Naar verluidt valt donderdag de beslissing: gaat het CDA in Brabant een coalitie aan met Forum voor Democratie (FvD), VVD en Lokaal Brabant? Dit weekend was het weer eens zover: CDA-prominenten stuurden een brief naar het partijbestuur dat het CDA hier toch echt niet aan moet beginnen. Het verzet groeit: het is niet meer alleen een onbeduidende afdeling als Oisterwijk die in de gordijnen zit. Nu spreken ook oud-ministers Hanja Maij-Weggen en Ernst Hirsch Ballin zich publiekelijk uit. Vreemd, want het enige goede advies is dat die nieuwe coalitie er gewoon kan komen. Juist voor FvD-critici vormt deze een kans.
Dit weekend zat Olaf Stuger bij Business Class van Harry Mens. Stuger was tot vorig jaar Europarlementariër van de PVV en zat ooit een blauwe maandag in de Tweede Kamer voor de LPF. Hij heeft zich nu aangesloten bij GO, de nieuwe partij van Henk Otten. Stuger zei deze zondag iets interessants: de partijen ter rechterzijde hebben sinds Fortuyn een hoop losgemaakt. Dat is heel goed geweest, vindt Stuger, maar het wordt wel tijd eens wat te gaan realiseren en niet alleen maar wat te roepen. Daarom zit Stuger nu bij GO, want Otten wil die concrete verandering wel.
Het wordt door FvD aan alle kanten ontkend, maar de partij kent inmiddels een stevige stromingenstrijd. Hoe moet het verder? Is de koers die van Baudet over de ondergang van Nederland? Of moet de koers van de Provinciale Statenleden dominant worden? U weet wel: de pragmatische onbekenden die diep in de provinciehuizen over moties zitten na te denken en hun baantjes volledig aan – daar is hij weer – Henk Otten te danken hebben, de man die van FvD een machine wilde maken voor politieke verandering, niet voor ideologisch gewauwel.
Als je te vaak Baudet op televisie ziet zou je het bijna vergeten: bij FvD lopen heel veel gewone rechts-conservatieve mensen rond die helemaal niets van extremisme moeten hebben, die niet weten wat de Uil van Minerva is, nooit praten over een boreaal Europa en de rillingen krijgen van de Europese partners van de partij. Je zou bijna zeggen: ze hadden eigenlijk ook wel bij het CDA kunnen zitten. De FvD’ers zwaaien misschien iets vaker met de Nederlandse vlag, willen wat harder zijn voor migranten en moeten bij het klimaat wat volgzamer worden. Verder gaat het wel.
In de brede beweging die het CDA is, zouden FvD-Statenleden als Joris van den Oetelaar en Eric de Bie natuurlijk nauwelijks opvallen. Je gunt ze een plekje bij het CDA. Daar zouden ze iets kunnen bereiken. Die kans wordt bij FvD alleen maar kleiner: we zien een politiek leider die radicale teksten uitslaat, nauwelijks met constructieve voorstellen komt en potentiële coalitiepartners beledigt. Hoe ideologischer Baudet wordt, hoe groter de kans op een Brabantse klimaatcoalitie en een provincie vol windmolens. Van die ongemakkelijke waarheid moeten FvD-Statenleden het inmiddels Spaans benauwd krijgen. En gelijk hebben ze.
De vraag is: met wie gaat het CDA in zee als ze in deze Brabantse coalitie stapt? Het antwoord is: met deze goedwillende stumperds die meestal diep van binnen allang weten dat ze met de verkeerde leider in zee zijn gegaan. De ambitie van het CDA zou moeten zijn deze Statenleden dat ook publiekelijk te laten zeggen en zo oppositie binnen FvD te organiseren. Intern conflict zo u wilt.
Daar is al een voorbeeld van. In Limburg zit FvD al in de coalitie met het CDA. Er is een heel ingewikkeld verhaal bedacht om mastodonten als Hanja Maij-Weggen en Ernst Hirsch Ballin in bedwang te houden. De Limburgers worden zelf inmiddels moe van die riedel: het Limburgse bestuur is geen gewone coalitie, er is breed draagvlak, de FvD-gedeputeerde zit er alleen maar op persoonlijke titel, en zo verder. Allemaal kletspraat om te kunnen ontkennen dat het CDA hier bestuurt met de club van Baudet.
Het CDA moet de architect van deze constructie – Ger Koopmans – erelid maken. Want wat is de praktijk? Er is een coalitieakkoord gesloten met twee FvD-punten waarvan eentje – het correctief referendum – er sowieso niet komt. Wat er precies FvD is aan het Limburgse beleid weet niemand en er was maar één FvD-Statenlid die dat meteen begreep: Cees van der Sande, die zijn collega’s begon te verwijten ‘FvD light’ te zijn. Hij stapte op. Het illustreert de stromingenstrijd: met de lijn van Van der Sande – een die hard Baudet-fan – staat FvD op super-onderscheidende wijze aan de zijlijn te schreeuwen. Met de andere Limburgse FvD’ers zit de partij gebroederlijk naast het CDA totaal onherkenbaar en onschadelijk te wezen.
Heeft FvD er wat aan dat ze in Limburg bestuurt? Nou, het CDA heeft moeten accepteren dat Baudet er ongetwijfeld vaak over opschept. Toch weet Ger Koopmans wel beter: FvD zal in 2023 niet kunnen uitleggen wat er Baudetiaans aan het Limburgse beleid is geweest. Er is bij FvD nog tweespalt gezaaid ook. Binnenkort zullen meerdere FvD’ers zich afvragen of ze zich niet beter bij het CDA hadden kunnen aansluiten.
Er is maar één probleem in Limburg: hier heeft men bedacht dat Haagse uitspraken van Baudet niet relevant zijn voor Limburg en dus geen debat verdienen. Zo heeft het CDA het Baudet wel erg makkelijk gemaakt. Ik stel voor dat het CDA in Brabant dat net even anders doet. Als Baudet binnenkort weer roept dat het CDA Nederland vernietigt, is dat een spoeddebat in Den Bosch waard. Wat willen die provinciale FvD’ers eigenlijk? Willen ze met het CDA echt iets doen voor de boeren en het stikstofbeleid aanpakken? Of blijven ze liever achter hun leider staan die ervoor zorgt dat de provinciale FvD-invloed tot onder het nulpunt daalt?
Als het CDA in Brabant bereid is dat debat continu en op het scherpst van de snede te voeren, is er geen enkele reden deze coalitie af te wijzen. De provinciale FvD’ers gaan het er nog zwaar mee krijgen. De vraag is alleen of het CDA deze handschoen durft op te pakken.
