Er moet excuses komen voor het slavernijverleden. Als het niet wordt bedacht door een activist in de VN, dan komt het wel uit onze eigen politiek. Want alleen grote en sterke naties durven sorry te zeggen, aldus Aboutaleb tijdens Keti Koti. Precies. Wij Nederlanders zijn geen helden op sokken. Er moet sorry gezegd worden nu voor wat er toen is gebeurd. En die ‘sorry’ moet komen van mensen die nu en niet toen geleefd hebben. Tenzij je gelooft in reïncarnatie, dan hebben ze toen ook geleefd.
Het is uiteraard onmogelijk de doden tot leven te wekken om ze ‘sorry’ te laten zeggen. Maar toch: wat heeft de generatie van nu te maken met dat verleden? Niemand weet het. Of eigenlijk, het antwoord is te simpel om er een zoektocht naar te beginnen: niets. Geen herinnering, laat staan een bewuste betrokkenheid. Behalve een erkenning van wat er in die tijd gebeurde niet geheel koosjer was, kan deze generatie, die de verloren volksgeest van ons tijdsgewricht nog moet vinden en vormen, niets verweten worden.
Zelden hoor ik iemand het slavernijverleden en de kern van de praktijken van die tijd goedkeuren, maar met enige regelmaat wordt een verzoek tot spijtbetuiging gedaan.
Goed. Dus sorry.
Aangezien voorkomen beter is dan genezen, moeten we consequent beginnen met een korte analyse van historische keerpunten die een sorry verdienen. En om de inclusiviteit te waarborgen kunnen meer mensen met diverse achtergronden en overtuigingen meedoen op deze dag.
Deze nationale ‘Sorrydag’ kan goed doen voor velen. Om te beginnen voor de christenen. Het waren de schriftgeleerden en de farizeeërs die het joodse volk omkochten om niet Jezus maar Barabas te helpen ontkomen aan een luguber einde tijdens Pesach – zo lezen we in het Nieuwe Testament. Daarom is een jaarlijkse ‘sorry’ van eenieder die zich – op welke manier dan ook – met het jodendom associeert te verwachten. We weten niet of Jezus ooit weer terug zal keren op deze aarde, maar tot die dag kan een jaarlijkse sorry van grote waarde zijn.
Verder zou niet alleen iedere Spanjaard die zich ooit in Nederland heeft gevestigd sorry moeten zeggen voor de tachtigjarige oorlog maar ook zou iedere Duitser actief moeten meedoen aan deze nationale ‘Sorrydag’. Over die laatste hoef ik niet veel kwijt om duidelijk te maken dat zij zich schuldig maken aan een welgemeende sorry.
Nadat de joden spijt hebben betuigd voor de dood van Jezus kunnen ze terstond een sorry terugverwachten voor hun eigen slavernijverleden dat zich afspeelde binnen het Rijk van de Farao. Het zou gunstig zijn wanneer de Egyptenaren deze rol op zich nemen. Zo houdt men de verhouding tussen ‘slachtoffer’ en ‘dader’ nadrukkelijk in stand én is er altijd een groep die aangewezen kan worden als schuldige van alle onheil en kwaad. Dat lucht namelijk op. En dat gun je mekaar op zo’n ‘Sorrydag’.
Trouwens: ook de Turkse-Nederlanders kunnen zich op deze dag niet verschuilen achter SJW-retoriek van het slachtofferschap. Neen. Ook zij dragen schuld voor wat zich afspeelde in het Ottomaanse Rijk!
Op deze verbindende Sorrydag kan iedereen in ons land dus een stukje dichter tot elkaar komen. Deze dag van toenadering moet ervoor zorgen dat we ons in elkaar herkennen, de pijn weten te verzachten en het slachtofferschap een graadje minder voelen.
Ben ik trouwens nog een cruciaal historisch keerpunt vergeten te noemen? Sorry dan!