De Russische autoriteiten hebben inmiddels in totaal vijf mannen gearresteerd die oppositieleider Boris Nemtsov op 27 februari 2015 zouden hebben vermoord. Eerder verklaarde het hoofd van de Russische Veiligheidsdienst (FSB) Alexander Bortnikov op de Russische staatstelevisie dat er op zaterdag twee verdachten zijn opgepakt in de Russische deelrepubliek Tsjetsjenië. Volgens Bortnikov leidden telefoontaps en bewijs in de vermoedelijke vluchtwagen uiteindelijk op zaterdag naar Zaur Doedajev en Anzor Goebasjev – beide afkomstig uit de onrustige Noord Kaukasus.
Albert Barachojev, hoofd van de Ingoesjetische veiligheidsraad, verklaarde tegenover het Russische persbureau Ria Novosti dat er ook twee andere verdachten zijn opgepakt en geïdentificeerd als de jongere broer van Anzor Goebasjev en een man die in dezelfde auto zat toen Zaur Doedajev werd gearresteerd. De politie had nog eens vier andere verdachten in het vizier. Een van het blies zichzelf op. Het totaal aan opgepakte verdachten komt daarmee op vijf.
In de rechtbank in Moskou werden vandaag Doedajev en Goebasjev voorgeleid. De Tsjetsjeen Doedajev heeft voor de rechter bekend Nemtsov te hebben vermoord. Goebasjev daarentegen ontkent alle aantijgingen.
Doedajev zou 10 jaar in het Tsjetsjeense Noord bataljon hebben gevochten. Ook zou Doedajev een ‘medaille van bewezen moed’ hebben ontvangen van president Vladimir Poetin. Oppositiefiguren beweren inmiddels dat het een met het ander in verband staat.
“De nodige procedures om het onderzoek naar de moord op Nemtsov te voltooien zijn nog steeds in volle gang,” verklaarde Bortnikov op de Russische staatszender Rossiya 24. Hij voegde er aan toe dat de Russische president Vladimir Poetin op de hoogte is gesteld van de arrestatie van de twee verdachten. Poetin zei eerder al het nodige te gaan doen om de verantwoordelijken te vinden. Hij kwalificeerde de moord als provocerend en politiek gemotiveerd. De advocaat van Nemtsov, Vadim Prochorov, noemde de arrestatie van de verdachten ‘goed nieuws’.
De verklaringen van het hoofd van de FSB, Bortnikov, op de Russische staatstelevisie suggereren echter dat het Kremlin er alles aan doet om goed uit de verf te komen. Het laat zien dat het het onderzoek naar de moord serieus neemt.
Ilya Yashin, Nemtsov’s collega oppositiefiguur van de liberale Republikeinse Partij van Rusland – Volksvrijheidspartij (RPR-PARNAS), eiste dat het team dat onderzoek doet naar de moord op Nemtsov volledig transparant is over het verkregen bewijs dat richting de verdachten Doedajev en Goebasjev heeft geleid.
“De FSB moet duidelijk en onafhankelijk kunnen bewijzen dat deze verdachten mogelijk een rol hebben betrokken in de moord op Boris Nemtsov. Het gebeurt maar al te vaak dat de Russische overheid te weinig bewijs verzamelt om niet de opdrachtgever van een dergelijk geraffineerde moord op te pakken,” zei hij.
Als liberaal oppositiefiguur is Yashin net als Nemtsov een doorn in het oog voor het Kremlin. Toch laat hij zich niet de mond snoeren. “Ook moet onderzocht worden naar de betrokkenheid van politici die Nemtsov de afgelopen jaren stevig bekritiseerde. Iedereen, dus ook de huidige president van Rusland, Vladimir Poetin,” verklaarde Yashin.
Nemtsov werd even voor middernacht op vrijdag 27 februari 2015 vermoord tijdens een wandeling met zijn 23-jarige Oekraïense vriendin – tevens fotomodel – Anna Doeritskaja in het centrum van Moskou. Doeritskaja zei niets te hebben gezien, omdat alles zo snel gebeurde.
Vlak na de moord op Nemtsov werd Doeritskaja door de Russische autoriteiten ondervraagd. Ze klaagde over het feit dat ze zich niet op consulaire bijstand kon beroepen voordat ze verhoord werd. Pas na een kruisverhoor kon de Oekraïense consul haar bezoeken. De Oekraïense ambassade in Moskou bevestigde dit.
Nadat ze Rusland mocht verlaten, koos Doeritskaja ervoor alle contact met pers te vermijden. Ondanks dat ze zich stil hield, ontving ze talloze doodsbedreigingen. De Oekraiense autoriteiten besloten haar op te nemen in een getuigenbeschermingsprogramma.
Na de moord op Nemtsov zijn er vele theorieën over wie er achter zou zitten en waarom. Het Kremlin heeft alle beschuldigingen ontkend van oppositiefiguren die beweren dat het Kremlin een rol heeft gespeeld in de moord.
De 30-jarige dochter van Nemtsov, Zhanna Nemtsova, vertelde tegenover CNN dat ze geen vertrouwen heeft in het Russische onderzoek naar de moord op haar vader. “Ik kan Poetin niet direct beschuldigen, maar ik ben er van overtuigd dat onze politieke leiders – inclusief Poetin – de volledige politieke verantwoordelijkheid hebben op de moord op mijn vader.”
Stefan Huijboom (1990, Haarlem) is correspondent Rusland en momenteel werkzaam in Oekraïne waar hij o.a. werkt voor Algemeen Dagblad, KyivPost, TPO Magazine en meer. Leest veel Russische literatuur. Schrijft veel. Abonneer op zijn TPOMagazine kanaal en volg hem op Twitter.
