Onderzoek van luis in de pels de Algemene Rekenkamer over digitaal thuiswerken bij de rijksoverheid in tijden van corona. Wat blijkt: sommige ambtenaren gebruiken WhatsApp en privé-e-mail voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie en houden zich daarmee niet aan de veiligheidsrichtlijnen van hun organisaties. En dat brengt risico’s met zich mee. Onvrede over de mogelijkheden van aangeboden IT-applicaties is een belangrijke reden om tegen de afspraken in toch van niet-aanbevolen applicaties gebruik te maken. Probleem: ook bewindspersonen en hogere ambtenaren gebruiken niet altijd de voorgeschreven en beschikbare veilige IT-middelen. Dit terwijl hun voorbeeldfunctie van belang is voor het gebruik van veilige IT-applicaties in de rest van de organisatie.
Sterker nog:
“Een van de ministeries richtte in het voorjaar van 2020 op verzoek van de Chief Information Officer van het Rijk (CIO-Rijk) een extra beveiligde omgeving voor videovergaderingen in. Deze omgeving werd aangeboden voor vertrouwelijke communicatie tussen bewindspersonen maar van dit aanbod werd geen gebruik gemaakt.”
De Algemene Rekenkamer ziet dat bewindspersonen en topambtenaren soms liever de voorkeur geven aan populaire berichtenapps zoals WhatsApp, minder veilige tablets en smartphones omdat ze ‘gemakkelijker, sneller en gebruiksvriendelijker zijn dan de sterk beveiligde faciliteiten’.
Wat de Algemene Rekenkamer betreft kunnen binnen de rijksoverheid nog stappen gezet kunnen worden naar veiliger gebruik van berichtenapps en mobiele telefoons. Het gebruik daarvan wordt gezien als het grootste risico voor informatiebeveiliging en privacy. Door verkeerd of geen gebruik van aanbevolen ICT-voorzieningen kan informatie in handen van onbevoegden komen. Zo bleek maandag dat criminelen meelezen met WhatsApp-berichten van ambtenaren in Den Bosch.
