Achtergrond

Van megamoskee naar collegedieptepunt in Gouda, en hoe het zo ver kon komen

12-03-2015 19:30

Het college van burgemeester en wethouders in Gouda kreeg het gisteravond zwaar te verduren in wat een besluitvormende raadsvergadering had moeten worden, waarin een knoop zou worden doorgehakt over de zogenaamde ‘megamoskee’.

Het bestuur van de nog te bouwen moskee trok de plannen terug. Om die reden adviseerde het college de gemeenteraad de stemming woensdagavond te schrappen van de agenda. 

Dát werd door de oppositie niet gewaardeerd. Zij wilde het hele proces afmaken en tegen de komst van de megamoskee stemmen. Na vele schorsingen en diep beraad, eindigde de vergadering in een motie van wantrouwen tegen het college. Hoe kon de komst van een moskee hiertoe leiden?

De Ark, Gemiva en El-Wahda

In oktober vorig jaar lag er een plan klaar voor de herinrichting van de Prins Willem-Alexanderkazerne. De kazerne stond leeg, en het leek een goed idee het terrein ter beschikking te stellen aan basisschool De Ark en medisch dagverblijf Gemiva, die beiden al tijden staan te springen om een nieuwe ruimte en die graag samen gehuisvest willen worden. Dit kan op de PWA-kazerne, en daar zouden dan seniorenwoningen aan worden toegevoegd.

Een plan dat uitvoerbaar lijkt, en waar misschien al een flink begin mee had kunnen worden gemaakt, ware het niet dat het college islamitisch centrum El-Wahda aan dit plan wil toevoegen. Daarvoor moeten de seniorenwoningen wijken.

VVD stemt mee

In november wordt een motie aangenomen: de kazerne als plek voor De Ark, Gemiva en seniorenwoningen. Coalitiepartner VVD stemt op die avond tezamen met de oppositie voor het plan, dat met 18-17 een nipte meerderheid heeft. De VVD heeft altijd gezegd tegen de grote moskee op het PWA-complex te zijn, en wil het terrein overlaten aan de vrije markt. Hierin wijkt de VVD af van de wil van het college.

Hoewel de motie wordt aangenomen, komt het plan nooit van de grond. De zogenaamde ABC-constructie met de school, het dagverblijf en het islamitisch centrum blijft de voorkeur houden van het college en passeert de mening van een meerderheid van de raadsleden. Als reden wordt onder meer opgevoerd dat het plan financieel niet haalbaar is.

Daarmee was de ChristenUnie het gisteravond zeer oneens. Uit nieuwe feiten die Theo Krins van de ChristenUnie publiceerde, blijkt dat het plan nu wel haalbaar is.

‘Droom’

De realiteit is dus weerbarstig. Ergens in 2014 sloop het idee voor een groot islamitisch centrum de PWA-plannen binnen. Een plan voor samenwerking van de drie bestaande Goudse moskeeën bovendien, iets wat al langere tijd een gekoesterde droom zou zijn van het bestuur van de gebedshuizen. Vanaf dat moment lijkt het college van Gouda koste wat kost doorgang te willen laten vinden voor het islamitisch centrum op het kazerneterrein.

Gouda Noord

In het najaar van 2014 krijgen bewoners van de wijk Gouda Noord lucht van de inmiddels gevorderde plannen. Ze vinden dat ze er niet tot nauwelijks bij betrokken worden en die betrokkenheid is wat hen betreft nodig, want het islamitische centrum zou tot wel 4500 mensen willen huisvesten en bovendien dienstdoen als locatie voor bruiloften en partijen, lijkwassingen en onderricht. Al met al wordt een constant af- en aanrijden door de buurt gevreesd, evenals forse parkeerproblemen. De buurt roert zich, wat resulteert in een bewonersvereniging: Gouda Noord zoals het Hoort. De vereniging stelt negen punten op waarom men niet wil dat de moskee er komt.

Het werkelijke aantal maximale bezoekers begint in die tijd te schommelen: van 4500 naar 1000, 1500 en 2000. Uiteindelijk lijkt het plan om op hoogtijdagen (met religieuze feestdagen zoals het Offerfeest en het Suikerfeest) maximaal 1500 mensen te huisvesten.

Mislukte samenwerking

De gesprekken tussen De Ark/Gemiva en El-Wahda lopen tot dan toe zeer stroef, wat het hele plan op losse schroeven zet. Door de eisen die beide partijen hebben, is een samenwerking alleen al uit praktisch oogpunt simpelweg niet haalbaar. Zo wilde El-Wahda dat de mannelijke gelovigen niet in contact kwamen met leidsters van De Ark en Gemiva, omdat dit de voorbereiding op het gebed zou verstoren. Een eis die eerder in 2014 al werd besproken en lang onder de pet werd gehouden.

Afkeuring

Het ondoorzichtige handelen van het Goudse college is zowel de oppositie als vele Gouwenaren een doorn in het oog geworden. Niet voor niets dienen alle oppositiepartijen in december een motie van afkeuring in.

Er wordt in het nieuwe jaar inmiddels druk gespeculeerd over de herkomst van het geld dat nodig is om het complex te realiseren en de eventuele salafistische invloedssferen die dit met zich meebrengt. Veel bewoners vrezen een dergelijke invloedssfeer. Uiteindelijk worden er zelfs Kamervragen gesteld over de financiering én over een al dan niet aanwezige atoombunker onder het voormalige kazerneterrein.

Bestuurlijke verstrengelingen

Steeds meer media raken op de hoogte van de politieke rel die zich van de stroopwafelstad meester maakt. Bewoners uit Gouda Noord houden zich niet stil en keren elke steen om, en zij niet alleen. ThePostOnline ontdekt dat diverse raadsleden innig verstrengeld zijn met mensen uit meerdere moskeebesturen en El-Wahda. Vooral de PvdA lijkt in hoge mate betrokken bij het bestuur van het islamitisch centrum.

Het rommelt…

Binnen islamitische kringen rommelt het inmiddels ook: lang niet alle betrokkenen vanuit de drie Goudse moskeeën zouden blij zijn met de grootse plannen. Ze ontkennen daarbij definitief weg te willen uit hun huidige pand, en zeggen min of meer onder druk gezet te worden om mee te doen. Daarbij kampt de As-Salaam-moskee met een intern conflict: ze weert een moskeebezoeker die openlijk kritiek uitte op de plannen van El-Wahda, hoewel de moskee zegt dat de man gewelddadig was en daarom het gebedshuis niet meer in mocht.

Na talloze vergaderingen, een afgelaste demonstratie van Pro Patria en commotie vanuit de buurt, moet op 11 maart dan uiteindelijk het definitieve besluit vallen maar deze valt niet. Nadat El-Wahda aankondigt door alle commotie in te zetten op een kleiner centrum, omdat de ophef inmiddels ‘grote vormen heeft aangenomen’, is stemming over een constructie waarbij een groot islamitisch centrum wordt gerealiseerd, volgens het college niet langer relevant.

Doordat de VVD hierin meegaat, om vervolgens tegen de motie van de oppositie te stemmen waarmee het plan uit november van de baan is, lijkt de partij nu te ‘draaien’, zoals de SGP het tijdens de avond verwoordt.

Wat wil de VVD?

De vraag is of de VVD hiermee nu de optie voor een moskee openhoudt. De partij zegt tegen de komst van een grote moskee te zijn en wil de herinrichting van de kazerne overlaten aan de vrije markt. Iets wat niet het geval is wanneer de gemeente Gouda haar ABC-constructie doorzet. Als coalitiepartner heeft de VVD een wethouder in het college, te weten Laura Werger. En zoals de collega’s van Jalta ook schrijven, lijkt het er op dat de liberalen op dit moment meer waarde hechten aan hun bestuursfunctie dan aan de eigen ideologie.

De toekomst moet nu uitwijzen hoe de samenwerking tussen een verkleind El-Wahda en De Ark en Gemiva vorm kan krijgen, en of het ditmaal wél lukt alle belanghebbende partijen nader tot elkaar te brengen.