BOEDAPEST, 28 april (Reuters) – Paus Franciscus, die een reis naar Hongarije begon, waarschuwde vrijdag met klem voor de gevaren van het toenemende nationalisme in Europa en vertelde de regering van Boedapest dat het accepteren van migranten samen met de rest van het continent een echt teken van christendom zou zijn.
In een krachtige toespraak tot regeringsleiders, waaronder premier Viktor Orban, die een reeks aanvaringen met de Europese Unie heeft gehad, drong Franciscus er ook op aan “zelfverwijzende vormen van populisme” en strikt nationalistische belangen af te wijzen.
Franciscus riep op tot een terugkeer naar de “Europese ziel” die voor ogen stond van degenen die na de Tweede Wereldoorlog de basis legden voor het moderne Europa, en zei dat naties “over de nationale grenzen heen moeten kijken”.
In zijn toespraak op de dag dat Rusland Oekraïne aanviel met de eerste grootschalige luchtaanvallen in bijna twee maanden, deed Franciscus nog een oproep om een einde te maken aan de oorlog daar en riep hij op tot “creatieve inspanningen voor vrede” om de “solisten van de oorlog” te overstemmen.
Het driedaagse bezoek is de eerste reis van de 86-jarige paus sinds hij in maart wegens bronchitis in het ziekenhuis werd opgenomen.
Franciscus, die een kniekwaal heeft, zag er opgewekt uit en liep met een wandelstok langs hoogwaardigheidsbekleders en kinderen in nationale kledij op de luchthaven. Bij recente aankomsten gebruikte hij een rolstoel.
Gevraagd door verslaggevers over zijn gezondheid tijdens de vlucht uit Rome, grapte de paus en zei: “Ik leef nog” en “koppig onkruid gaat nooit dood”.
Franciscus houdt zich aan zijn belofte van een officieel bezoek aan Hongarije, nadat een stop van slechts zeven uur om een kerkelijk congres in Boedapest af te sluiten in 2021 op weg naar Slowakije velen het gevoel gaf gekleineerd te zijn.
Orban, 59 jaar, en de paus verschillen van mening over de aanpak van migratie uit het Midden-Oosten en Afrika naar Europa, waarbij Franciscus vindt dat migranten die armoede ontvluchten, welkom moeten zijn.
Orban, wiens regering een stalen hek heeft gebouwd aan de grens met Servië om migranten te weren, heeft geweigerd Hongarije te laten veranderen in een “immigratieland”, zoals andere landen in Europa volgens hem zijn geworden.
Hij vroeg Franciscus in 2021, tijdens het laatste bezoek van de paus, “het christelijke Hongarije niet te laten vergaan”.
In zijn toespraak in het presidentieel paleis met uitzicht op de rivier de Donau, na afzonderlijke privé-ontmoetingen met president Novak Katalin en Orban, citeerde Franciscus de heilige Stefanus, de 11e-eeuwse stichter van christelijk Hongarije.
“Wie zich christen noemt, is geroepen om in gezelschap van de geloofsgetuigen te getuigen en samen met iedereen te werken aan een door het evangelie geïnspireerd humanisme dat zich beweegt langs twee fundamentele sporen: onszelf erkennen als geliefde kinderen van de Vader en elkaar liefhebben als broeders en zusters”, zei Franciscus.
“In dit verband heeft de heilige Stefanus zijn zoon buitengewone woorden van broederschap nagelaten toen hij hem vertelde dat degenen die met verschillende talen en gewoonten aankomen ‘het land sieren’,” zei Franciscus, waarbij hij de opdracht van de heilige aanhaalde om ‘vreemdelingen met welwillendheid te verwelkomen en hen in achting te houden’.
In haar toespraak tot de paus voordat hij sprak, prees Katalin Franciscus als een man van vrede en drong er bij hem op aan alles te doen om de oorlog aan de oostgrens van Hongarije te stoppen.
Franciscus heeft in bijna elk publiek optreden sinds de inval van Rusland op 24 februari 2022 opgeroepen tot vrede in Oekraïne en heeft gezegd dat hij in één vredesmissie naar Kiev en Moskou wil gaan.
Orban heeft gezegd dat Hongarije en het Vaticaan de enige twee Europese staten zijn die als “pro-vrede” kunnen worden omschreven.
Hongarije steunt een soeverein Oekraïne, maar heeft nog steeds sterke economische banden met Rusland. De regering van Orban heeft geweigerd wapens naar Oekraïne te sturen.
Hoewel de paus vaak heeft opgeroepen tot een algemeen verbod op wapenhandel en vermindering van de wapenproductie, heeft hij ook gezegd dat het sturen van wapens naar Oekraïne moreel aanvaardbaar is als ze worden gebruikt voor zelfverdediging.
