Even buiten de gate stonden ze nog gezamenlijk te bidden. Een mooi beeld, deze mannen met hun brede hoeden en zwarte dracht, ze leken zo uit een andere tijd te zijn gestapt. Het was vlak voor de vlucht van New York naar Amsterdam, steden die de vrijheid hoog in het vaandel voeren, ook voor orthodoxe religieuze gemeenschappen. Aan boord bleven de stoelen rondom ons lang leeg, tot deze groep verscheen en de plaatsen innam. Een van de mannen keek even naar de lege stoel naast mijn vrouw, zette zijn koffer neer, maar liep vervolgens weer door. Daarna ging een aantal van de mannen breed gesticulerend met elkaar aan de praat, iedereen in het gangpad ophoudend. Verzoeken van de stewardessen om te gaan zitten haalden niets uit, de vermaningen van het opgetrommelde grondpersoneel evenmin. Het vliegtuig was al verlaat, maar de mannen waren niet van plan om te gaan zitten. De reden bleek mijn vrouw, die geboren is in India. Geen van de leden van deze groep orthodox-joodse mannen en vrouwen was bereid om de stoel naast mijn vrouw in te nemen.
Een vriendelijke stewardess van KLM kwam vol schaamte vragen of wij op een andere plaats wilden gaan zitten, om verdere vertraging te voorkomen. Natuurlijk waren wij niet bereid om weg te gaan. Wel ben ik opgestaan en heb ik deze mensen gevraagd wat er mis is met mijn vrouw en hoe ze het in hun hoofd haalden om haar te discrimineren. Het antwoord van de leider van de groep was ontluisterd. We moesten blij zijn dat we ergens anders konden zitten. Want mijn vrouw, dat was míjn bezit. Ik zou het niet moeten goedvinden dat een andere man aan haar zou zitten.
Ik heb die grijnzende gezichten zeker danig van weerwoord voorzien. De sfeer werd grimmig, terwijl zij hun probleem toch zo gemakkelijk hadden kunnen oplossen. Als geen van de mannen naast mijn vrouw wilde zitten, dan had toch één van de vrouwen uit de groep zijn plaats kunnen innemen? Dan was er helemaal geen probleem geweest. Maar het was blijkbaar wél de bedoeling om problemen te maken, omdat zij niet bereid waren om mijn vrouw te accepteren in het deel van het vliegtuig waar zij zaten.
Natuurlijk moet je niet gaan, je moet je niet laten discrimineren. Maar de sfeer was erg slecht, aan het begin van een lange vlucht. De blikken van al deze mensen om ons heen, die vonden dat wij hier niet thuis hoorden, omdat mijn vrouw in hun ogen minderwaardig is. Natuurlijk hadden we het niet moeten doen, maar we hebben het toch gedaan. De stewardess die ons twee andere plaatsen aanbood vond het vreselijk, maar een andere mogelijkheid zag ze zo snel ook niet. Natuurlijk, de KLM had deze man gewoon de keuze moeten geven, je gaat op je eigen stoel naast deze vrouw zitten, of je verlaat het vliegtuig.
Maar ik snap ook de angst voor de onrust die dan zou zijn ontstaan. En de neiging van ons Nederlanders om altijd te zoeken naar praktische oplossingen. Wij zijn slecht in de omgang met minderheden die zich autoritair opstellen. Ik weet, we hadden het niet moeten doen, maar we besloten toch maar om onze stoelen te verlaten. Op een vlucht van de VS naar Nederland, landen waar dit soort discriminatie bij Grondwet is verboden. Verbannen uit bezet gebied.
