AP – De Russische president Vladimir Poetin waarschuwt dat hij niet zal aarzelen kernwapens te gebruiken om de poging van Oekraïne af te weren om de controle terug te krijgen over de door Moskou bezette gebieden die het Kremlin op het punt staat te annexeren.
Terwijl het Westen dit afdoet als een bangmakerij, heeft een hoge luitenant van Poetin de lat hoger gelegd door stoutmoedig te zeggen dat de VS en zijn NAVO-bondgenoten Rusland niet zouden durven aanvallen, zelfs niet als het kernwapens zou gebruiken in Oekraïne.
Een blik op de nucleaire dreigementen over Oekraïne:
Een Oekraïens tegenoffensief dwong de Russische troepen deze maand om zich snel terug te trekken uit grote delen van de noordoostelijke regio Kharkiv en bezorgde Moskou zijn meest vernederende nederlaag sinds de eerste weken van de oorlog.
Het Kremlin versnelde vervolgens zijn georkestreerde “referenda” in de bezette gebieden, met de vraag of zij onder Moskous bestuur willen komen. De stemming, die door Kiev en het Westen nog voor het begin als illegaal en vervalst werd bestempeld, leverde Rusland voorspelbaar het gewenste resultaat op.
Moskou zegt dat het een Oekraïense aanval op de regio’s na inlijving als een daad van agressie zal beschouwen en dienovereenkomstig zal reageren.
Poetin heeft de inzet verder verhoogd door reservisten te mobiliseren voor de oorlog, met als doel minstens 300.000 op te roepen. Maar de inzet blijkt alom impopulair, met tienduizenden die Rusland ontvluchten en protesten en geweld aanwakkeren die het land dreigen te destabiliseren.
De mobilisatie zal echter geen snelle oplossing bieden voor het leger. Poetin, die geen conventionele opties meer heeft, lijkt steeds grilliger te worden en is geneigd naar kernwapens te grijpen om een nederlaag te voorkomen die zijn 22-jarige bewind zou kunnen bedreigen.
Hij heeft herhaaldelijk gesproken over het gebruik ervan met een angstaanjagend gemak. Hij heeft op huiveringwekkende wijze gezegd dat de vijanden van Moskou zouden sterven voordat ze zelfs maar tijd zouden hebben om hun zonden te bekeren, en hij heeft ooit erkend dat een kernoorlog catastrofaal zou zijn, “maar waarom zouden we een wereld zonder Rusland nodig hebben?”.
Sinds het tijdperk van de Koude Oorlog hebben Rusland en de Verenigde Staten een nucleaire pariteit gehandhaafd, samen goed voor ongeveer 90% van ‘s werelds nucleaire arsenalen.
Volgens gegevens die eerder dit jaar zijn uitgewisseld in het kader van het New START-wapenverminderingsverdrag tussen Moskou en Washington, heeft Rusland 5977 kernkoppen voor zijn strategische strijdkrachten en de VS 5428. Elke kernkop is veel krachtiger dan de bommen die de VS op het einde van de Tweede Wereldoorlog op twee Japanse steden dropten, de enige keer dat atoomwapens werden gebruikt.
Het New START-pact beperkt de strategische arsenalen van de VS en Rusland, waaronder de intercontinentale ballistische raketten te land en ter zee met kernwapens en de bommenwerpers met kernwapens.
Daarnaast beschikken Moskou en Washington echter over grote, geheime aantallen zogenaamde tactische kernwapens.
Deze zijn ontworpen voor gebruik op het slagveld en hebben een lagere kracht dan de strategische kernkoppen die hele steden kunnen vernietigen. Deze tactische wapens omvatten bommen, artilleriegeschut of kernkoppen voor korteafstandsraketten en zijn bedoeld om de troepen in een bepaald deel van de frontlinie een verpletterende slag toe te brengen.
Een aanval met een tactisch kernwapen tegen Oekraïne zou niet dezelfde catastrofale gevolgen hebben als een aanval met een strategische kernkop.
Maar zelfs een klein kernwapen dat op het slagveld wordt gebruikt, zou, afgezien van het doden van troepen in de directe omgeving, nog steeds een groot gebied besmetten en grote aantallen burgers in het dichtbevolkte Oekraïne en de buurlanden blootstellen aan stralingsgevaar. In feite zouden Rusland en zijn bondgenoot Wit-Rusland het grootste besmettingsrisico lopen vanwege de heersende winden.
Het inzetten van zelfs maar één kernwapen met een lage kracht zou ook een verwoestende politieke impact hebben, omdat het de eerste atoomaanval sinds augustus 1945 zou betekenen. Dat zou de weg vrijmaken voor een snelle escalatie en misschien leiden tot een volledig nucleair conflict.
De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan reageerde op Poetin door te zeggen dat Rusland een hoge, maar niet nader genoemde prijs zou betalen als het kernwapens tegen Oekraïne zou gebruiken.
Poetin heeft gezegd dat zijn nucleaire dreigement geen bluf is. Zijn hoogste medewerker, Dmitry Medvedev, zei dinsdag dat Rusland het recht heeft kernwapens te gebruiken in Oekraïne als Kiev de Russische staat bedreigt.
Medvedev verklaarde dat de NAVO zich zou terugtrekken als Moskou een nucleaire aanval op Oekraïne zou uitvoeren. “Amerikaanse en Europese demagogen willen niet dood gaan in een nucleaire apocalyps, en dus zullen ze het gebruik van alle wapens in het huidige conflict slikken,” zei hij.
Michael McFaul, voormalig Amerikaans ambassadeur in Moskou, tweette dat door te bungelen met de nucleaire dreiging, “Poetin niet bluft, maar afschrikt”.
“Hij probeert te voorkomen dat het Westen meer geavanceerde wapens aan Oekraïne levert,” zei McFaul.
Sergei Karaganov, een Moskouse politiek analist die het Kremlin adviseert over buitenlands beleid, zei dat Rusland “het zich niet kan veroorloven te verliezen in Oekraïne,” en voegde eraan toe: “Onze vijanden moeten zich realiseren dat zij zichzelf en de hele wereld op de rand van de hel hebben gebracht.”
Karaganov liet doorschemeren dat Moskou zelfs zou kunnen overwegen een NAVO-bondgenoot aan te vallen.
“Ik ben er 99% zeker van dat als er een nucleaire aanval wordt uitgevoerd op een van de Europese landen die Oekraïne steunen, de VS geen kernwapens zullen gebruiken,” zei hij. “Er zou een gek in het Witte Huis moeten zitten om een beperkt gebruik van kernwapens door Rusland te beantwoorden met een nucleaire aanval. Of iemand die Amerika haat en bereid is om bijvoorbeeld Boston op te offeren voor Poznan.”
Het Pentagon zei vorige week dat de VS geen Russische stappen heeft gezien die een verandering in Amerika’s nucleaire houding zouden veroorzaken. Het opsporen van dergelijke voorbereidingen kan echter moeilijk zijn, zelfs voor Amerikaanse spionagevliegtuigen, satellieten en cyberinlichtingen.
Anders dan de VS, die voor een groot deel van hun arsenaal afhankelijk zijn van onderzeeërs met intercontinentale ballistische raketten, bestaat het grootste deel van de Russische kernmacht uit raketten op het land. Sommige staan op mobiele lanceerinrichtingen die kunnen worden gevolgd, maar vele staan in silo’s, waardoor de voorbereidingen voor de lancering moeilijker te onderscheiden zijn.
Compactere kernwapens voor het slagveld zijn nog moeilijker op te sporen, omdat ze door hun geringe afmetingen in het geheim kunnen worden ingezet, lang voordat ze kunnen worden gebruikt.
De voormalige Duitse bondskanselier Angela Merkel zei woensdag dat de dreigementen van Poetin serieus moeten worden genomen: “Het is geen teken van zwakte maar van politieke wijsheid.”
