Geld lenen kan in de meest uiteenlopende vormen. Via een reguliere hypotheek, bijvoorbeeld. Via een zakelijke hypotheek. Of in de vorm van dat tientje dat je eventjes van een vriend leent. En officieel ben je in al die situaties verplicht om te vragen naar de zogenoemde marktconforme rente. We gaan hieronder verder op dat begrip in.
Goed, goed. Het is in dat voorbeeld van dat tientje misschien een béétje ongebruikelijk om een marktconforme rente te vragen. We zien die situatie dus door de vingers. Maar in veel andere situatie is het een tamelijk serieuze zaak. Een marktconforme rente is een rente die is bepaald aan de hand van de actuele, financiële markt. Deze wordt beïnvloed door de ontwikkelingen van die markt. Aan de hand daarvan mag een kredietverstrekker – of dat nu een bank of een familielid is – bepalen welk percentage aan rente hij aan jou berekent. Dit mag niet meer dan twaalf procent zijn.
Hoe hoog dit percentage exact ligt, is afhankelijk van verschillende factoren. Allereerst is er het soort zakelijke lening. We spreken van een direct opeisbare lening wanneer je met de verstrekker hebt afgesproken dat hij of zij de lening op ieder moment kan terugvragen. Het wettelijke percentage, vastgesteld door de Belastingdienst, dat je dan moet betalen, is zes procent. Overigens is de term direct opeisbare lening een béétje verwarrend: ook leningen die binnen een jaar moeten worden terugbetaald vallen onder die noemer.
Een niet-direct opeisbare lening duurt dus langer dan jaar. Hieronder vallen ook hypotheken voor een koophuis én voor bedrijfspanden. Bij zo’n lening treedt de marktconforme rente in werking.
Hoewel de marktconforme rente wordt bepaald door banken en kredietverstrekkers, is het vreemd als deze tegen het maximale percentage van twaalf procent aanzit. Tenslotte sluit niemand een lening af bij een partij die als enige een veel hoger tarief hanteert. Daarom werkt men doorgaans met gemiddelden die zijn gestoeld op het bedrag dat er wordt geleend. Heb je een persoonlijke lening of doorlopend krediet van 3000 euro? Dan ligt het gemiddelde rentepercentage op 8,7%. Hoe meer je leent, hoe meer dit percentage afneemt. Een leenbedrag van 50.000 euro gaat bijvoorbeeld gepaard met een gemiddeld rentepercentage van 4,1%.
Even terug naar dat voorbeeld van een tientje. Omdat de overheid ook wel weet dat niemand in zo’n situatie een rentepercentage berekent is er een belastingvrije voet ingesteld voor schenkingen. Met andere woorden: je mag iemand tot en met 2208 euro schenken – en dus uitlenen – zonder renteproblemen. Schenk of leen je aan kinderen? Dan ligt dit bedrag op 5514 euro.
