Het was een van de raakste Fokke-en-Sukkes in de NRC van de afgelopen maanden, hun commentaar 16 maart op het Grote-Edith-Schippers-complot: “Fokke & Sukke hebben hier geen bewijzen voor. Maar volgens ons is de VVD slachtoffer van geheimzinnige krachten: hebzucht en gebrek aan geweten.” Met een feodale kasteelheer op Justitie, een premier die in de beste vulgair-darwiniaanse tradities de verantwoordelijkheid voor het tegengaan van discriminatie bij de slachtoffers zelf legt – zo’n beetje zoals veel mannen in India die voor verkrachting ook bij vrouwen zelf leggen – en een woordvoerder vluchtelingenzaken (die zichzelf inderdaad vast braaf conform Ruttes advies ‘ingevochten’ heeft) die meent dat het oneerlijk is wanneer iets minder arme oorlogsvluchtelingen wel de boot naar Europa kunnen betalen en de allerarmste verdrinken en ze daarom allemáál in de regio opgevangen moeten worden waar dat zoveel beter kan: zo herkennen we weer onze goede oude VVD.
Voor alle duidelijkheid, wat de door VVD-Kamerlid Azmani opgevoerde overbelasting van Europa betreft: het hele continent vangt nog geen twee procent van het aantal Syriërs dat Libanon in z’n eentje te verstouwen krijgt, en er volgens hem dus nog veel meer kan hebben. Ik zou zeggen: in de gesubsidieerde kasteeltuin van Ard van der Steur moet ook nog wel een extra tentje passen.
Hebzucht en gebrek aan geweten: dat teistert ook een machtige electorale doelgroep van de VVD, het manager-dom in het grote bedrijfsleven, als wier serviceloket volgens ex-VVD-bestuurder Ton Hooijmaijers de overheid in het leven geroepen is. Zijn partij moet het in toenemende mate van donaties van vermogende ondernemers hebben, die dan bij de herziening van het belastingstelsel met fiscale voordeeltjes en een vlaktaks op hun wenken zullen worden bediend.
Bovenal treden die hebzucht en gebrek aan geweten dezer dagen echter bij ABN-Amro en ING aan de dag. De bancaire graaicultuur is weer volledig terug, als vanouds goedgepraat met een verwijzing naar ‘kwaliteit’ en ‘internationale concurrentie’, wat er binnen het Old Boys Network vooral op neerkomt dat het ene corpsbalvriendje het andere – wij zijn beiden immers onmetelijk geniaal – miljoenen toeschuift, en vervolgens omgekeerd. Het vormt een van de grootste morele uitwassen in het Westen van deze tijd.
Uiteraard laten zich altijd buikspreekpoppen vinden om het gedrag van zulke geldwolven goed te praten. Zo verscheen in Nieuwsuur vrijdag weer eens opnieuw een van de brutaalste vlerken in beeld, sprinkhanenfondsadviseur Chris de Groot, van wie de tv-kijker bij de vorige graaipartij ook al mocht genieten. We vernamen de bekende riedel over onderbetaling van groot bancair talent dat elders veel meer kon verdienen: deze loonstijging van een ton of wat was in feite nog veel te gering, en alle kritiek duidde slechts op jaloezie. Het is de gotspe van de eeuw.
Als ergens jaloezie hoogtij viert, dan wel in de financiële sector zelf, waar eigen geld boven alles gaat. Toen een aantal jaar geleden van overheidswege werd afgedwongen dat topsalarissen voortaan openbaar werden, had dat onbedoeld een omgekeerd effect. In plaats van de verwachte matiging op basis van schaamte bovenaan leidde dat tot het gelijktrekken van de salarissen net daaronder: zozeer werden de net-iets-minder betaalde graaiers verteerd door afgunst jegens hen die in het graaien nog een onsje succesvoller bleken te zijn geweest.
En groot bancair talent: hadden we dat dan? Wie bedoelt zo’n blaaskaak als De Groot daarmee? Degenen die ervoor gezorgd hebben dat ING jarenlang staatssteun nodig had, en ABN-Amro slechts door de overheid van de ondergang kon worden gered? Het is mij niet helder, welke onmetelijke prestaties zo’n enorme inkomensstijging zouden rechtvaardigen. Voor alle duidelijkheid: het gaat hier niet om echte ondernemers die zelf het financiële risico van hun avonturen dragen, maar om omhooggevallen kantoorklerken die met andermans geld speculeren.
Tientallen miljarden, duizenden euro’s per persoon, heeft de gewone belastingbetaler – meestal het favoriete kneusje van de VVD, maar die doet er op dit soort momenten altijd angstvallig het zwijgen toe, uit angst haar donateurs te verliezen – moeten ophoesten om een door bonanerende bankiers veroorzaakte ineenstorting van het financiële stelsel te voorkomen.
Honderdduizenden gewone burgers zijn als gevolg van de door De Groots clientèle veroorzaakte crisis werkeloos geworden of zwaar in de hypotheekschulden beland. Door nietaflatende bezuinigingen verliezen honderdduizenden de toegang tot fatsoenlijke zorg of juridische bijstand. En dan durft de verwaande kaste die alle ellende op haar geweten heeft, anderen te beschuldigen van ‘jaloezie’?!
Er lopen momenteel nauwelijks kwalijker lieden rond, omdat ze met hun nietsontziende materiële egoïsme zonder moreel-maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef geen enkel schuldgevoel over hun wangedrag kennen. Zij vormen in hun hele bestaan en wezen één grote opgestoken middelvinger naar de rest van de burgers en scheuren zo het weefsel van de westerse samenleving steeds verder uiteen.
Hun ongestraft schaamteloze opereren is voor het geloof in de rechtvaardigheid en billijkheid van ons democratische stelsel bij de miljoenen burgers die hun slachtoffer zijn geworden op termijn aanzienlijk schadelijker dan de officiële onderwereld van de Holleeders & Co. De laatsten worden namelijk door de overheid met alle gerechtelijke middelen vervolgd en bestreden, terwijl de bancaire top met haar wangedrag niet alleen juridisch vrijuit gaat, maar door de maatschappelijke elite zelfs niet eens sociaal in de ban is gedaan, en integendeel de facto nog steeds als ‘behorend tot de onzen’ wordt gefêteerd.
