Jesse Klaver neemt het premier Mark Rutte kwalijk dat hij te weinig oog heeft voor transparantie, ook al had hij daarin eerder verbetering beloofd. “Het is een patroon, en daarom staan we hier vandaag om een debat te voeren.” Dat zei de GroenLinks-leider in een Kamerdebat over de sms-berichten die Rutte heeft weggegooid. Dat debat was door Klaver aangevraagd. Ook andere oppositiepartijen spraken van een patroon.
Klaver wees erop dat Rutte naar aanleiding van de toeslagenaffaire had beloofd dat hij transparanter zou zijn. “Dat de Kamer zijn werk kan doen, dat journalisten hun werk kunnen doen.” Volgens de GroenLinks-leider is daar niets van terechtgekomen. Hij legde een verband met eerdere momenten waarop Rutte naar zijn idee zaken onder de pet hield rond de divivendbelasting, de Teeven-deal, het bombardement op Hawija en zijn opmerkingen over Kamerlid Pieter Omtzigt en de uitspraak “functie elders”.
Woensdag besloot de Kamer een debat te voeren over het nieuws dat Rutte zijn eigen sms’jes wist. Rutte stelt zelf dat hij de berichten gewist heeft in lijn met de regels die de overheid daar zelf over heeft opgesteld. Klaver wil van de minister-president weten welk deel van de sms-berichten is gearchiveerd op Ruttes ministerie van Algemene Zaken, en welk deel meteen is weggegooid.
Aan het begin van het debat is besloten de volgorde waarin de Kamerleden aan het woord komen aan te passen. Er is later op de dag namelijk ook nog een debat over het toeslagenschandaal en het lijkt erop dat die debatten elkaar deels zullen overlappen. Farid Azarkan (DENK), Caroline van der Plas (BBB) en Pieter Omtzigt (zelfstandig) wilden graag bij beide debatten aanwezig zijn.
Het CDA vraagt zich af of de manier waarop Mark Rutte omging met de berichten die hij ontving op zijn telefoon wel naar de geest van de wet was. Zelfs als hij volgens de regels formeel zijn berichten mocht weggooien, wil dat niet zeggen dat hij op een correcte manier heeft gehandeld.
“Dat de minister-president een telefoon uit de vorige eeuw gebruikt, is volgens mij niet tegen de letter van de wet. Hij zou zelfs de sms-berichten met zijn telefoon op het kopieerapparaat kunnen leggen, dat kunnen uitprinten en vervolgens kunnen archiveren”, zei CDA-Kamerlid Henri Bontenbal. “Het gaat natuurlijk ook over de geest van de wet: dat het geordend moet zijn, dat het goed doorzoekbaar moet zijn.”
Bontenbal vroeg Rutte verder of hij zelf niet vindt dat hij een voorbeeldfunctie heeft voor de ambtenaren die voor de overheid werken. Hij vindt overigens niet dat Rutte per se alles had moeten opslaan. “Er vindt ergens een selectie plaats”, aldus de CDA’er. “Ik heb ook gevraagd: is het niet kwetsbaar als de minister-president zelf die selectie maakt?”
De CDA’er benadrukte dat iedereen zich aan de regels moet houden, ook de premier.
Oppositiepartijen vroegen aan Bontenbal of hij ook vindt dat er sprake is van een structureel gebrek aan transparantie van de minister-president. “Ik veroordeel de minister-president nu nog niet”, zei Bontenbal op een vraag van Freek Jansen (Forum voor Democratie).
Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) wilde van Bontenbal weten of er contact is geweest tussen de CDA en het ministerie van Rutte, of tussen het CDA en de andere coalitiefracties. “Het simpele antwoord is dat het u niks aangaat”, aldus Bontenbal. Hij zou “geen uitgebreid contact” met het ministerie van Algemene Zaken gehad hebben en zijn inbreng in het debat niet gedeeld hebben met anderen.
Anp
Lees ook: