(Siddharth Philip, Danny Lee, Bloomberg, 2 januari 2024) – Terwijl vlucht 516 van Japan Airlines Haneda Airport in Tokio naderde dinsdagmiddag, wezen alle tekenen op een probleemloze afloop van de routinematige reis van 1,5 uur vanuit Sapporo in het noorden van Japan.
Om 17:43 uur lokale tijd vertelde het personeel van de verkeerstoren de piloten van de Airbus SE A350-900 om door te gaan met hun nadering naar Haneda. Anderhalve minuut later kreeg de kist toestemming om te landen, volgens audio die is geplaatst op LiveATC.net, dat de communicatie op de luchthaven volgt.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Minder dan drie minuten daarna stond het vliegtuig met 379 mensen aan boord in lichterlaaie, nadat het een veel kleinere De Havilland Canada Dash 8 van de Japanse kustwacht had geraakt toen het net landde.
“We hebben brand op baan 34R,” zei een onbekende spreker.
De botsing op 34R, ook bekend als startbaan C, veroorzaakte een vuurbal op het punt van de botsing. Op videobeelden van het incident is te zien hoe de JAL widebody in vlammen opgaat, terwijl het vliegtuig over de startbaan tot stilstand komt.
Dankzij snel reddingswerk konden alle 367 passagiers en 12 bemanningsleden ontsnappen, terwijl de cabine van de A350 vol rook stond. Vijf van de zes bemanningsleden van het vliegtuig van de kustwacht, dat op het punt stond om te vertrekken voor een hulpmissie bij een aardbeving, zijn omgekomen, volgens de regering.
Tijdens een persconferentie dinsdagavond zeiden JAL-functionarissen dat ze geloofden dat vlucht 516 toestemming had om te landen, hoewel ze nog geen conclusies trokken. Het was niet duidelijk of het vliegtuig van de kustwacht ook toestemming had gekregen om op de landingsbaan te zijn – de instructies op de ATC-opname waren onduidelijk.
Een menselijke fout van de luchtvaartmaatschappij, de kustwacht of de verkeersleiders is mogelijk, zei Kotaro Toriumi, een Japanse reis- en luchtvaartanalist.
Functionarissen van het Japanse transportministerie en de kustwacht zeiden dinsdagavond dat ze de oorzaak van het incident aan het onderzoeken waren en hoe het voorkomen had kunnen worden. De transportveiligheidsraad van het ministerie zal proberen vast te stellen of er sprake was van miscommunicatie bij de luchtverkeersleiding.
Airbus zei dat het technische hulp zal bieden aan de Franse en Japanse autoriteiten die de crash onderzoeken. De Japanse premier Fumio Kishida, die al te maken heeft met een zware aardbeving in het nieuwe jaar, heeft hulp bevolen aan de mogelijke slachtoffers.
JL516 steeg volgens FlightRadar24 om 16.27 uur lokale tijd op van de luchthaven New Chitose bij Sapporo. De twee jaar oude A350 landde om 17:47 uur en kwam al snel in een noodsituatie terecht.
Op beelden die door vluchtende passagiers op sociale media werden geplaatst, was te zien hoe noodglijbanen werden ingezet bij uitgangen aan beide kanten van het vliegtuig. De kist was naar voren gekanteld met een ingestort voorste landingsgestel. Vlammen likten aan de ramen en rook gierde over de romp gierde terwijl de brandweer de brand bestreed.
Op latere beelden was te zien hoe het hele vliegtuig werd overspoeld door een enorme vuurzee en onherstelbaar beschadigd raakte.
Omroep NHK zei dat ten minste 17 mensen op de JAL vlucht gewond waren geraakt.
Moderne vliegtuigen moeten in staat zijn om in niet meer dan 90 seconden volledig te evacueren, waarbij slechts de helft van het aantal beschikbare noodglijbanen wordt gebruikt.
Om gecertificeerd te worden, voeren fabrikanten oefeningen uit met volgeladen vliegtuigen onder gesimuleerde chaotische omstandigheden. Zelfs de gigantische Airbus A380 is erin geslaagd om binnen dat tijdsbestek leeg te komen, met nog een paar seconden over.
Ambtenaren zeiden dat de gezagvoerder van het kleinere vliegtuig aan de crash kon ontsnappen en weer bij bewustzijn is.
Het vliegtuig is de eerste A350 die door een ongeval wordt vernietigd. Japan Airlines heeft een vloot van 16 A350-900’s die plaats bieden aan 369 of 391 passagiers in een zogenaamde high density domestic configuratie. De maatschappij vliegt sinds 2019 met dit type.
Botsingen tussen vliegtuigen op de grond zijn zeldzaam en de schade is meestal klein omdat botsingen doorgaans gebeuren tijdens het langzamer taxiën.
De ergste ramp in de luchtvaartgeschiedenis vond plaats tijdens een botsing op de grond in 1977, toen twee Boeing 747 jumbojets op elkaar botsten op de landingsbaan van Los Rodeos Airport op het Spaanse eiland Tenerife, waarbij 583 mensen omkwamen.
Haneda Airport heeft geen dodelijk vliegtuigongeluk meer gehad sinds februari 1982, toen een McDonnell Douglas van JAL vlakbij het vliegveld neerstortte in de Baai van Tokio, waarbij 24 van de 174 inzittenden omkwamen, volgens het Aviation Safety Network.
De hub werd tijdelijk gesloten na het ongeluk van dinsdag. JAL-functionarissen wilden geen details geven over het schema van woensdag.
“We streven ernaar om de vliegoperaties op Haneda zo snel mogelijk te hervatten”, zei Tatsuo Sato, minister van Land, Infrastructuur, Transport en Toerisme, dinsdagavond tijdens een briefing.
Wil je vaker van dit soort artikelen lezen? Maak dit dan mogelijk door abonnee te worden van TPO! Al voor slechts 4 euro per maand lees je onze exclusieve premium-artikelen in een reclamebannervrije omgeving en investeer je in online journalistiek die er wél toe doet! Journalistiek voor jou die door jouw steun kan worden gemaakt!