Opiniepeiling Maurice de Hond: Positie Samsom verder verzwakt

Ook deze week zijn er amper verschuivingen. De heftige emoties, die er in de maatschappij zijn rondom de terroristische aanslagen van de afgelopen 2 weken, hebben geen weerslag in de electorale positie van de verschillende partijen. De laatste 4 weken zijn er weinig electorale bewegingen waar te nemen. Dat komt mede omdat de PVV al een tijd zich dicht bij haar electorale maximum verblijft.

Het verschil tussen de verkiezing voor de Provinciale Staten/Eerste Kamer en de Tweede Kamer is dat in maart kiezers de partijen vooral beoordelen op hun prestaties van het recente verleden, en bij de Tweede Kamerverkiezingen de wens voor de toekomst een duidelijke rol speelt. Met name de voorkeur voor de premier speelt dan, via het strategisch stemmen, dat de laatste keer door een kwart werd gedaan, een rol. Het ging toen om Rutte en Samsom, die Rutte nipt heeft gewonnen.

Positie Samson verzwakt

Precies een jaar geleden is vastgesteld dat bij een keuze tussen Rutte en Samsom als premier, Rutte 7 procent voor lag.  Dat is een jaar later 35 procent! Zelfs bij de PvdA-kiezers zien we een grote verschuiving. Lag vorig jaar Samsom 65 procent voor op Rutte, nu is het nog maar 19 procent.

De positie van Asscher is dan duidelijk gunstiger, hoewel ook ten opzichte van vorig jaar verzwakt. Lag hij vorig jaar nog 11 procent voor op Rutte, nu is het maar 1 procent. Bij de PvdA kiezers is zijn positie ongewijzigd: daar ligt hij ruim 60 procent voor op Rutte. Bij de kiezers van PVV, CDA en D66 is de positie van Rutte wel ongeveer 15 procent beter geworden.

Dit jaar hebben we ook Pechtold en Buma afgezet tegen Rutte en Asscher.  Pechtold scoort dan 2 procent hoger dan Rutte en Asscher.Buma scoort 10 procent lager dan Rutte en 19 procent lager dan Buma.

De vraagstelling in ons onderzoek (pdf) t.a.v. Wilders was wat anders:

• 34 procent van de Nederlanders geeft aan dat als de PVV de grootste partij wordt Wilders dan premier zou moeten worden. Bij de PVV-kiezers uit 2012 vindt 11 procent dat niet. Van de VVD-kiezers van toen vindt 42 procent het wel en van de PvdA-kiezers 23 procent.
• Mocht de PVV de grootste partij worden dan vindt 49 procent dat de PVV in de regering zou moeten worden opgenomen.  Dat vinden dan vrijwel alle PVV-kiezers uit 2012, bijna twee derde van de VVD-kiezers van toen, 46 procent van de SP-kiezers en 38 procent van de PvdA-kiezers. Alleen onder D66- en CDA-kiezers is dat minder dan 20 procent.
• Een kwart van de kiezers echter denkt dat als de PVV de grootste wordt, die partij ook inderdaad in de regering zal worden opgenomen.  Van de PVV-kiezers denkt 56 procent het,  bij de VVD-kiezers is het een kwart en bij de andere kiezers minder dan 20 procent.

Fragmentatie Eerste Kamer

De verwachte fragmentatie van de samenstelling van de Eerste Kamer na de volgende verkiezingen, zal trouwens in de aanloop naar de volgende Tweede Kamerverkiezingen, wanneer ze ook zijn, een forse impact hebben. Niet alleen in politiek Den Haag door de vraag “hoe krijg je een meerderheid in de Eerste Kamer”, maar ook voor de kiezers. Dit omdat het er naar uitziet dat de mogelijke meerderheden in de Tweede Kamer na die verkiezingen van andere samenstelling zijn dan die mogelijke meerderheden in de Eerste Kamer.