Politici zouden om elf uur ’s avonds op bed moeten liggen, het liefst met een goed boek. We moeten in ieder geval stoppen met vergaderen tot diep in de nacht, daar worden politici niet beter van – en daar wordt het land niet beter van. Het is de hele dag toch al zo’n wedstrijd: wie het eerste vragen stelt, wie het eerst een debat aanvraagt, wie het eerste wordt gebeld. Politici en journalisten, commentatoren en lobbyisten, ontwikkelen een eigen wereldje, met een eigen taal. Voor je het weet zit je verstrikt in de waan van de dag.
Als Kamerlid ben je een kleine winkelier: je moet eigenlijk alles zelf doen. Vanuit de ministeries wordt je overladen met informatie, het is een dagtaak om dat allemaal te lezen. Maar daarin schuilt ook een gevaar: voor je het weet heeft de Kamer het alleen nog over de problemen en de oplossingen van het kabinet. Elk Tweede Kamerlid moet ook een rechercheur zijn, zélf onderzoek doen en zélf informatie verzamelen, juist die informatie die een minister niet wil geven. Tussen alle drukte door moet je ook nog eens rustig nadenken.
‘Als je geen tijd hebt, moet je tijd maken’, zegt mijn moeder altijd. Soms laat ik wel eens een rapportje liggen of sla ik een overlegje over, om te wandelen en na te denken. Uitwaaien in de lanen van Den Haag is een goede voorbereiding op een debat, beter dan jezelf opsluiten met een stapel papier. En ik dwing mezelf te blijven lezen en te schrijven, zoals in deze wekelijkse column op The Post Online. Een aantal van die columns is deze week verschenen in Op zoek naar ons, aangevuld met stukken over klassieke denkers.
Christus en Augustinus, Spinoza en Dostojevski, Marx en Freud, laten zien hoe typisch onze denkbeelden over de mens en de samenleving eigenlijk zijn. Maar ook hedendaagse denkers, zoals paus Franciscus of de econoom Piketty, kunnen je helpen om te ontsnappen aan de waan van de dag. Natuurlijk ga ik ook in discussie met andere politici, over de crisis van het neoliberalisme en nieuwe tegenstellingen in de politiek. Over de groeiende invloed van consultants en het afnemende vertrouwen van mensen in het bestuur. De toekomst van de sociale zekerheid en de behoefte aan een nieuw ‘wij’-gevoel. Toen ik deze week het boek in handen kreeg besefte ik ook hoeveel plezier ik beleef aan mijn werk. Hopelijk krijgt de lezer iets mee van dit plezier in de politiek.
