De VVD lijdt verder electorale schade door het nieuws rondom het wachtgeld en reiskostenvergoeding van Klaas Dijkhoff van deze week.
Er is een duidelijke toename van VVD-kiezers uit 2017, die nu aangeven niet te weten op welke partij te stemmen of naar CDA, PVV of FVD overstappen.
Daardoor krijgen we een tot dusverre ongekende uitslag, met 3 partijen als grootste met 19 zetels. VVD (-3), PVV (+1) en PvdA. FVD volgt op 1 zetel (+1) en CDA op 3 zetels (+1). Nog nooit was de grootste partij zo klein (met 13 procent).
In het rapport van vandaag staat ook nog een kaartje met de schatting van de grootste partij per gemeente. Ook dat kaartje laat goed de versplintering van het politieke landschap zien.
Terwijl Dijkhoff de afgelopen jaren onder de fractievoorzitters hoog scoorde, staat hij nu op de 9e plaats.
Er is ook een tabel over bijna een derde van de Nederlanders, die sinds 2010 wel eens VVD hebben gestemd. Ook daarbij is goed te zien wat de impact van het nieuws over het wachtgeld en reiskostenvergoeding van Klaas Dijkhoff is op -de toch al zwakkere electorale positie van- de VVD heeft.
Het is op dit moment moeilijk te zien hoe de VVD bij de volgende verkiezingen met PVV en FVD als concurrentie aan de rechterkant en van het CDA met een nieuwe -en aantrekkelijke- lijsttrekker aan een forse verkiezingsnederlaag kan ontkomen.
Ruim twee weken geleden, nog voordat het nieuws over Klaas Dijkhoff uitbrak, heb ik daar al een uitgebreid interview over gegeven aan Pim van Galen in Café Weltschmerz.
In het onderzoeksverslag van vandaag (pdf) ook nog vragen over de “toeslagenaffaire” en stellingen n.a.v. de toename van de maatschappelijke onrust sinds september.