De aan het Kremlin gelieerde ondernemer Jevgeni Prigozjin heeft maandag toegegeven dat hij zich heeft gemengd in de Amerikaanse verkiezingen en dat zal blijven doen – waarmee hij voor het eerst de beschuldigingen bevestigt die hij jarenlang heeft afgewezen.
“Wij hebben ons ermee bemoeid, bemoeien ons ermee en zullen dat blijven doen. Zorgvuldig, precies, chirurgisch en op onze eigen manier,” zei Prigozhin in opmerkingen die op sociale media zijn geplaatst.
De verklaring, van de persdienst van zijn cateringbedrijf dat hem de bijnaam ‘Putin’s chef-kok’ opleverde, kwam aan de vooravond van de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen als antwoord op een verzoek om commentaar.
Het was de tweede belangrijke bekentenis in de afgelopen maanden van de 61-jarige zakenman die banden heeft met de Russische president Vladimir Poetin. Prigozhin heeft eerder geprobeerd zijn activiteiten onder de radar te houden en lijkt nu steeds meer geïnteresseerd in het verkrijgen van politieke invloed.
In september verklaarde hij ook openlijk dat hij achter de huurlingenmacht van de Wagner Group zat – iets wat hij eerder ook had ontkend – en sprak hij openlijk over de betrokkenheid ervan bij de acht maanden durende oorlog van Rusland in Oekraïne. De militaire aannemer heeft zijn troepen ook naar plaatsen als Syrië en Afrika bezuiden de Sahara gestuurd.
Een video is onlangs ook opgedoken, van een man die lijkt op Prigozhin die Russische strafkolonies bezoekt om gevangenen te rekruteren om te vechten in Oekraïne.
In 2018 werden Prigozhin en een dozijn andere Russische onderdanen en drie Russische bedrijven in de VS beschuldigd van het voeren van een geheime sociale mediacampagne met als doel tweedracht te zaaien en de Amerikaanse publieke opinie te verdelen in de aanloop naar de door de Republikein Donald Trump gewonnen presidentsverkiezingen van 2016. Ze werden aangewezen als onderdeel van het onderzoek van speciaal raadsman Robert Mueller naar Russische verkiezingsinmenging.
Het ministerie van Justitie heeft in 2020 de aanklacht tegen twee van de aangeklaagde bedrijven, Concord Management and Consulting LLC en Concord Catering, verworpen, omdat het tot de conclusie was gekomen dat een proces tegen een bedrijf zonder aanwezigheid in de VS en zonder vooruitzicht op een zinvolle straf, zelfs als het zou worden veroordeeld, waarschijnlijk gevoelige instrumenten en technieken voor wetshandhaving zou blootleggen.
In juli loofde het State Department een beloning van maximaal 10 miljoen dollar uit voor informatie over Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen, onder meer over Prigozhin en het Internet Research Agency, de trollenfarm in Sint-Petersburg die zijn bedrijven ervan beschuldigd werden te financieren.
Prigozhin had tot nu toe betrokkenheid bij verkiezingsbemoeienis ontkend.
Russische media, gevangenenrechtengroeperingen en familieleden van gevangenen maakten dit jaar melding van uitgebreide inspanningen van Wagner en soms van Prigozhin persoonlijk om veroordeelden te rekruteren voor de strijd in Oekraïne. Prigozhin heeft dit niet direct bevestigd, maar zei in een verklaring dat “ofwel (het particuliere militaire bedrijf van Wagner) en veroordeelden, ofwel jullie kinderen” aan het front zullen vechten.
Vorige week opende Wagner een zakencentrum in Sint-Petersburg, dat Prigozjin heeft omschreven als een platform voor het “vergroten van de defensiecapaciteit” van Rusland.
Zondag kondigde hij via de persdienst van Concord ook de oprichting aan van trainingscentra voor milities in de Russische regio’s Belgorod en Koersk, die aan Oekraïne grenzen.
“Een lokale bewoner kent als geen ander zijn gebieden, is in staat om te vechten tegen sabotage- en verkenningsgroepen en kan indien nodig de eerste klap uitdelen”, zei hij.
Prigozhin, ooit eigenaar van een hotdogkraam, opende een chique restaurant in Sint-Petersburg dat de belangstelling van Poetin trok. Tijdens zijn eerste ambtstermijn nam Poetin de toenmalige Franse president Jacques Chirac mee uit eten in een van Prigozjins restaurants.
“Vladimir Poetin zag hoe ik een zaak opbouwde uit een kiosk, hij zag dat ik het niet erg vond om de gewaardeerde gasten te bedienen omdat zij mijn gasten waren,” herinnerde Prigozjin zich in een interview dat in 2011 werd gepubliceerd.
Zijn zaken groeiden aanzienlijk. In 2010 woonde Poetin de opening bij van Prigozjins fabriek voor schoollunches, die werd gebouwd met royale leningen van een staatsbank. Alleen al in Moskou won zijn bedrijf Concord miljoenen dollars aan contacten om maaltijden te verstrekken op openbare scholen. Prigozjin organiseert ook al enkele jaren de catering voor evenementen in het Kremlin en levert catering- en nutsdiensten aan het Russische leger.
Toen in 2014 in Oost-Oekraïne gevechten uitbraken tussen door Rusland gesteunde separatisten en de troepen van Kiev, zei Prigozjin via zijn woordvoerders dat hij probeerde “een groep (strijders) samen te stellen die (daar) heen zou gaan en de Russen zou verdedigen.”
Russische wetten verbieden de werking van particuliere militaire aannemers, maar staatsmedia hebben de afgelopen maanden openlijk bericht over de betrokkenheid van Wagner in Oekraïne.
