Een derde (34%) van de Nederlanders onderschrijft de stelling: ‘Het is een goede zaak dat het uiterlijk van Zwarte Piet verandert’. Een groter deel (44%) is het hier dit jaar niet mee eens, maar dat was in 2016 nog 65 procent van de bevolking.
Dit blijk uit onderzoek van I&O Research.
Onder Nederlanders met een migratieachtergrond is het aandeel dat dit een goede zaak vindt groter dan het aandeel dat dit niet vindt. Vooral Nederlanders met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond vinden het vaak een goede zaak (53% wel, 31% niet). “Autochtone” Nederlanders zijn het er vaker niet (47%) mee eens dan wel (31%).
Vijf jaar geleden vond 65 procent van de Nederlanders dat Zwarte Piet moet blijven zoals hij was. Inclusief een zwarte huidskleur dus. Inmiddels is dit gedaald naar 38 procent. Dit verschilt niet significant van de laatste meting in 2020.
Slechts een op tien Nederlanders pleit voor een drastische verandering: de totale afschaffing van Pieten (4%) of alle Pieten wit of gekleurd (niet-zwart) maken (5%). Twee op tien vinden dat er een mix moet zijn van Zwarte Pieten, Schoorsteen Pieten (roetvegen, lichtere huidskleur) en gekleurde Pieten. De rest pleit voor een geleidelijke (13%) of directe (12%) overgang naar schoorsteenpieten.
Voor een minderheid (29%) van de autochtone Nederlanders is het voldoende reden om het uiterlijk van Zwarte Piet aan te passen als donkere Nederlanders zich hierdoor gediscrimineerd voelen, voor 52 procent niet. Onder Nederlanders met een migratie-achtergrond is dat bijna omgekeerd.
Voor de helft van de Nederlanders met een Surinaamse of Antiliaanse (49%) of Turkse of Marokkaanse (50%) achtergrond is dit afdoende reden.
Vorig jaar zagen we dat het mogelijk ervaren van discriminatie als gevolg van het uiterlijk van Zwarte Piet voor meer Nederlanders (2018: 24%, 2020: 32%) een reden was om het uiterlijk van Zwarte Piet aan te passen. Ten opzichte van vorig jaar is dit niet veranderd.
Niet geheel verrassend zijn kiezers op de rechterflank groter voorstander van de traditionele Zwarte Piet dan linkse kiezers. Een meerderheid van de PVV-, FvD-, JA21- en SGP-kiezers vinden dat Zwarte Piet zwart moet blijven. Kiezers van BBB, SP, VVD en CDA zijn verdeeld terwijl overige kiezersgroepen duidelijk voor verandering zijn.
Dit onderzoek vond plaats van vrijdag 12 november tot maandagochtend 15 november. In totaal werkten 1.220 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee aan dit onderzoek. Het grootste deel is afkomstig het I&O Research Panel, een kleiner deel (210) uit PanelClix. Dit zijn allen Nederlanders met een niet-westerse migratie-achtergrond.
In totaal werkten 234 Nederlanders met een niet-westerse migratie-achtergrond mee aan het onderzoek.
De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017.
De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard.
Hiermee is de steekproef representatief voor de volwassen Nederlanders op deze kenmerken.