Politieke partijen hebben vaak moeite om kandidaten te vinden. Dat geldt voor alle politieke partijen, maar meer dan elders voor nieuwe rechtse partijen. Deze zijn immers controversieel en dus kan een partijcarrière problemen opleveren. De PVV is het beste voorbeeld van een partij waar kandidaten vrienden kwijtraakten en veel moeite hadden na hun politieke carrière weer gewoon werk te vinden.
Met dit vooruitzicht is de vraag: wie heeft de PVV geselecteerd als kandidaten voor de Provinciale Statenverkiezingen van 18 maart aanstaande? Kan men voldoende goede kandidaten vinden? Hoe selecteert men die kandidaten eigenlijk? Het verhaal van Ans van der Velde, oud-raadslid in Amsterdam voor Trots op Nederland, geeft een mooi inkijkje in hoe de PVV dit in Noord-Holland aanpakt.
Van der Velde werd in 2010 in Amsterdam lijsttrekker voor de politieke beweging van Rita Verdonk. Ze werd als enige voor Trots op Nederland in de Amsterdamse gemeenteraad gekozen en hield vier jaar een fractie draaiende met fractiemedewerkers en vier duo-raadsleden. In 2014 verdween ze uit de gemeenteraad, zoals de meeste fracties van Trots op Nederland elders in het land. Wel leek er een mogelijkheid om haar politieke carrière bij de PVV te vervolgen.
De PVV selecteert in de regel mensen met wie al contact is geweest om de kans op problemen zo klein mogelijk te houden. Vanuit haar raadslidmaatschap had Van der Velde al enig contact gehad met de PVV in Noord-Holland. Er ontstonden gesprekken of ze interesse had om op de lijst voor de Provinciale Staten te komen. Men had grootste plannen voor Van der Velde en vond haar zeer geschikt voor de portefeuille Verkeer, Vervoer en Veiligheid.
Van der Velde wilde zich kunnen distantiëren van de uitspraken van Wilders over ‘minder Marokkanen’ en sprak de ambitie uit met de PVV in de Amsterdamse gemeenteraad te komen. Ook wilde ze niet verplicht meedoen aan de klasjes voor nieuwe Statenleden omdat ze al politieke ervaring had. Wel wilde ze haar opgedane kennis als raadslid en regiohoofd delen in discussies en eventueel zelf training geven. En zo ging het: Van de Velde was meer dan welkom.
Er volgden allerlei sessies in Den Haag met onder andere Fleur Agema. Geert Wilders liet zich niet zien. Van der Velde wilde van de hoed en de rand weten en stelde allerlei vragen. Nu ze voor het eerst bij een landelijke partij zat met zetels in de Tweede Kamer en het Europees Parlement, wilde ze weten hoe de lijnen binnen de PVV liepen en hoe de PVV-fracties onderling samenwerkten. Werden lokale en regionale standpunten bijvoorbeeld onderling gedeeld?
Enkele weken geleden belde de lijsttrekker. Hij had slecht nieuws: Van de Velde zou op plaats twaalf komen te staan. Men had het idee ‘dat ze intimiderend over zou kunnen komen op andere kandidaten’. Achteraf denkt Van der Velde dat ze inderdaad allerlei vragen stelde die de anderen boven de pet gingen, bijvoorbeeld over subsidies en aanbestedingen. De meeste kandidaten hadden geen enkele politieke ervaring, maar ze stonden allemaal boven haar op de lijst. Van der Velde had anderen overvleugeld en was daarvoor gestraft. Ze trok zich terug.
Van der Velde is niet de eerste PVV-kandidaat die deze ervaring heeft. In een reactie zegt PVV-lijsttrekker Dannij van der Sluijs dat hij Van der Velde graag mag en dat de twaalfde plaats bijna verkiesbaar is als de huidige peilingen voor de PVV waarheid worden. Ervaring is volgens hem geen vereiste. Het gaat om de opbouw van het team en de specialisaties. Volgens Van der Sluijs is het een luxe-probleem van de PVV dat er zoveel goede kandidaten zijn. Behalve de mensen die al Statenlid waren of voor de PVV werken, staat er niemand met politieke ervaring op de lijst.
Welke criteria de PVV hanteert is niet duidelijk, maar ervaring telt in ieder geval niet.
Dirk-Jan Keijser en Chris Aalberts interviewden de afgelopen maanden betrokkenen bij de partijen die sinds 2002 rechts van het midden werden opgericht zoals de LPF, Trots op Nederland en de PVV. In 2015 komt hun boek uit over ‘De puinhopen van rechts’. Zij schrijven wekelijks over hun bevindingen.
