PvdA en GroenLinks vinden dat Nederland scherpere klimaatdoelen moet stellen. De uitstoot van CO2 moet in 2030 met 65 procent zijn teruggebracht in plaats van de 60 procent waar het kabinet op mikt. Ook moet in 2035 alle stroom CO2-neutraal geproduceerd zijn, zo staat in een gezamenlijk plan van de partijen. Verder moet er “veel meer prioriteit bij de laagste inkomens” komen te liggen, zegt GroenLinks-Tweede Kamerlid Suzanne Kröger, een van de opstellers van het plan.
GroenLinks en de Partij van de Arbeid hebben een klimaatplan gemaakt dat volgens de opstellers “felrood én knalgroen” is. Verduurzaming is nu nog te vaak een “speeltje van de rijken”, zegt mede-indiener Joris Thijssen van de PvdA. “Het is echt nodig dat we allemaal van het gas af gaan. Dat is nu eenmaal waar de planetaire grenzen ons volgens de wetenschap toe dwingen.”
“Het is belangrijk dat de overheid veel duidelijkheid schept, maar wel op een manier waarop iedereen kan meekomen”, vult Kröger hem aan. De partijen willen bijvoorbeeld verplicht betere isolatie en zonnepanelen op huurhuizen, zonder dat de huren omhoog gaan. Er moeten meer tweedehands elektrische auto’s komen door alleen nog elektrische leaseauto’s toe te staan, het OV moet beter en goedkoper en er moet steun komen om meer groene banen in het leven te roepen.
Volgens Thijssen zou het plan leiden tot “meer enthousiasme rond een transitie die toch echt een transitie is naar een mooier leven, wat ons betreft”. Bijvoorbeeld omdat mensen met een elektrische auto geen 2,50 voor een liter benzine meer hoeven te betalen. De kosten van die transitie moeten wat hem betreft voor rekening komen van rijken en grote vervuilers zoals de industrie, scheepvaart en luchtvaart.
Het plan zou ook gevolgen hebben voor boeren. Zo stellen de partijen voor om het land van boeren uit de intensieve veehouderij tegen een vergoeding over te nemen, en vervolgens met korting aan ze terug te verpachten als ze milieu- en natuurvriendelijker worden. Thijssen hoopt ze met gunstige regelingen te kunnen overtuigen, maar denkt dat op enig moment ook dwang nodig zal zijn. “Ik denk niet dat ze allemaal in beweging komen, nee.”
Voor een doorberekening van hun plannen verwijzen de partijen naar de tegenbegroting die ze eerder dit jaar indienden. Die is breder dan de klimaatplannen alleen, en omvat ook zwaardere belastingen op vermogen en winst. Er staat ook in dat er 2,1 miljard euro minder naar Defensie gaat dan het kabinet van plan is.
Het plan komt een paar dagen voordat de leden van beide partijen mogen stemmen over een gezamenlijke GroenLinks- en PvdA-fractie in de Eerste Kamer. Die timing “is wel leuk, maar dat was niet de aanleiding”, aldus Thijssen.
Anp