“Blinde vlekken aanwijzen, leugens en halve waarheden bestrijden, belangen ontmaskeren, de schimmel in de keuken blootleggen, de achterkant van het tapijt laten zien, de macht wantrouwen, experts niet op hun blauwe ogen geloven, opkomen voor de woordelozen, de ongehoorden, de kwetsbaren, voor de wezens zonder geschiedenis – me dunkt dat dit voor veel deelnemers aan het publieke debat ooit de belangrijkste beweegreden is geweest om het te doen. En uiteindelijk (noem me naïef) ligt daar de aandrift aan ten grondslag dat het ons collectief – door dingen bespreekbaar te maken, door systemische dwarsverbanden bloot te leggen, door het Overton-venster te verschuiven – een stapje dichter bij de waarheid brengt, waardoor we als samenleving schreden kunnen zetten naar een betere, duurzamere, rechtvaardigere wereld.
Volgens de Amerikaanse socioloog Musa al-Gharbi, die heeft onderzocht waar Amerikaanse kranten, week- en maandbladen en tv-stations de afgelopen vijftig jaar over hebben bericht, zijn sinds 2008 onderwerpen als racisme, seksisme, discriminatie veruit de belangrijkste geworden. Volgens al-Gharbi is de journalistieke aandacht ervoor met maar liefst vierhonderd procent toegenomen.
Ook hier zijn journalisten overwegend academisch geschoolde, cultureel progressieve stadsbewoners geworden die zich in grote mate vereenzelvigen met de academisch geschoolde, cultureel progressieve, urbane politici en beleidsmakers die de toon zetten in politiek en bestuur. Ook hier zijn identiteitspolitieke onderwerpen daardoor niet meer weg te denken van scherm en pagina.”
Ewald Engelen legt even een vinger op de zere plek in de Groene Amsterdammer en drukt stevig, lang door. Hij wél.
“Ik sprak laatst een redacteur van een dagelijkse talkshow. Hij vertelde me dat zijn collega’s de dag altijd begonnen met een rondje Twitter. Daar werden de gasten gevonden en onderwerpen gekozen. Hij vond het zelf ook niet zaligmakend.
Twitter pompt ego’s op, maakt dat mensen zichzelf als personage gaan zien en snijdt individuen van hun leven af. Twitteraars voeren een kramakkelige variétéshow op, waar niemand onbezonnen de waarheid spreekt, omdat uiteindelijk de enige waarheid het volgende dopamineshot is. Ook goede, aardige en evenwichtige mensen corrumperen door het medium. Daar is het nu eenmaal op ingericht.
Láát ze elkaar toch opvreten, denkt een verstandig mens. Maar deze club golems vormt nog steeds de belangrijkste bron van informatie voor onze mediamakers en zo de barometer van onze samenleving.
Dat is lui én gevaarlijk.”
Ex-twitteraar Sarah Sluimer legt in NRC uit wat Ewald Engelen bedoelt met al die deelnemers aan het publieke debat en al die journalisten die dat wat ze zouden moeten doen inmiddels lijken te hebben ingeruild voor iets heel anders. Iets wat niet ‘zaligmakend’ is, maar wel zo lekker lui en gemakkelijk.
En dus vooral gevaarlijk.
“Volgens Mariëtte Hamer zou het gewraakte gedrag [van Johan Derksen] vijftig jaar geleden evenmin normaal zijn gevonden.
Dat staat evenwel te bezien. Het was de tijd van flowerpower en communes, van Turks fruit, Lieve jongens, Feminateek, Tjeempie, Ik Jan Cremer. Van laatstgenoemde schelmenroman waren binnen een jaar 180.000 exemplaren verkocht.
Net wat u zegt, een andere tijdgeest.
Stel dat Campert zijn gedicht ‘Alles zoop en naaide’ nu opnieuw op de televisie zou voordragen, zou hij dan moeten vrezen voor een opsporingsonderzoek door justitie?
Voor Op1-gast Marcia Luyten is het zonneklaar: Derksen c.s. moeten per direct van de buis worden geweerd. En Campert, Cremer, Boon? Gooi hun liederlijke boeken op de brandstapel.
Sheila Sitalsing kan niet wachten: ‘Het duurt lang voordat alle ruïnes zijn geruimd, te lang wellicht.’
Hoe zei Heine het ook alweer? ‘Dort wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen.’”
Hulp uit onverwachte hoek: ene Fred Meeder uit Tilburg laat middels een aan de Volkskrant ingezonden brief weten hoe de bloeddorst van cancelaars maar al te snel een gevaar voor vrijheid wordt.
“Nee joh, ik ben klaar met die tv-mannetjes. Laat gaan, ik kan ze missen als kiespijn. Dan zou ik eerder iets online willen doen, niet meer dat gestress met die omroepen. Paul Römer (die in 2019 overstapte van de publieke omroep naar Talpa, red.) heeft gezegd dat hij ons programma niet meer van deze tijd vindt. Nou, ik heb tegen hem gezegd, met alle respect: Johan heeft in vijf maanden deze talkshow meer bereikt dan hij in dertig jaar. Ik probeer me echt wel te verplaatsen in die Römer, dat hij deze talkshow niet in deze tijdsgeest vindt passen, maar waarom zegt ie dat nou?!
“Elke keer als we een vergadering hadden, noemde Johan hem Baantjer Junior. Dan zag je hem kijken van: dat kan niet, ik ben de baas hier. Hahahahaha. Ik neem Johan ook niks kwalijk. Hij is volstrekt uniek. En het programma was zoals het was.
“Ze [Talpa] wisten ook wel dat het verhaal niet waar was. Maar er kwam zoveel over ze heen: van Kamervragen tot Sigrid Kaag. Dan kan ik het wel begrijpen. Ik weet dat ze in paniek zijn. En dan gaan ze Johan een briefje geven om voor te lezen, zodat we mogen blijven. Dat heeft denk ik veel bij hem kapot gemaakt.”
Er zijn in Nederland (al te) veel tv-mannetjes en bijna allemaal zijn ze even verschrikkelijk. Maar Paul Römer spant qua verschrikkelijke tv-mannetjes hoogstwaarschijnlijk wel de kroon. Hoe dan ook: tv-mannetjes, blijf er in Godsnaam van weg. Zegt ook René van der Gijp in de Telegraaf, dus weet nu iedereen het.
“The Daily Mail of The Guardian?
‘The Daily Mail. For the simple reason dat die krant een breder deel van de bevolking vertegenwoordigt dan The Guardian.
‘Het is ook niet zo dat The Guardian mijn wereldbeeld beter vertolkt. Het Verenigd Koninkrijk heeft een gepolariseerd medialandschap. Nederlanders zijn dat niet gewend, omdat kranten als NRC, de Volkskrant en Trouw redelijk in het midden zitten. Maar als je alleen The Guardian leest – wat veel Nederlanders doen omdat die geen betaalmuur heeft – denk je dat de hele Britse economie in elkaar stort, iedereen spijt heeft van Brexit en Boris Johnson een clown is.
‘Dat is allemaal niet zo. Ja, Boris Johnson is inderdaad heel grappig, maar hij is ook een fantastische schrijver en een briljante campaigner die sentimenten in de samenleving haarfijn aanvoelt.
‘Ik ben het ook lang niet altijd eens met de populistische berichtgeving van The Daily Mail, maar ik vind die blik wel interessanter dan die van The Guardian, die vooral de linkse elite in Londen vertegenwoordigt.’”
Fleur Launspach is 32 en correspondent voor de NOS in Londen. En dan blijkt dat een zekere generatie ook een zekere vernieuwing met zich meebrengt. Waardoor de NOS-verslaggeving uit Londen voortaan niet wordt gekleurd door het dichtgetikte elitaire wereldbeeld van de zelfingenomen Guardian-leende zevenvinkers, maar door een open blik die tenminste óók zicht heeft op waar het eigenlijk om gaat in de journalistiek. Het volk. Maar dan wel ál het volk. Citaat uit interview in Volkskrant.
Waar waren alle cancelaars toen ze hoorden dat BNNVARA-medewerker Francisco van Jole zich, gehuld in witte onderbroek, had opgedrongen aan een meisje in een hotelkamer?
Hoeveel ‘tafeldames’ weigerden toen met hem aan tafel te zitten?
Nul hè? Ja precies, nul komma nul.
— ThePostOnline (@TPOnl) April 30, 2022
