Een groep Groningers wil dat het Rijksmuseum roofkunst teruggeeft aan de stad. Nou ja, roofkunst? De Herepoort, die rond 1614 gebouwd werd, moest in 1878 worden gesloopt om plaats te maken voor stadsuitbreidingen. De poort werd deels gered door de architect Pierre Cuypers, en staat nu in de tuin van het Rijksmuseum. De sloop was achteraf toch niet zo’n goed idee, want in de loop der jaren waren er al meerdere initiatieven om het object terug te krijgen.
Nu wil een actiegroep van Groningers dat hun ”Arc de Triomphe” terugkeert naar het hoge noorden. De Herepoort was nooit bedoeld voor het Rijksmuseum, en zou terug moeten komen. Stadshistoricus Ger Bos noemt de poort tegenover RTV Noord ”een stukje cultuur”, en stelt dat als er een Amsterdamse poort in Groningen neer was gezet, de Amsterdammers die allang terug hadden gevraagd. De Herepoort zou prima op het Hereplein passen. De Stadspartij 100% voor Groningen staat positief tegenover het voorstel, en wil in gesprek gaan met Bos.
AT5 sprak met kunsthistoricus Sabry Amroussi, die van mening is dat de Herepoort gewoon bij het Rijksmuseum kan blijven staan. Het Rijks kreeg de poort indertijd van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, en heeft dus niet verkeerd gehandeld. De negentiende-eeuwse Groningers hadden de poort niet moeten slopen. Bovendien is het Rijksmuseum ”van elke Nederlander”, en is er daarom niets mis met een Groningse poort in de tuin.
Wat de situatie nog complexer maakt, is dat de Herepoort in Amsterdam niet alleen bestaat uit het oorspronkelijke bouwwerk uit Groningen. Bij de reconstructie door Cuypers zijn namelijk ook delen van de Bergpoort uit Deventer gebruikt. De beide poorten vormen nu één geheel, wat het moeilijk maakt om te bepalen wat er nu terug moet naar welke stad. Het Rijksmuseum is ook geen voorstander van het voorstel. Volgens Amroussi is dit te verklaren door de angst die bestaat voor een precedentwerking. Als het Rijks eenmaal stukken terug gaat geven aan andere steden, dan is binnenkort de hele tuin leeg. ”Als we achter ons kijken zie je de waterpoort uit Gorinchem, links ervan een zuilengalerij uit de middeleeuwen uit de kerk van Edam. En rechts een torentje van een stins in Franeker”.
