mee te helpen bij het herstel, maar sommige politici op Sint Maarten willen deze hulp niet, omdat ons land toezicht wil op de besteding van dat geld en goed bestuur eist van het vliegveld. Nederland wordt internationaal regelmatig aangesproken als de zaken mislopen in de gevangenissen op Curaçao en Sint Maarten, of de raffinaderijen op Aruba en Curaçao, of als op de eilanden de overheidsfinanciën uit de hand lopen. Maar als we dan wél ingrijpen worden politici op de eilanden kwaad.
Vorige week merkte ik dat bij steeds meer Tweede Kamerleden de liefde voor de Antillen flink dreigt te bekoelen, omdat we het eigenlijk nooit goed kunnen doen. Als Nederland niets doet aan de problemen op de eilanden worden politici boos, maar als Nederland wél ingrijpt worden veel politici op de eilanden nóg veel bozer. Vorige week heb ik verschillende parlementariërs van Aruba, Curaçao en Sint Maarten informeel gesproken en dan geven ook zij wel toe dat het zo niet verder kan. Het wordt de hoogste tijd om nieuwe afspraken te maken. Laat Aruba, Curaçao en Sint Maarten maar aangeven wat ze liever zélf willen doen, dan zal Nederland zich daar niet meer mee bemoeien. De eilanden kunnen ook laten weten wat wij wél moeten doen, maar laat ons dan ook verantwoordelijkheid nemen en die dingen op ónze manier doen. Het Koninkrijk is dood, leve het nieuwe Koninkrijk!
