(Bloomberg, 3 oktober 2023) – Hongarije stelt voor om een pakket van 50 miljard euro van de Europese Unie voor Oekraïne op te splitsen, waarmee het de bezorgdheid vergroot dat de economische steun voor Kiev zou kunnen gaan wankelen. Dit nadat de VS geld voor de door oorlog verscheurde natie heeft geschrapt in een tijdelijk uitgavenpakket.
Hongarije vertelde de lidstaten vorige week dat 25 miljard euro in dit stadium voldoende zou zijn voor Oekraïne, zeiden bronnen die bekend zijn met de zaak. De EU zou de bijdrage halverwege de uitbetalingsperiode 2024-2027 moeten evalueren, waarna nog eens 25 miljard euro zou kunnen worden verstrekt, afhankelijk van de behoeften van Oekraïne, voegden de bronnen eraan toe.
Ondanks de brede consensus in de EU om steun te verlenen aan Oekraïne, is de regering van Hongarije een moeilijke partner geworden door haar pogingen om hulp te blokkeren.
De regering van premier Viktor Orbán heeft een reeks problemen aangehaald, waaronder haar eigen onvermogen om toegang te krijgen tot cruciale EU-fondsen vanwege problemen met de rechtsstaat en corruptie. En ook met de naar eigen zeggen slechte behandeling van de etnisch-Hongaarse minderheid in Oekraïne.
Samen met de inspanningen om Orbán tot inkeer te brengen, kan de EU dit jaar bijna 13 miljard euro aan financiering voor Hongarije deblokkeren, aldus een persoon die bekend is met de besprekingen.
Oekraïne zet Orbán ook onder druk door de Hongaarse OTP Bank Nyrt. van zijn lijst van ‘oorlogssponsors’ te schrappen, waarmee tegemoet wordt gekomen aan een andere belangrijke eis van Boedapest.
De Oekraïne-faciliteit maakt deel uit van de herziening van de langetermijnbegroting van de EU, die ook extra financiering voor migratie en geavanceerde technologieën omvat voor een totaalbedrag van 66 miljard euro.
De Europese Commissie, het uitvoerende orgaan van de EU, hoopte tegen het einde van het jaar een akkoord te bereiken. Maar de uiteenlopende standpunten over de algemene herziening van de EU-begroting – die de vereiste unanimiteit die nodig is om de begroting goed te keuren kan ondermijnen – heeft de inspanningen om op tijd een beslissing te nemen vertraagd.
Omdat er nog meningsverschillen zijn, proberen de EU-leiders misschien geen grondige discussie te voeren als ze later deze maand bijeenkomen. Daarentegen geven ze misschien alleen politieke richtlijnen om de gesprekken te sturen, zeiden de bronnen, op voorwaarde van anonimiteit omdat de beraadslagingen privé zijn.
De lidstaten moeten ook de laatste hand leggen aan onopgeloste elementen van het Oekraïne-pakket, zoals de rol die nationale regeringen zullen spelen in het toezicht, de flexibiliteit van het instrument of de verdeling van subsidies, garanties en leningen.
Hongarije is een van de landen die oproepen tot een sterkere rol van de lidstaten tijdens de implementatie van de faciliteit.
Een Hongaarse woordvoerder in Brussel reageerde niet op vragen van Bloomberg.
De Commissie wil dat de faciliteit het juiste evenwicht vindt tussen flexibiliteit en voorspelbaarheid om de Oekraïense regering gerust te kunnen stellen zonder te weten hoe de oorlog zich zal ontwikkelen. Jaarlijkse uitbetalingen zullen elk jaar met de nationale regeringen worden beslist, deels afhankelijk van de bijdragen van derde landen, zeiden de mensen.
Het belang van het debat over de EU-financiering is alleen maar toegenomen sinds de op het laatste moment gesloten overeenkomst met de VS van zondag om een shutdown van de regering te voorkomen, 6 miljard dollar aan hulp voor Kiev uitsloot.
De Amerikaanse president Joe Biden drong er bij de Republikeinse wetgevers op aan om de fondsen te steunen en voegde eraan toe dat ze “onder geen beding kunnen toestaan dat de Amerikaanse steun voor Oekraïne wordt onderbroken”.
EU-buitenlandchef Josep Borrell zei maandag in Kiev tegen verslaggevers dat hij er zeker van was dat de VS hun beslissing zouden heroverwegen.
