Wij Nederlanders staan bekend als een spaarzaam volk, onze spaartegoeden barsten uit hun voegen. Waarom sparen we eigenlijk? Voor de rente hoeven we het tegenwoordig niet te doen. Het kan vreemd klinken: door te sparen kun je voorkomen dat je op enig moment gedwongen bent de gaan besparen.
De spaarrente is bizar laag – voor de hoogste spaarrente zijn we aangewezen op het buitenland. De best betalende banken zijn bij vrij opvraagbare spaarrekeningen (Renault Bank) als bij deposito’s (afhankelijk van de looptijd) niet van Nederlandse bodem.
Het zijn banken uit bijvoorbeeld Frankrijk, Estland, Tsjechië, Italië en Letland. Onze eigen Nederlandse banken laten het qua rentevergoeding duidelijk afweten. Maar ook in het buitenland ligt het renteniveau laag: sparen doe je op dit moment duidelijk niet voor de rente.
Er moet dus een andere reden zijn om te sparen. Veel spaargeld zit vast in kapitaal voor het aflossen van een hypotheek of een pensioenvoorziening, daar is overduidelijk waar het geld voor bestemd is. De kapitalen op spaarrekeningen hebben heel verschillende bestemmingen: soms is er een duidelijk spaardoel, vaak is het ‘voor de zekerheid’. Een buffer voor onverwachte omstandigheden.
Hoe groot moet de spaarbuffer zijn?
Die buffer hebben we ook echt nodig, meent het Nibud. Ze hebben een Bufferberekenaar waarmee iedereen zelf kan uitrekenen welke reserve er zou moeten zijn. De uitkomst is persoonlijk, die wordt bepaald door de samenstelling van het huishouden, het inkomen, de woonsituatie en de vraag of je privé een auto hebt. Het bedrag komt al snel boven de € 18.000 uit.
Overigens meldt het Nibud er nog even bij dat de buffer níet bestemd is voor het opvangen van inkomensdalingen door werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. Het bedrag is nodig voor het vervangen van kapotte spullen, voor onderhoud en reparatie en het opvangen van onverwachte rekeningen.
Voor veel mensen is de berekening schrikken: zoveel spaargeld hebben ze niet! Natuurlijk betekent dat niet direct dat ze een probleem hebben. Zolang er niet teveel kosten tegelijk komen zijn die meestal best op te vangen.
Hoe kunnen tegenvallende kosten opgevangen worden als er niet genoeg spaargeld is? Het ligt eraan hoe dringend de uitgaven zijn.
Als de betaling uitgesteld kan worden kan er dan alsnog geld apart gezet worden. Of misschien kun je de betaling spreiden? In goed overleg met het bedrijf dat geld van jou moet krijgen is dat vaak wel mogelijk. Dat betekent echter dat er voor een tijdje grote besparingen nodig zijn, uitgaven weggestreept moeten worden. Alleen zo ontstaat er ruimte voor de benodigde betalingen.
Het alternatief is geld lenen – bij een bank of iemand in de omgeving. Zo’n lening moet echter altijd terugbetaald worden. Ook dan moet er dus geschrapt worden in de uitgaven om de leninglast te betalen. Niet voor niets wordt lenen ook weleens ‘achteraf sparen’ genoemd. In feite is het achteraf besparen.
Kortom: een goede buffer voorkomt dat we opeens moeten gaan besparen. Door structureel te sparen kan de opbouw over een lange tijd gespreid worden met een beperkt bedrag per maand. Daarmee ontstaat een stabiele financiële situatie – erg prettig voor de gemoeds- en nachtrust.
